Rivojlantirish institu ti

Atmosferaning tuzilishi. Atm osfera fizik xususiyatlari jih atid an  bir 
xil b o ‘lm asdan, gazlarning tarkibi,  zichligi,  harorati, bosim i jih atid an  
farqlanuvchi  5  ta  asosiy  sferaga  (troposfera,  stratosfera,  m ezosfera,
term osfera  va  ekzosfera)  va  4  ta 
o ‘tkinchi sferaga (tropopauza, stra- 
topauza,  m ezopauza  va  term o p a- 
uza) b o ‘linadi (33-  rasm).
Troposfera — a tm o sfe ra n in g  
eng  pastki  qism i  hisoblanib,  b a ­
lan d lig i  q u tb iy   k e n g lik la rd a   8— 
10  km ,  o ‘rtach a kengliklarda  11 — 
12  km ,  ekvator ustida  16— 18  km. 
Atm osfera m assasining 80 %  i, suv 
b u g ia rin in g  deyarli h am m asi tro - 
posferada b o ‘ladi.  Shu bois u yerda 
havo  z ic h ,  b in o b a rin ,  b u lu tla r, 
yog‘inlar va sh am o llar shu sferada 
vujudga keladi.
Troposferada harorat har 100 m 
yuqoriga  ko ‘tarilgan  sari  o ‘rtacha 
0,6° sovib boradi, binobarin,  uning 
yuqori chegarasida harorat — 56° ga 
tushib qoladi  (34-  rasm).
Tropopauza  tro p o sfera  bilan 
stratosfera orasidagi o ‘tkinchi q a t­
lam   b o ‘lib,  ko ‘proq  troposferaga
o .sta
1 .510
5 .510
S.OIO" ■
I.5 IO
5 .5 1 0
2 .5 1 0 '  ■
4 .0 1 0