Римда қулчилик. Христиан динининг келиб чиқиши ва унинг илк тарихи

3. Gay Grakx islohotlari. Tiberiy Grakx o`ldirilgach, ukasi Gay Grakx (miloddan avvalgi 153—1.21 - yillar) uning isbini davora ettirishga harakat qilgan. Ammo Rim senatining islohotga qarshi guruhi Gay Grakxni islohotdan chalg`itish uchun Sardiniya oroliga noib qilib yuborgan. Gay Grakx Sardiniyada uzoq ishlamay qaytib kelgan. Miloddan awaigi 123- yilda u xalq tribuni bo`lish uchun o`z nomzodinj qo`ygan va bu lavozimga saylangan. U akasi boshlagan ishni davpm ettirish uchun sabot va matonat bilan kurashgan. U o`z ishini senatda tarafdorlar to`plashdan boshlab, suvoriylarga tayanib ish olib borgan. U shahar kambag`allarini o`ziga tortish uchun yangi yo`llar qurish to`g`risida senat qarorini chiqartirib olgan. Ayni paytda Grakx aholining eng kambag`al qismiga davtat omborlaridan arzon bahoda don sotish to'glrisida senat roziligini olgan. Shu yo'l bilan Rim kambag`allarini olz tomoniga og`dirib
olgan. Shundan so`ng li akasi davrida boshlanib, vafotidan kcyin to`xtab qolgan yer isloholi hay'ati ishini jonlantirib jnborgan. Ayni paytda akasining qotillarini jazolash to`g`risida qomm chiqartirib olgan.
U yer islohotmi davom cttirib, kambag`allarga yer olib bergan. U senal hokimiyatini cheklab davlatni boshqarish ishiarida kambag`allarning ham ishtirok etishlari uchun harakat qilgan. Rim konsullari va senatorlari Gay Grakxdan qo`rqqanlar. Ular yersiz dehqonlarga koloniya tashkil etish maqsadida uni Karfagenga yuborganlar. Rim konsullari va senatorlaming vakillari u yerda Gay Grakx va uning rarafdorlari bilan to`qnashuv uyushiirganlar. To`qnasiuiviarning birida konsulning xizmatchisi oMdirilgan. U Karfagendan qaytib kelib o`z faoliyatini davom cttirgan. Konsul va senat Gay Grakx tarafdorlarini qoiillikda ayblab, ulami sudga berganlar. Sud ulanii javobgarlikka tortgan. Gay Grakx va uning slieriklari sud hukmini bo`hton deb, Rim xalqini senatga qarshi knrashga undaganlar. Shahar kambag`allari va qullar Gay Grakx totnonga o`tib bir tcpaiikka joylashib olganlar.
4. Qo`zg`olonchilarning jazolanishi va Gay Grakxning o`Umi. Rim konsuli Lusiy Opimiy qo`zg`olonchilar ustiga katta qo`shin yuborgan. Senat Gay Grakx boshini olib kelgan kishiga uning kallasi og`irligida oltin va'daqilgan. Qolzg`o]onchilarbilan senat qo~shinlad o`rtasida jang boshlangan. Konsul qo`shinlari qo`zg`olcmchilarni chekinishga majbur qilgan. Qo`zg`olon rahbarlaridan Fulviy Flakx qo`Iga tushirilib qatl etilgan. Gay Grakx chekinayotib, dushman qo`lidan qutulib ketishiga koLzi yctmagan va o`z quiiga uni o`ldirishni buyurgan. Miloddan avvalgi 121-yilda ajoyib islohotchi, kam-bag`allar va qullarning do`sti Gay Grakx o`z buyrug`iga binoan quli tomonidan o`ldirilgan.
langan. Bundan qullar va kambag`allar og`ir ahvolga tushib qolganlar. Ularning ko`pchiligi o`z vatanlarini tashlab ish va ovqat qidirib o`zga mamlakatlarga bosh olib ketganlar.
Mamlakat ichkarisida o`g`rilik, chayqovchilik, sudxo`rlik, qal-loblik va qaroqchilik ko`payib ketgan. Rimning Sitsiliya, (Cichik Osiyo, Pergam va Shimoliy Afrika kabi viloyatlarida, shuningdek Italiya'ning o`zida norozilik kuchayib, qo`zg`olonlar boshlangan. Shular orasida Rimni dahshatga solgan harakatlardan biri Spartak boshliq qullar qo`zg`oloni edi.