Ўрмончилик ” фанидан ўҚув-услубий мажмуа

 
Ёнғоқмевали ўрмонларда кесиб парваришлаш
Пистазорда дарахтларни қисман кесиш. Табиий пистазорлар шох-
шаббасининг бир-бирига тегиб туриш даражаси пастдир (0,3-0,4), 
шунинг учун бу ерларда улар қисман кесилмайди. Қуриган, юқориги 
қисми қуриган (шох-шаббасининг юқориги қисми), касалланган ва 
зарарланганлари санитар нуқтаи назардан кесиб ташланади. Ёш 
пистазорлар сунъий равишда барпо этилган бўлса шох-шаббаларининг 
зичлик кўрсатгичи 0,7 ва ундан юқори бўлганда гектарига 500-600 бута 
бўлса, кесиш ишлари олиб борилади, мақсад мева беришини 
яхшилашдир. Пистазорда кесиш ишлари олиб борилгандан сўнг 1 га 
майдонда қолдирилган буталар 150-250 тадан кам бўлмаслиги керак. 
Қўлланиладиган таълим технологиялари: 
Муаммоли таълим.
ақлий 
ҳужум, мунозара, оғзаки баён қилиш, ўз ўзини назорат. 
Адабиётлар: А1; А2; А3; Қ1; Қ2; Қ3; Қ4; Қ5; Қ6. 
 
Ўрмон иҳотазорларида кесиб парваришлаш
Суғориладиган 
ерларда 
ўрмон 
– 
дала 
иҳотазорларини 
парваришлаш мақсадида кесиш уч даврга бўлинади: 
1 давр-дарахтзорларнинг тўлиқ бир-бирига шох-шаббаси билан тегиб 
туришигача; 
2 
давр-иҳотазорларнинг 
тузилишини 
(конструкциясини) 
шакллантириш; 
3 давр-иҳотазорлардаги керакли конструкцияни сақлаб туриш. 
Биринчи даврда кесиш ишлари шох-шаббалари бир-бирига тегиб 
туришигача олиб борилади, асосий турларининг яхши ўсиши учун 
шароит яратишга қаратилади, уларга халақит бериб турган дарахт 
туридан озод қилинади. Иккинчи даврда бақувват, биологик чидамли, 
баланд бўйли, кўп йил яшайдиган, самарали иҳота ролини бажарувчи 
дарахтзорлар шаклланади. Бу даврда шох-шаббалари орасидаги бўшлиқ 
майдони 15-35% (ажурная) ва 60-70% гача тенг бўлган конструкция 
шакллантирилади. Учинчи даврда ҳамма қуриган, зарарланган, ёрдамчи 
ва асосий дарахт турлари кесилади, пайдо бўлган бачки новдалар 
кесилади. 

---

248 
Қўлланиладиган таълим технологиялари: 
Муаммоли таълим, ақлий 
ҳужум, мунозара, оғзаки баён қилиш, ўз ўзини назорат. 
Адабиётлар: А1; А2; А3; Қ2; Қ3; Қ5; Қ7; Қ8; Қ9.