|
Noqulayliklari. Kelgusi kodlashtirish o`zida ma`lumotlarni saqlamaydi va ketma ketligini tartibini ortda qoldiradi.Misol uchun ,kelgusi kodlashtirish hom ashyo inventarizatsiyasi tovarlari bizga ushbu tovarning hech qanday hususiyatlarini aytmaydi.(turi, hajmi ,hom ashyosi ,omborxona joylashuvi , va boshqalar.) .Shuningdek ,kelgusi kodlashtirish sxemasini almashtirish juda ham qiyin. Yangi tovarning o`rta nuqtasini kiritayotganda kelgusi tovarlarni qayda raqamlanishiga olib keladi. Arizalarda yozuv turlari mantiqiy guruhlanishi kerak va qo`shimcha va zimdan berilgan habarlar muntazam tarzda sodir bo`lganida ,ushbu kodlashtirish shemasi yaroqsiz bo`lib qoladi.
Kodlarni bloklash
Raqamli kod bloklari sodir bo`lga qisman noaniqliklarni ketma ketlik kodlarini almashtirish orqali amalga oshiradi.Ushbu yondashuv har bir tovarning to`liq sinfini namoyish etishda foydalaniladi va har bir sinfning o`ziga xos qatorlarni kodlashtirish sxemasi orqali cheklab qo`yadi.Umumiy arizalarning kodlarini bloklash hisob jadvalini qurilishiga olib keladi.
Yaxshi bajarilgan va har tomonlama bo`lgan hisob jadvali umumiy kitoblar va moliyaviy tashkilotlarining tanqidiy va boshqaruv hisobot tizimi asosi hisoblanadi. Hisob jadvali keng yoritilgan bo`lsa, korhona shunchalik aniq o`zining tranzaksiyalarini tasnif eta oladi va ma`lumotlarning katta qismini ichki va tashqi foydalanuvchilarni ta`minlay oladi.2-33 jadvalda hisoblardan foydalangan holda kodlarni bloklash ko`rsatilgan.
Shuni yodda tuting ,har bir hisob turlari noyob qatorli bloklash yoki kodlash orqali ko`rsatib berilgan.Shuning uchun,balans va daromad rasmiy hisoboti sinflash va quyi sinflash orqli tafsiflanadi.Ushbu misolda , har bir hisob uch honali kodlashtirishdan tashkil topgan. Birinchi raqam bloklash raqami hisoblanadi va hisob sinfini namoyish qiladi ; misol uchun, joriy aktivlar, majburiyat va operatsion xarajatlar . Kodlashtirishdagi qolgan raqamlar ketma ketlikda ajratiladi.
Afzalligi. Bloklab kodlashtirish yangi kodlarni bloklash orqali boshlang`ish kodlash tizimini qayda tashkil qilmasdan to`ldirish imkoniyati mavjud.Misol uchun
,reklama xarajatlari 626 hisobida bo`lsa , birinchi raqam ushbu hisobni operatsion xarajatligini ko`rsatib beradi.Tovar xarajatlarining yangi turlari yetkazilgan va ayniqsa hisoblangan bo`lsa ,ular 600 ta hisob sinfini qo`shgan bo`lishi mumkin . Ushbu uch honali kod moslashuvi 100 ta alohida tovarga har bir bloklashda mavjud bo`ladi (x00 orasidan x99).Ko`rinib turganidek , kodlash qatorida qanchalik ko`p xonali son bo`lsa ,shunchalik ko`p tovar ko`rsatilishi mumkin.
Noqulayliklari. Kelgusi kodlashtirishdek ,bloklab kodlashtirish ma`lumotlari hajmi shubhasiz tayyor emas.Misol uchun ; 626 hisob raqami hech qanday ma`noga
61
ega emas hisob jadvalida tanlanmagunicha ,qaysiki reklama xarajatlarini aniqlab beradigan.
Guruhli kodlash
Raqamli guruhli kodlar murakkab tovar yoki hodisalarni ikki yoki undan ko`p ma`lumot bo`laklarini ko`rsatish uchun mo`ljallangan. Kodlar zona yoki sohalarning o`ziga hos ma`nodan tashkil topgan.Misol uchun , Hukumat zahira zanjiri kodlari sotuvi zahira bo`limida shunday berilgan:
magazin raqami Korhona raqami tovar raqami sotuvchi shaxs
04 09 476214
99
Afzalligi. Guruhli kodlashning bir qator kelgusi va bloklab kodlashdan
ko`proq afzalligi mavjud.
Ular turli hajmdagi axborotlarni tashkil etishda ko`maklashadi.
Ular kompleks axborot strukturalarini ierarxik shaklda tashkil etishda yordam beradi qaysiki mantiqan va ko`proq odamlar tomonidan osongina esda qoladi.
Ular jarayonni detallashtirishga va hisobotlarni ikkala tovar sinfi va tovarlarning har xil sinflarini ko`rib chiqadi.
Avvalgi misollardan foydalangan holda ,magazin raqami 04 Allen shaharchasining Gamilton marketi deb olsak ; Hukumat raqami 09 sport tovarlari korhonasini namoyish qiladi; tovar raqami deb 476214 hokkey tayog`I deb olsak;Sotuvchi inson sifatida 99 bu Jon Innes .Ushbu bosqich ichidagi ma`lumot
,korxonaning boshqaruvchisi magazinning rentabelligini o`lchay oladi,hukumatning barcha bir xil do`konlarini ijrosini taqqoslay oladi,muhim inventorizatsiya tovarlarini harakatini kuzata oladi,do`kon ishchilarining savdo sotiq ijrosini baholay oladi.
Noqulayliklari.guruhlab kodlashtirishning bosh noqulayligi buyumning klassifikatsiya muvaffaqiyatidan borat.Chunki guruhlab kodlashning samarali turli xil axborotlarni ko`rsatadi ,va qayda ishlashga moyil hisoblanadi.Bog`liq bo`lmagan ma`lumotlar bajarilishi mumkin bo`lgani uchun osongina bog`lana oladi. Zarur bo`lmagan kompleks guruhlarni osongina tarjima qila olmaydi.Yakunda, haddan tashqari ishlatib yuborish saqlash narxini ko`tarib yuborib,ko`pgina xatolarga olib keladi ,va vaqt jarayoni oshishi va harakatning ko`p ketishiga olib keladi.9
Do'stlaringiz bilan baham: |
