Respublikasi oliy va o’rta maxsus

Xulosa

Men shunday xulosa chiqardimki anorganik kimyoning eng muhim sinfi-oksidlar deb hisobladim(Biri kislorod bo’lgan ikki elementdan tashkil topgan murakkab moddalar oksidlar deyiladi) va mustaqil ishlash uchun masalar tuzib chiqdim

Mustaqil ishlash uchun masalalar

1. 
   ^{Nomlash qoidasiga ko’ra quyida berilgan oksidlarni nomlang. Li}2^{O, K}2^{O, BeO, CaO, Al}2^O3^{, FeO, Fe}2^O3^{, N}2^{O, NO, N}2^O3^{, NO}2^{, N}2^O5^{, SO}2^{, SO}3^{, CO, CO}2^{, Cr}2^O3^{, CrO}3^{, PbO, PbO}2^.
   
2. 
   Kislorodda yonish reaksiyalari orqali quyidagi oksidlarning hosil bo’lish reaksiya
   

^{tenglamalarini yozing. CO}2^{, MgO, Li}2^{O, CaO, SO}2^{, NO, P}2^O3^{, BeO, BaO, Al}2^O3^.

3. 
   Parchalanish reaksiyalari orqali quyidagi moddalardan oksid hosil bo’lish
   

reaksiya tenglamalarini yozing.

^CaCO3^→...	^BaCO3^→...	^Na2^CO3^→...
^K2^CO3^→...	^Cu(OH)2^→...	^H2^CO3^→...
^Al(OH)3^→...	^Fe(OH)3^→...	^Fe(OH)2^→...
^Cr(OH)3^→...	^MgCO3^→...	^(CuOH)2^CO3^→...

4. 
   Asosli oksidlarning xossalari: asosli oksid + suv = asos xossasiga ko’ra quyidagi
   

reaksiyalarni tugallang.

^Na2^O^+^H2^O→...	^K2^O^+^H2^O→...	^CaO^+^H2^O→...
^BaO^+^H2^O→...	^Li2^O^+^H2^O→...	^MgO^+^H2^O→...

5. 
   Asosli oksidlarning xossalari: asosli oksid + kislota = tuz + suv xossasiga ko’ra
   

quyidagi reaksiyalarni tugallang.
^{CaO + HCl→... Na}2^{O + H}2^SO4^{→... BaO + HNO}3^{→... CaO
+H}2^SO4^{→... K}2^{O + HCl→... MgO + HCl→...}

6. 
   Asosli oksidlarning xossalari: asosli oksid + kislotali oksid = tuz xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
   

^{CaO + SO}2^{→... Na}2^{O + SO}3^{→... CaO + CO}2<sup>→...


MgO + CO</sup>2^{→... K}2^{O + SO}2^{→... BaO + CO}2^→...

7. 
   Kislotali oksidlarning xossalari: kislotali oksid + asosli oksid = tuz xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
   

^SO2 ^+^Li2^O→...	^CO2 ^+^Na2^O→...	^SO3 ^+^BaO→...
^N2^O5 ^+^K2^O→...	^CO2 ^+^K2^O→...	^SO3 ^+^Na2^O→...

8. 
   Kislotali oksidlarning xossalari: kislotali oksid + suv = kislota xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
   

^CO2 ^{+ H}2^{O→... SO}2 ^{+ H}2^{O→... SO}3 ^{+ H}2^{O→... P}2^O5 ^{+ H}2^{O→... N}2^O5 ^{+ H}2^{O→... P}2^O3 ^{+ H}2^O→...

9. 
   Kislotali oksidlarning xossalari: kislotali oksid + asos = tuz + suv xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
   

^CO2 ^{+ KOH→... SO}2 ^{+ NaOH→... SO}3 ^{+ Ca(OH)}2^{→... P}2^O5 ^{+ NaOH→... N}2^O5 ^{+ LiOH→... P}2^O3 ^{+ Ba(OH)}2^→...

