Ўрта махсус, касб-хунар

Винтли қудуқ туби двигателлари. 
 
Винтли 
қудуқ 
туби 
двигателларининг 
вазифаси, 
худди 
турбобурникидек хар хил геологик шароитларда қудуқни бурғилашдир. Д1-
195 винтли қудуқ туби двигателини иш принципини кўриб чиқамиз. Бу 
двигатель диаметри 215,9-244,5 мм бўлган, 120
0 
С дан юқори бўлмаган 
қудуқларни бурғилаш учун мўлжалланган. Д1-195 винтли қудуқ туби 
двигатели хажмли (гидростатик) харакатдаги машиналар турига киради. 
Бошқа қудуқ туби двигателлари билан солиштирганда, винтли қудуқ туби
двигателлари бир қанча афзалликларга эга: двигатель валидаги юқори 
айланиш моментида бурғининг бир рейси давомида (турбобурга нисбатан) 
бурғилаш хажми ошади; бурғилаш насосининг устун қувурида босим 
ўзгаришидан двигателни ишлашини назорат қилиб туриш имконияти ошади; 
Винтли қудуқ туби двигатели (35-расм) Д1-195 қуйидаги асосий 
қисмлардан иборат: двигател секцияси 2, шпинделли секция 4, қуйиш
клапани 1 ва кардан вал 3. 
35-расм. Винтли қудуқ туби двигатели. 
Электробурлар. 
Электробур – бу электр энергияси ёрдамида ишлайдиган ва бурғига
айланма харакат берадиган қудуқ туби машинасидир. Электробурғилаш 
ускунасининг схемаси 36- расмда кўрсатилган. Асосий ускуналар (чиғир, 

---

69 
Телеграм каналимиз: @ng_uz (Neft va Gaz KITI) 
насослар ва бошқалар) одатдаги ускуналар қўлланилади. Электробур бурғи
билан биргаликда бурғилаш қувурларига улаб қудуққа туширилади. 
Бурғилаш қувурлари тизмаси - электробурни ушлаб туриш учун, реактив 
моментни қабул қилиш учун, қудуқ тубига бурғилаш эритмасини етказиш 
учун ва ўзида электр симини жойлаштириш учун хизмат қилади. 
Электробурнинг вали тешик ва ундан бурғилаш эритмаси ўтиб бурғига 
боради. 
Электробурга электр энергияси бурғилаш шланги орқали келган 
кабелдан боради ва бу бошқарувчи қувур устида жойлашган ток қабул 
қилувчи (токоприемник) мосламага узатилади. 
Ток қабул қилувчи мослама герметик ёпиқ корпусда жойлашган 
контактли халқа ва шетоклар системасидан иборат. Герметик ёпиқ корпус 
ток қабул қилувчи мосламага бурғилаш эритмасини киришини олдини олади. 
Контактли халқалар ва шетоклар орқали электр энергиясини олиб келиш, 
электробурга электр токини етказишни бузмаган холда бурғилаш тизмасини
айлантиришни таъминлайди. Кабель (уч-ёки икки тармоқли) бурғилаш 
қувурларига кесилган ҳолда қотирилган, қайсики булар қувурларни ечиш ва 
қотириш вақтида бурғилаш қулфларига ўрнатилган махсус муфталар 
ёрдамида автоматик тарзда боғланади.