Rezonansning qo’llanilishi



Download 29,21 Kb.
bet1/3
Sana09.07.2022
Hajmi29,21 Kb.
#765387
  1   2   3
Bog'liq
Rezonansning qo


Rezonans (lot. resono — akssado beraman, javob beraman) — tebranish (elektr, mexanik) konturida majburiy tebranish amplitudasi eng yuqori (maksimum) qiymatga yetganda sodir boʻladigan hodisa. Mac, tizimning barcha parametrlari oʻzgarmas va bu tizim xususiy tebranish chastotasi tashqi kuch davri sinusoidal boʻlsa, yaʼni tizim xususiy tebranish chastotasi tashqi kuch chastotasiga mos kelsa, R. hodisasi roʻy beradi. R.ning foydali va zararli tomonlari bor (Mas, radiotexnikada foydali boʻlsa, inshootlarda zararli).
R. fizikada koʻp uchraydi (toʻlqinlar R.si, kuchlanish R.si, toklar R.si). Tebranish konturida tok kuchi faza jihatdan tashqi elektr yurituvchi kuchga teng kelib qolgan hollarda ham R. roʻy beradi.
R. aksariyat tabiatda kuzatiladi. Barcha inshootlar, binolar va mashinalar oʻz xususiy tebranishlariga ega. Shuning uchun tabiatda yuz beradigan davriy tashqi taʼsirlar ularda R.ni paydo kilishi mumkin. Mas, koʻprik ustidan poyezd oʻtganda yuz beradigan davriy zarb (silkinish) kuchlari taʼsirida R. paydo boʻladi. R. hodisasi koʻprik, poydevor, mashinalarga zararli taʼsir qiladi, hatto ularni buzib yuborishi ham mumkin. Shuning uchun R.ga qarshi maxsus tadbirlar koʻriladi, zarblarni yumshatkichlar, amortizatorlardan foydalaniladi. Radiotexnikada R. radiostansiyaning bir xil (zarur) signallarini boshqa (xalaqit) signallaridan ajratib olishga imkon beradi

Rezonansning qo’llanilishi:




  1. qabul qiluvchi va tarqatuvchi antennalarda;

2)ko’p kanalli telefonlashtirishda;


3)yuqori chastotali generatorlarida.


12.1. Ketma-ket tebranish konturi- da kuchlanishlar rezonansi
X= XL-Xc=0 - rezonans sharti,

XL0=XC0 – (ω0) rezonans chastotada bo’ladi, uni topamiz: XL00L, XC0=1/ω0C → ω0L=1/ω0C →


→ ω02LC=1 → ω0= 1 / LC →
ω(s-1), L(Gn), C(F).
Rezonans rejimida:
I
=U/ž=U/ =U/ = =U/R=Imax=I0 (φ=0).


0
Agar zanjirning kirish kuchlanishi o’z effektiv qiymatini o’zgartirmasa (U=Const) va faqat kuchlanishning chastotasini o’zgartirsa, ma’lum bir chastotada kuchlanishlar rezonansi bo’ladi. Bu chastota rezonans chastotasi ωdeyiladi.
Rezonans uchun vektor diagrammasini chizamiz.
[UL0]=[Uco]>>U (shuning uchun rezonans deyiladi).

Rezonans paytida induktivlik va


sig’im qarshiliklarikonturning to’lqin yoki xarakteristik qarshiligi Rc, ρ deyiladi. Uning qiymatini topamiz:
XL00L → ω0L=1/ω0C=Rc(ρ)→
ω0L/ω0C=Rc
Rc= , [Om]=

Ketma-ket tebranish konturini asllik (Q) bilan xarakterlashtirish mumkin. Uning ifodasini xulosasiz keltiramiz:





Download 29,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish