Robinzon kruzoning sarguzashtlari

ROBINZON YANGI UYDA. ECHKI VA ULOQ 
 
Buyumlarimning  hammasini,  ya'ni  ozuqalar,  miltiq  va  boshqa  narsalarni 
qo'rg'onga  tashib  keltirish  juda  qiyin  bo'ldi.  Men  bu  ishni  zo'rg'a  uddaladim. 
Bundan so'ng darhol yangi ishga, katta va mahkam chodir tikishga kirishmoq zarur 
bo'lib qoldi. 
Ma'lumki, issiq mamlakatlarda yomg'ir juda serob bo'ladi va yilning ma'lum 
faslida bir necha kungacha muttasil yog'ib turadi. O'zimni namdan saqlamoq uchun 
chodirni  ikki  qavat  qildim,  ya'ni  avval  kichik  chodirni  tikib,  ustidan  kattasini 
yopdim. Katta chodirning ustidan brezent bilan o'radim. 
Men  endi  quruq  yerga  solingan  o'rinda  emas,  kapitanimiz  yordamchisining 
juda qulay belanchagiga o'rin solib uxlay boshladim. 
Yomg'irda      buzilib      qolishi      mumkin      bo'lgan  hamma  ozuqalarni  va 
boshqa  buyumlarni  chodirga  keltirdim.  Bularning  hammasini  uyga  tashib 
kiritgandan    keyin,    eshik     xizmatini    o'tab     turgan tuynukni ham  mahkamlab 
bekitdim  va  boya  aytib  o'tganim      narvon      orqali      uyga      kirib      chiqadigan 
bo'ldim. Shu tariqa men har qanday xavf-xatardan xoli bo'lgan mustahkam qalada 
yashay boshladim, endi xotirjam bo'lib bazo'r uxlay olaman. 
Qo'rani  bitkazib  bo'lib,  tepa  bag'ridagi  g'orni  kavlashga  tutindim.  Bu  g'or 
xuddi chodir orqasida bo’lganidan, uni yerto'la qilib oldim. Undan kavlab olingan 
toshlarni  hovliga  olib  chiqib,  qo'ra  sahniga  terib  qo'ydim.  Uning  ustidan  tuproq 
to'kdim, shunday qilib hovli sahni bir yarim futcha baland 
ko'tarildi. 
Bu ishlar ancha vaqtimni oldi. Bu paytda fikrimga ko'p narsalar keldi va bir 
necha qiziq hodisalar bo'lib o'tdiki, men shu hodisalarni aytib bermoqchiman. 
Bir kuni, men endi chodir tikishga va g'orni kavlashga tayyorlana boshlagan 
vaqtimda  birdan  osmonni  qora  bulut  bosib,  jala  quyib  berdi,  so'ngra  chaqmoq 
chaqib,  juda  qattiq  momaqaldiroq  bo'ldi. Bu  hodisa  kishini  hayratda  qoldiradigan 
hodisa emas, albatta,  meni qo'rqitgan narsa chaqmoq  — yashin ham emas, ammo 
«dorilarim portlab ketsaya!» degan fikr xayolimga yashindan ham tez urildi. 
Yuragim  orziqib  ketdi.  Juda  qo'rqib  ketdim:  bir  chaqmoq  ursa  miltiq 
dorisining  hammasi  tamom!  Ammo  bu  dorilar  bo'lmasa  men  o'zimni  yirtqich 
hayvonlardan ham himoya qila olmayman va ovqat ham topib yeya olmayman, deb 
o'yladim.  Shunisi  hayratda  qolarlikki,  o'sha  paytda,  mabodo  portlash  yuz  bersa, 
avvalo o'zim halok bo'larman, degan fikr xayolimga ham kelmabdi. 
www.kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi

