Ривожланган мамлакатларда молиявий назоратни ташкил этиш амалиёти

ББНБ тафтиш ўтказишда барча ҳукумат тафтиш ташкилотлари орасида энг кенг ваколатларга эга. Бундан ташқари, ББНБ тафтиш қилишнинг ички ҳукумат таркибига раҳбарлик қилади. АҚШ Президенти томонидан тайинланиб, АҚШ сенати тасдиқлайдиган бош назоратчи тафтиш ишларига раҳбарлик қилади. Ҳукуматнинг ташқи тафтишчиси сифатида ББНБ мустақиллигини таъминлаш учун бош назоратчи 15 йил муддатга тайинланади.

ББНБда 5000 га яқин киши хизмат қилиб, уларнинг ярми Вашингтондаги марказий ташкилотларда жамланган, қолган ярми эса минтақавий ва хориждаги идораларда ишлайди. ББНБ федерал қонун асосида пул маблағларини тўплайдиган, тақсимлайдиган ёки оладиган деярли ҳар қандай ташкилотни тафтиш қилиш ваколатига эга. ББНБ бухгалтерларининг аксарияти АҚШ конгресси аъзолари ва комиссиялари сўровлари асосида тафтишлар ўтказадилар. Бундан ташқари, ББНБ ўз ташаббусига кўра ҳам тафтишлар ўтказиб, улар турли типда бўлади:

ББНБда 5000 га яқин киши хизмат қилиб, уларнинг ярми Вашингтондаги марказий ташкилотларда жамланган, қолган ярми эса минтақавий ва хориждаги идораларда ишлайди. ББНБ федерал қонун асосида пул маблағларини тўплайдиган, тақсимлайдиган ёки оладиган деярли ҳар қандай ташкилотни тафтиш қилиш ваколатига эга. ББНБ бухгалтерларининг аксарияти АҚШ конгресси аъзолари ва комиссиялари сўровлари асосида тафтишлар ўтказадилар. Бундан ташқари, ББНБ ўз ташаббусига кўра ҳам тафтишлар ўтказиб, улар турли типда бўлади:

• ҳукумат вазирликлари ва идоралари чиқараётган молиявий ҳисоботлар ва уларнинг маълумотлари, иш операциялари аниқлигини баҳолаш ва имкон бўлса, тасдиқлаш мақсадида тафтиш қилиш, шу жумладан бундай ташкилотларни ички молиявий ва бошқарув текшириш ва бу ташкилотларнинг қонунлар ва молиявий ҳисоботларга таъсир кўрсатиши мумкин бўлган қарорларга мувофиқлигини текшириш;
• ҳукумат фаолиятининг тежамлилик ва ташкиллаштириш даражасини баҳолаш, жумладан пул маблағларини тежаш ва иш самарадорлигини оширишга ўаратилган йўлларни белгилаш мақсадида тафтиш қилиш;
• ташкилот (фаолиятининг қонунлар ва қарорларга мувофиқлигини баҳолаш мақсадида алоҳида тадбирлар ёхуд бирмунча кенг вазифаларга эга бўлган тафтиш қилишлар бўйича анча кенг кўламли тадбирларнинг бир қисми кўринишида амалга ошириладиган тафтиш қилиш;