|
Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni
|
So‘mma, ming so‘m
|
Hisobvaraqlar korrespondensiyasi
|
Yozuvlarni tasdiqlovchi hujjatlar
|
Debet
|
Kredit
|
|
Xodimga kompyuterni
realizatsiya qilish aks ettirildi
|
500
|
4730
|
9310
|
Asosiy vositani hisobga
olish inventar varaqasi, asosiy vositalarni qabul qilish dalolatnomasi
|
Kompyuterning boshlang‘ich
qiymati hisobdan chiqarildi
|
1 020
|
9310
|
0140
|
Hisoblash qaydnomasi,
limit-zabor kartalari
|
Kompyuterning hisoblangan
eskirishi hisobdan chiqarildi
|
612
|
0230
|
9310
|
Qayta baholash qaydno-
masi, schot fakturalar
|
Realizatsiyadan zarar
aks ettirildi
|
92
|
9420
|
9310
|
Buxgalteriya hisob-kitobi,
inventar kartochkalar, mo- liyaviy hisobot shakllari
|
Xodimdan to‘1ov kelib tushdi
yoki so‘mma xodimning ish haqidan ushlandi
|
500
|
6710
|
4290
|
Kirim kassa orderi, buxgal-
teriya hisob-kitobi
|
Talab qilinadi:
Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me'yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim?
Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
Bunday holatda auditorlar qanday yo‘1 tutishlari lozim?
Korxona buxgalteri tomonidan yo‘1 qo‘yilgan xatoni aniqlab, to‘g‘ri buxgalteriya provodkalarini bering hamda auditorlik hisobotining asosiy vositalar bo‘limi uchun ma'1umot tayyorlang.
Masala. Korxona (YAST to‘1ovchi) balansida ofis mebellari to‘p1ami hisobga olingan bo‘lib, ularga bugungi kunda to‘liq amortizatsiya hisoblangan. O‘tkazilgan inventarizatsiya natijasida uni keyinchalik foydalanish uchun yaroqsizligi munosabati bilan hisobdan chiqarish to‘g‘risida qaror qabul qilindi. Mebellar to‘p1amining hisobdan chiqarish paytidagi tiklash qiymati hisoblangan amortizatsiya so‘mmasiga teng bo‘lib, 1050 ming so‘mni, qayta baholash qoldig‘i 92 ming so‘mni
tashkil qiladi. Korxona buxgalteri tomonidan mazkur holda to‘liq amortizatsiyalangan mebel to‘plamining tugatilishidan olingan daromad 92 ming so‘m (1050 - 1050 + 92), deb baholagan.
Korxona buxgalterining fikricha, korxonada to‘liq amortizatsiyalangan mebel to‘p1amining tugatilishidan olingan daromad (92 ming so‘m) bo‘yicha YASTni hisob-kitob qilishda soliq majburiyatlari vujudga kelmaydi. Korxona buxgalteri tomonidan buxgalteriya hisobida mebel to‘plamining hisobdan chiqarilishi quyidagi yozuvlar bilan aks ettirilgan:
T/r
|
Xo‘ja1ik
operatsiyalarining mazmuni
|
So‘mma
(ming so‘m)
|
Hisobvaraqlar
korrespondensiyasi
|
Yozuvlarni
tasdiqlovchi hujjatlar
|
Debet
|
Kredit
|
I
|
Mebellar to‘p1ami tuga-
tilishida tiklash qiymatini hisobdan chiqarish
|
1 030
|
9310
|
0140
|
Asosiy vositani hisobga
olish inventar varaqasi, asosiy vositalarni qabul qilish dalolatnomasi
|
2
|
Mebellar to‘p1amining hi-
soblangan eskirish so‘m- masini hisobdan chiqarish
|
1 000
|
1080
|
9010
|
hisoblash qaydnomasi,
limit-zabor kartalari
|
3
|
8510-hisobvaraq bo‘yicha
qoldiqni (saldo) hisobdan chiqarish
|
62
|
8310
|
9310
|
Qayta baholash qayd-
nomasi, schot fakturalar
|
4
|
Mebellar to‘plamini tuga-
tishda moliyaviy natijani aks ettirish
|
80
|
9010
|
9110
|
Buxgalteriya hisob-ki-
tobi, inventar kartochka- lar, moliyaviy hisobot shakllari
|
Talab qilinadi:
Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me'yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim?
Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
Bunday holatda auditorlar qanday yo‘1 tutishlari lozim?
Xato va kamchiliklar ro‘yxati jadvalini tuzing.
Masala. Korxonada asosiy vositalarni tanlov asosida inventarizatsiya qilishda dastlabki narxi 750000 so‘m, amortizatsiya 250000 so‘m1ik subyekt yetishmasligi aniqlandi. Hisobot yilining dekabr oyida bu subyekt shartnomaga ko‘ra uning narxi 166000 so‘m amortizatsiya o‘tkazish paytida auditorga shartnoma va qabul topshirish akti taqdim etilgan. Auditorlik tekshiruvi jarayonida korxona asosiy vositalaridan bir qismini sotib yuborganligi va bu muomalalar buxgalter tomonidan o‘z vaqtida hisobga olingmaganligi aniqlandi. Shuningdek, ushbu xo‘jalik muomalalari hisobot yilining 31 - dekabrigacha bo‘lgan holati bo‘yicha buxgalteriya hisobi schetlarida aks ettirilmaganligi tekshiruv jarayonida ma'1um bo‘ldi.
Talab qilinadi:
Korxona buxgalteri tomonidan yuqoridagi muomalalar to‘1iq va to‘g‘ri hisobga olinganligini tekshirib, ushbu muomalalar bo‘yicha auditorlik dalolatnomasini rasmiylashtiring.
Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
Bunday holatda auditorlar qanday yo‘l tutishlari lozim?
Xato va kamchiliklar ro‘yxati jadvalini tuzing.
Masala. “DSHS” korxonasi mebel ishlab chiqarish bilan shug‘u1lanadi. Korxona 2005-yilda tashkil topgan. 2012-yi1da mebellarni obshivka qilishga moslashgan uskuna sotib olgan va hisob siyosatiga muvofiq tezlashgan amortizatsiya usulidan foydalanadi.
Uskunani 2012-yildagi sotib olish bahosi 1000000 so‘m bo‘lgan. foydali xizmat muddati 5 yil va tugatish qiymati 100000 so‘mni tashkil etgan.
1 - yil 1000000-40 %;
2 - yil 600000-40 %;
3 - yil 360000-40%;
4 - yil 216000-40%;
5 - yi1 qoldiq-29600;
Shu yilda amortizatsiya hisoblanishi kerak edi. Lekin xarajatlarni kamaytirish maqsadida buxgalter yillar yig‘indisi usulini tanlagan.
Talab qilinadi:
I.Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me'yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim;
Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
Bunday holatda auditorlar qanday yo‘1 tutishlari lozim?
Yo‘l qo‘yilgan xatolik va shu xatoliklarning korxonaga ta'sirini aniqlang?
Masala. Chakana savdo korxonasi 160,0 ming so‘m1ik bolalar assortimentidagi tovarlarni tekinga berdi. Tovarlaming xarid qilish qiymati - 160,0 ming so‘m. Mazkur ho1 qanday soliq oqibatlariga olib keladi keltirgan operatsiyalar buxgalteriya hisobida quyidagi yozuvlar bilan aks ettiriladi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
