Римда қулчилик. Христиан динининг келиб чиқиши ва унинг илк тарихи

4. Kolonlar. QiTl mchnati samara bermagach, katta yer egalari o`z yer-mulklarini katta-kichik bo`Jaklarga bo`lib. ularni kam ye-rii yoki yersiz dehqonlarga ijaraga beradigan bo`lganlar. Kichik yerlarni quidor yer cgalaridan ijaraga oluvchi dehqonlar Rimda kolonlar deb atalgan. Kolonlar yer egasiga haqni pul yoki mahsulot bilan to`laganlar. Ijarachi—dehqon hosilning qolgan qismini o`ziga olib qoigan. Kolon o`z mehnaiidan manfaatdor bolgani uchun, qnlga qaraganda yaxshiroq ishlagan. Kolonlar mehnat qurollari, chorva mollarini ehtiyot qilib ishlatib, yerga yaxshi ishlov berganlar. Kambag`allarda ishlatish uchun mehnat qurollari, isli hayvonlari va urug`liklari bo`lmagan. Kolonlar bu narsalarni quldorlardan qarzga olganlar. Qarzdor bo`lib qolgan kolotilar yer-mulkdao keta olmas va katta yer egasiga qaram bo`lib qolar edilar. Ammo hamisha kambag`allarham ijarachi bolishga ko`nislimagan. 11—11] asrlarda koionlarning soni tobora o`sib borgan. Endilikda qishloq xo`jaligi, hunannandchilik va xo`jalikning boshqa sohalarida qullar soni ka-mayib kolonlar soni orta borgan. Bu qulchilikning inqirozidan nisliona edi.