10. 
    Amfoter oksidlarning xossalari: amfoter oksid + asosli oksid = tuz xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
    

^Al2^O3 ^{+ K}2^{O→... ZnO + Na}2^{O→... Fe}2^O3 ^{+ K}2^O→...
Al2^O3 ^{+ Na}2^{O→... BeO + Na}2^{O→... Fe}2^O3 ^{+ K}2^O→...

11. 
    Amfoter oksidlarning xossalari: amfoter oksid + asos = tuz + suv xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
    

^Al2^O3 ^{+ KOH→... ZnO+ NaOH→... BeO + NaOH→... BeO + LiOH→... Al}2^O3^{+ LiOH→... Fe}2^O3 ^{+ KOH→...}

12. 
    Amfoter oksidlarning xossalari: amfoter oksid + kislota = tuz + suv xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
    

^Al2^O3 ^{+ HCl→... ZnO+ HNO}3^{→... BeO + H}2^SO4<sup>→...


BeO + HNO</sup>3^{→... Al}2^O3^{+ H}2^SO4^{→... Fe}2^O3 ^{+ HClO}4^→...

13. 
    Amfoter oksidlarning xossalari: amfoter oksid + kislotali oksid = tuz xossasiga asosan quyidagi reaksiyalarni tugallang.
    

^Al2^O3 ^{+ SO}2^{→... ZnO + SO}3^{→... BeO + CO}2<sup>→...


ZnO + CO</sup>2^{→... BeO + SO}2^{→... Fe}2^O3 ^{+ CO}2^→...

14. 
    Quyida kimyoviy formulalari keltirilgan peroksidlarni nomlang.
    

^H2^O2^{, Na}2^O2^{, K}2^O2^{, Li}2^O2^{, BaO}2^{, CaO}2^{, BeO}2^{, Cs}2^O2^{, SrO}2
.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   N. A. Parpiev, X. R. Raximov, A. G. Muftaxov “Anorganik kimyo nazariy asoslari”,Toshkent:“O’zbekiston”,2000.
   
2. 
   Q.Ahmerov, A.Jalilov, R.Sayfutdinov “Umumiy va Anorganik kimyo”, Toshkent: “O’zbekiston”, 2006.
   

3. 
   X. X. Muxitdinov “Kimyo”, darslik, Toshkent: “TDTU”, 2005.
   

4. 
   X.X. Muxitdinov “Kimyo”, ma’ruzalar matni, Toshkent: “TDTU”, 2004. 5 N.L.Glinka “Obhaya ximiya”, Moskva: “Integral – Press”, 2003.
   

6. 
   Axmetov N.S. “Obhaya i neorganicheskaya ximiya”, uchebnik, Moskva: “Vo’sshaya shkola”, 2001.
   

6. 
   N.G. Korjukov “Obhaya i neorganicheskaya ximiya”, uchebnik, Moskva: “MiSiS”, 2004.
   

6. 
   Sh.A.Rustamova, K.M.Abdiraimova Kimyo fanidan laboratoriya ishlarini bajarish uchun uslubiy ko’rsatma, Toshkent: “ToshTYMI”, 2015.
   

6. 
   E.Qodirov, A.Muftaxov, Sh.Norov. «Anorganik kimyodan amaliy- mashg’ulotlar». Toshkent 1966 yil.
   

6. 
   YU.T.Toshpo'latov, SH.YE.Ishoqov. Anorganik kimyo. Toshkent.
   

«O'qituvchi». 1992.

6. 
   Q.Ahmerov, A.Jalilov, A.Ismoilov. Umumiy va anorganik kimyo, Toshkent 2003.
   
7. 
   N.A.Parpiev, A.G.Muftaxov, X.R.Rahimov, Anorganik kimyo. Toshkent 2003.
   
8. 
   O.M.Yoriev, M.S.Sharipov, H.N.Mavlonov, A.R.Hafizov, Umu-miy va noorganik kimyodan masala va mashqlar to’plami, Toshkent, 2008y.