Rnk va dnk tuzilishi

DNK replikatsiyasi yarim konservativdir. Yaʼni qoʻsh spiralli DNKning har bir zanjiri ikkita zanjir hosil qilish uchun qolip vazifasini bajaradi.
Replikatsiya komplementarlik, yaʼni asoslarning juftlashishi prinsipiga asoslanadi va bu prinsip Chargaff qoidalarida tushuntirib berilgan: adenin (A) har doim timin (T) bilan va sitozin (S) har doim guanin (G) bilan birikadi.

Replikatsiya jarayoni

Uotson va Krikning DNK replikatsiya modeli sxemasi.

1. 
   DNK qoʻsh spirali.
   
2. 
   Vodorod bogʻlari uzilishi va spiralning ochilishi.
   
3. 
   D
   NKning har bir zanjiri yangi, komplementar zanjir sintezi uchun andoza boʻlib xizmat qiladi.
   
4. 
   Replikatsiya natijasida bitta eski va bitta yangi zanjirga ega boʻlgan ikkita bir xil qoʻsh spiral hosil boʻladi.
   

DNK replikatsiyasi bir necha fermentlar yordamida amalga oshiriladi. Bu fermentlar zanjirlarni bir-biriga biriktirib turgan vodorod bogʻlarni uzib, DNK molekulasini ikkita zanjirga ajratadi.
Keyin har bir zanjir unga komplementar zanjir hosil boʻlishi uchun qolip vazifasini bajaradi. Komplementar asoslar bir-biri bilan bogʻlanadi (A-T va C-G).

DNK qolip zanjiri va unga komplementar zanjirning hosil boʻlishi
Yangi komplementar zanjirlarni hosil qilish uchun nukleotidlarni bir-biriga biriktiruvchi dastlabki ferment bu DNK polimeraza. Shuningdek, DNK polimeraza har bir yangi DNK zanjirida xatolar bor yoki yoʻqligini tekshirib chiqadi.

Boshlovchi va ortda qoluvchi zanjirlar

Replekativ ayridagi ikkita zanjirda DNK turlicha hosil qilinadi.
Yangi zanjirlardan biri boshlovchi zanjir boʻlib, u uzluksiz 5' → 3' yoʻnalishida, replekativ ayri yoʻnalish tomon replikatsiya qilinadi.
B
oshqa yana bir zanjir ortda qolvchi zanjir boʻlib, 5' → 3' boʻyicha replikativ ayriga qarshi yoʻnalish boʻyicha sintezlanib, Okazaki fragmentlari deb ataluvchi mayda fragmentlardan hosil qilinadi.


Boshlovchi va ortda qoluvchi replikatsiya zanjirlarining sxemasi