“Rivojlanayotgan bozorlar” atamasi birinchi marta 1980-yillarda Jahon banki iqtisodchisi Antuan van Agtmel tomonidan ishlatilgan

Rivojlanayotgan mamlakatlarning jahon iqtisodiyotidagi roli

Oxirgi World Economic Outlook ga ko'ra, 2007 yilda. dunyoda Rivojlanayotgan mamlakatlarning yalpi ichki mahsulotining PPP ulushi taxminan 24 % , shu jumladan:

- yangi industrial mamlakatlar - taxminan 15% (jumladan, Hindiston - 4,6%, Braziliya -2,8%, Meksika - 2,1%).

- yoqilg'i eksportchilari (24) - taxminan 4%

- kam rivojlangan mamlakatlar (47) - taxminan 2%

- og'ir qarzga ega kambag'al mamlakatlar ( 31 )

Rivojlanayotgan mamlakatlarning qoloqligining sabablari va oqibatlari

Mohiyati – mamlakatning qoloqligi bu davlatning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish darajasi rivojlangan davlatlarga nisbatan pastroq ekanligini bildiradi.

Sabablari - asosiy sabab bozor iqtisodiyotiga kech o'tish - bu birinchi navbatda:

- mulkchilik huquqlari va shakllari

- shaxs va tashkilotlarning huquqlari - odatlar va an'analar institutlarning qoloqligi oqibatidir.

Natijalar - - quvib o`tish rivojlanishi

- tobe rivojlanishi

- ko’p ukladli rivojlanishi

Rivojlanayotgan mamlakatlarning o'ziga xos xususiyatlari,

1. Jahon xo'jaligi tizimidagi qaram pozitsiya

• Rivojlanayotgan mamlakatlar xomashyosini jahon bozorida sotishga bog'liqligi
• Ko'pchilik Rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotida xorijiy kapitalning hal qiluvchi pozitsiyalari
• Ishlab chiqaruvchi kuchlar rivojlanish darajasining nisbatan pastligi
• Rivojlangan mamlakatlar bilan solishtirganda sanoat, qishloq xo'jaligi, ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmaning rivojlanmaganligi
• Ko’p ukladli iqtisodiyotning, mulkchilikning an'anaviy shakllari va davlat institutlarining turli darajada saqlanib qolishi
• Ijtimoiy mehnat unumdorligining pastligi

Mustamlaka merosi masalasi

Qoloqlik mustamlakachilikdan kelib chiqadimi?