---

Bu hodisa menga shunday ta'sir qildiki, men momaqaldiroq to'xtashi bilanoq 
o'zimning  joylashish  va  uyni  mahkamlash  yo'lidagi  hamma  ishlarimni  yig'ishtirb 
qo'yib,  darhol  duradgorlik  va  tikuvchilik  ishiga  tutindim:  miltiq  dorilarini  solib   
qo’  ygani  xaltachalar  tikdim  va  yashiklar  yasadim.  Donlarni  bir  yo'la  portlab 
ketishdan ehtiyot qilmoq uchun ularni bir necha qismga ajratib, har qaysi 
bo’lak dorini alohida saqlash lozim edi.  
Ikki haftacha vaqtim    shu    ishga     ketdi. rimning hammasi ikki yuz qirq 
qadoqcha  edi.  Bu  dorining  hammasini  taxminan  yuztaga  bo'lib,  xaltachalarga 
joyladim. 
Yashikchalar bilan xaltachalarni tepa yorig'ining nam tegmaydigan joylariga 
qo'ydim  va  bu  joylarning  har  bittasini  aniq  belgilab  qo'ydim.  Nam  tortib  qolgan 
bochkadagi doridan uncha tashvish tortmadim, chunki u ivib yomon bo'lib qolgan 
edi, shuning uchun uni g'orda, «oshxonada» qoldira berdim. 
Sayr  qilish,  shuningdek  bu  yerning  tabiati  bilan  tanishish,  qulay  kelib 
qolgudek bo'lsa biror jonivorni otib olish maqsadida shu kunlarda men kuniga bir 
marta, ba'zi kunlari esa bir necha bor miltiq ko'tarib tashqariga chiqardim. 
Bu  xil  «sayohatga»  birinchi  daf'a  chiqqan  kunim  orolda  echkilar  borligini 
bildim. Men juda suyundim, ammo bu echkilar juda chaqqon va ziyrak bo'lganidan 
ularga yaqin bormoqning sira iloji yo'q edi. 
Oradan ko'p o'tmay qiziq bir holning tagiga yetib oldim: echkilar tepa ustida 
yurgan vaqtda men pastda paydo bo'lib qolsam, ularning hammasi gala-gala bo'lib 
qochadi,  agar  ular  pastda  o'tlab  yurganda  men  tepa  ustida  bo'lsam,  ular  meni 
payqamagandek  bo'ladilar. Bundan  men  bu  echkilarning ko'zi boshqacha  tuzilgan 
ekan,  shu  sababdan  yuqoridagi  narsani  ko'ra  olmaydilar,  degan  xulosaga  keldim. 
Shundan  buyon  men  ovga  chiqqanimda  biror  tepalik  ustiga  chiqib  echkilarni 
balanddan ota boshladim. 
Dastlab otganimda kichikroq bir  echkini  urdim, yonida  uloqchasi  bor ekan. 
Men unga  juda  achindim. Onasi  yiqilganda  u onasi  yonidan qimirlamay, pinagini 
buzmay,  tikilib  tura  berdi.  Shunisi  taajjubki,  men  o'lgan  echki  yoniga  kelib,  uni 
yelkamga  tashlab  uyga  ko'tarib  ketarkanman,  haligi  uloq  orqamdan  yugurib  kela 
berdi. Shu tariqa uygacha keldi. Qo'rg'on yoniga kelganimda echkini yerga qo'yib, 
uloqni  qo'limga  oldim  va  devordan  oshirib  hovliga  tushirdim.  Men  uni  boqib 
o'rgatib  deb  o'yladim,  lekin  u  hali  ovqat  yeyishni  bilmas  edi,  shuning  uchun  uni 
so'yishga  majbur  bo’ldim.  Bu  ikki  jonivorning  go'shti  menga  ancha  vaqtga  yetdi. 
Men ovqatni kam yeb, ozuqalarimni, ayniqsa nonni ehtiyot qilishga harakat qildim. 
Uyimni  tuzatib   joylashib   olganimdan   keyin, endi pechka qurib   olish 
yoki      hech  bo'lmaganda  o'choq  yasab    olish    to'g'risida    o'ylay    boshladim. 
Shuningdek o'tinni ham g'amlab olishim zarur edi. 
www.kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi

---

 Bu  vazifani  qanday  uddalaganim,  yerto'lamni  qanday  kengaytirib  olganim, 
tirikchiligim uchun zarur   bo'lgan   narsalarni   asta-sekin   ro'yobga chiqarganim 
to'g'risida keyinroq mufassal so'zlab beraman.