Республики узбекистан

RM4-4-85 talablariga rioya etiladi. 

 

Funksional sxemalarni loyihalash jarayonida quyidagi masalalar hal etiladi: 

1.  Texnologik jarayonning muqobil avtomatlashtirish hajmi aniqlanadi; 

2.  Avtomatik  tarzda  nazorat,  rostlash  va  boshqarish  lozim  bo„lgan  texnologik  parametrlar 

belgilanib,  texnik  vositalar  majmuasini  tanlash  maqsadida  ularing  o„lchash  chegaralari,  usullari 

aniqlanadi; 

3.  Masofadan va avtomatik boshqariladigan ijro mexanizmlari tanlanadi; 

4.  Texnologik  jihoz,  apparat  va  uskunalarning  avtomatik  tarzda  himoya  va  blokirovka  etish 

uchun etarli bo„lgan hajmi belgilanadi; 

5.  Asbob,  avtomatika  vositalari  va  apparaturalarini  shchit  va  pultlariga,  shuningdek,  joyiga, 

dispetcher punktlariga joylashtirish hal etiladi. 

 

Texnologik  jarayonlarni  avtomatlashtirishning  funksional  sxemalarini  ishlab  chiqishda 

quyidagi talab va qoidalarga amal qilinadi: 

1.  Avtomatlashtirishning  texnik  vositalarini  tanlashda  texnologik  jarayonning  harakterini, 

jarayonning  yong„inga  va  portlashga  moyilligini,  atrof-muhitning  zaharliligini  va  emiruvchiligini, 

o„lchanayotgan 

muhitning 

fizik-kimyoviy 

hossalarini 

va 

parametrlarini; 

o„lchash 

o„zgartkichlarining o„rnatilgan joyidan nazorat va boshqarish punktlarigacha masofasini; boshqarish 

sistemasiga ishonchlilik, aniqlik va tez ta‟sir etish kabi talablarni hisobga olish zarur. 

2.  Avtomatlashtirishda  texnik  vositalarning  ommaviy  (seriyallab)  ishlab  chiqariladiganlari 

asosida  to„zilishi  lozim;  bunda  ular  o„zining  soddaligi,  o„zaro  mos  kelishi,  shchit  va  pultlariga 

o„rnatish qulayligi bilan tasniflanuvchi texnik majmualaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. 

3.  Ommaviy  ishlab  chiqariladigan  asbob,  texnik  vosita  va  apparaturalarini  qo„llash  imkoni 

bo„lmaganda yangi vositalarni ishlab chiqish uchun texnik topshiriq beriladi. 

4.  YOrdamchi  energiyadan  (elektr  yoki  pnevmatik)  ta‟minlanuvchi  vositalarni  tanlash 

texnologik ob‟ektning yong„in va portlash havflilik sharoitlari bilan, shuningdek axborot va buyrug„ 

signallarining tez ishlashi va uzatishi masofasiga qo„yiladigan talablar e‟tiborga olinadi. 

5.  Dispetcherlik  shchit  va  pultlariga  o„rnatiladigan  signallash  va  boshqarish  apparaturalarining 

cheklangan  bo„lishi  kerak,  aks  holda  hizmat  ko„rsatuvchi  hodimlarning  e‟tiborini  asosiylaridan 

chetga tortadi, sistemani murakkablashtiradi, narhini oshirib yuborishga olib keladi. 

6.  Ikkinchi  darajali,  yordamchi  asbob  va avtomatika  vositalarini iloji boricha  ayrim  shchitlarga 

joylashtirib, ular ishlab chiqarish xonalarida bo„lgani ma‟qul.