Ro`yxatga olindi: №



Download 1,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/208
Sana11.11.2020
Hajmi1,74 Mb.
#52112
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   208
Bog'liq
Korporotiv Boshqaruv Maruza matni 2019 (pdf.io)11

Kelib chiqish sabablari
Oldini olish yo‘llari
Bartaraf 
etish 
imkoniyatla
ri
1.
2.
...
1.
2.
...
4. Kompaniyaning   mansabdor   shaxslari,   xodimlari   va   mijozlar   o‘rtasida
manfaatlarning   qarama-qarshiligi   kelib   chiqishi   sabablari,   ularning   oldini   olish
yo‘llari va bartaraf etish imkoniyalari bo‘yicha jadvalni to‘ldiring.
Kelib chiqish sabablari
Oldini olish yo‘llari
Bartaraf 
etish 
imkoniyatla
ri
1.
2.
...
1.
2.
...
5.
Kompaniya   hamda   mansabdor   shaxslar,   xodimlar   o‘rtasida
manfaatlarning   qarama-qarshiligi   kelib   chiqishi   sabablari,   ularning   oldini   olish
yo‘llari va bartaraf etish imkoniyalari bo‘yicha jadvalni to‘ldiring.
Kelib chiqish sabablari
Oldini olish yo‘llari
Bartaraf 
etish 
imkoniyatla
ri
1.
2.
...
1.
2.
...


VIII bob. KORPORATIV BOSHQARUVDA ICHKI
NAZORAT TIZIMI
8.1. Ichki nazorat tizimining tashkiliy jihatlari va amal qilish mexanizmi
Aksiyadorlik jamiyatlari moliyaviy-xo‘jalik faoliyatining qonunchilik 
hujjatlari talablari hamda ichki hujjatlar qoidalari asosida  borishini nazorat  qilib 
borish maqsadida ichki nazorat tizimi ham amal qiladi. Bunda ichki nazorat tizimi
faoliyati aksiyadorlik jamiyati Ustavi, korporativ boshqaruv kodeksi va ichki 
me’yoriy hujjatlariga asoslanadi. Shu o‘rinda aksiyadorlar umumiy  yig‘ilishi 
tomonidan tasdiqlanadigan “Ichki nazorat to‘g‘risida”gi Nizomda ichki  nazorat 
tizimining maqsad va vazifalarini, uning ishlash prinsiplarini hamda aksiyadorlik
jamiyati va shaxslarning ichki nazoratdagi javobgarligini belgilaydi.
Samarali ichki nazorat mexanizmlarini joriy qilish maqsadida kompaniya:
- kuzatuv kengashi to‘g‘risidagi nizomda uning tarkibiga mustaqil a’zolarni
kiritish talablarini aks ettiradi;
- kuzatuv kengashiga homiylik (xayriya) yoki beg‘araz yordam ko‘rsatish
(olish) tartibi va shartlarini belgilash hamda bu borada qaror qabul qilish huquqini
fakat   aksiyadorlarning   umumiy   yig‘ilishi   va   qonun   hujjatlarida   belgilangan
doirada, bu haqda barcha aksiyadorlar uchun ma’lumotlarni oshkor etgan tarzda
beradi;
- aksiyadorlar   umumiy   yig‘ilishi   qaroriga   asosan,   har   yili   mustaqil
professional tashkilotlar – maslahatchilarni jalb etgan holda biznes-jarayonlar va
loyihalarning   kompaniya   rivojlanish   maqsadlariga   muvofiqligi   yuzasidan   tahlil
o‘tkazadi;
- kompaniya   samarali   ichki   nazorat   tizimini   joriy   qilishning   asosiy
maqsadini barcha aksiyadorlar, shu jumladan, minoritar aksiyadorlarning huquq va
qonuniy   manfaatlarini   ta’minlashni   belgilaydi;   ijroiya   organining   affillangan
shaxslar bilan va yirik bitimlarni mustaqil amalga oshirishi uchun kompaniyaning
joriy   xo‘jalik   faoliyati   bilan   bog‘liq   bitimlarni   aniqlash     masalasini
aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishida muhokama qilinishini ta’minlaydi;
- kompaniyaning ichki audit xizmatiga ichki nazoratni, shu jumladan, 50
foizdan   ziyod   ulushi   kompaniyaga   tegishli   bo‘lgan   yuridik   shaxslar   bilan
o‘tkazilgan operatsiyalar ustidan nazoratni amalga oshirish vakolatini beradi;
- kompaniya   tarkibiga   kiruvchi   tashkilotlarning   boshqaruv   organlari
yig‘ilishlarida   o‘zining   vakillarini   kompaniya   nomidan   ovoz   berish   tartibini
belgilaydi; kompaniya umumiy yig‘ilishida ishtirok etuvchi shaxsga shunday shaxs
hisobidan o‘zi to‘ldirgan byulleten nusxasini olish imkonini beradi;
- kompaniya   ijro   organidan   muntazam   ravishda   kompaniya   tarkibiga
kiruvchi   korxonalar   faoliyati   yuzasidan   ularning   tasdiqlangan   biznes-rejasiga
muvofik,   bajarilgan   ishlar   va   erishilgan   ko‘rsatkichlar   to‘g‘risida   hisobot   talab
qiladi;
- kompaniya   ichki   nazorat   organi   (taftish   komissiyasi   va   ichki   audit
xizmati)ning kuzatuv kengashi, aksiyadorlar umumiy yig‘ilishi, minoritar


aksiyadorlar qo‘mitasi (agar mavjud bo‘lsa) va aksiyadorlar bilan o‘zaro
hamkorligi tartibini ishlab chiqadi va tasdiqlaydi.
Kompaniyada   samarali   ichki   nazorat   tizimini   joriy   qilish   uchun
aksiyadorlarning   umumiy   yig‘ilishi   "Ichki   nazorat   to‘g‘risidagi   nizom"ni
tasdiqlaydi. U quyidagilardan iborat bo‘ladi:
- kompaniyaning   ichki   nazorat   organi   tarkibiga   hamda   uning   a’zolari
malakasiga talablar;
- ichki   nazorat   tizimi   to‘g‘risidagi   hisobot   tarkibi   va   uni   shakllantirish
reglamenti;
- kompaniya   ichki   nazorat   organi   tizimi   samaradorligini   baxolash   uchun
mustaqil professional tashkilotlar maslahatchilarni jalb qilish tartibi;
- ichki nazorat organi ishini monitoring qilish mexanizmlari tavsifi, uning
a’zolariga to‘lanadigan kompensatsiya va mukofot pullarini hisoblash tartibi.
"Ichki   nazorat   to‘g‘risidagi   nizom"   kompaniya   xodimlari,   boshqaruv   va
nazorat organi a’zolari uchun rioya etilishi majburiy bo‘lgan hujjat hisoblanadi.
Kompaniya   "Kuzatuv   kengashi   to‘g‘risidagi   nizom"   talablariga   muvofiq,
kuzatuv kengashi tarkibiga bittadan kam bo‘lmagan (ammo ustavda ko‘zda tutilgan
kuzatuv   kengashi   a’zolari   sonining   15   foizidan   kam   bo‘lmagan)   mustaqil   a’zo
kiritadi.
Quyidagilar   kompaniya   kuzatuv   kengashining   mustaqil   a’zosi   bo‘lishi
mumkin:
(I) so‘nggi   besh   yil   mobaynida   kompaniya,   uning   sho‘’ba   va   affillangan
korxonalarida ishlamagan shaxslar;
(II) kompaniya,   uning   sho‘’ba   va   affillangan   korxonalari   aksiyadori
bo‘lmagan shaxslar;
(III) kompaniya,   uning   sho‘’ba   va   affillangan   korxonalari   bilan   qonun
hujjatlarida   belgilangan   eng   kam   ish   xaqining   besh   ming   baravari   miqdoridan
yuqori summaga tegishli shartnomaga ega bo‘lgan yirik mijozlari yoki mol etkazib
beruvchilari bilan bog‘liq bo‘lmagan shaxslar;
(IV) kompaniya,   uning   sho‘’ba   va   affillangan   korxonalari   bilan   xizmat
ko‘rsatish yuzasidan shartnomaga ega bo‘lmagan shaxslar;
(V) kompaniya, uning sho‘’ba va affillangan korxonalari rahbarlari bo‘lgan
yoki so‘nggi besh  yil  mobaynida shunday lavozimlarda ishlagan shaxsning oila
a’zosi bo‘lmagan shaxslar;
(VI) kompaniyani nazorat qiluvchi shaxs (yoki kompaniya ustidan jamoa
tarzida nazorat olib boruvchi gurux va/yoki tashkilot a’zosi) bo‘lmagan shaxslar;
(VII) kompaniya   bilan   fuqarolik-huquqiy   shartnoma   orqali   bog‘liq
bo‘lmagan   va   kompaniyaning   soxasi   bo‘yicha   yuqori   turuvchi   tashkiloti
(kompaniya) yoki yirik aksiyadorining hodimi bo‘lmagan shaxslar.
Bizga   ma’lumki,   taftish   komissiyasi   va   ichki   audit   xizmati   aksiyadorlik
jamiyatlarida korporativ boshqaruvning va ichki nazorat tizimining muhim tarkibiy
qismlari   hisoblanadi.   “Ichki   audit   xizmatining   vazifasi   kompaniyada   risklarni
boshqarish hamda ichki nazorat tizimining samarali amalga oshirilayotganligini


mustaqil baholashdan iborat”
33
. Taftish komissiyasi milliy amaliyotda aksiyadorlar
umumiy yig‘ilishiga bo‘ysunadi, xalqaro amaliyotda esa “direktorlar kengashiga
bo‘ysungan   holda   holat   yuzasidan   maslahatlar   berib   boradi”
34
.   Quyida   taftish
komissiyasi va ichki audit xizmati faoliyat mexanizmi xususida to‘xtalib o‘tamiz.

Download 1,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   208




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish