Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

178

FIKRLASH QOBILIYATI

• 
  inson miyasida sodir bo‘layotgan jarayonlar doimo qiziqishni uyg‘otdi. Shuning uchun fikrlash nima haqida ko‘plab nazariyalar mavjud. Ta’rif quyidagilarni taklif qiladi: bu shaxs tomonidan amalga oshiriladigan bilim faoliyati. Bu haqiqatni idrok etish va aks ettirishning bir turi.
  

IJODIY
FIKRLASH

• 
  yangi va foydali g‘oyalarni taklif qilish, muqobil
  

imkoniyatlarni yaratishdir.

IJODKORLIK – bu yangi foydali g‘oyalarni taklif qilish.

ILMIY FIKR

• 
  ba’zi bir qoidalarning (ilmiy nazariyalar, bayonotlar va h.k.) to‘g‘ri yoki noto‘g‘riligini isbotlash uchun ilmiy tadqiqotlarda foydalaniladigan fikrlash turi. Ilmiy fikrlash qat’iy, zamonaviy va ishonchli isbotlash mantig‘iga asoslanadi va shu bilan u kundalik fikrlashdan farq qiladi.
  

ILMIY TUSHUNCHA

• 
  fanda qabul qilingan tushunchalar va ularni aniqlash qoidalari yordamida aniqlanadigan tushuncha, ya’ni ta’rifida uning ko‘lami va mazmuni boshqa, aniq belgilab qo‘yilgan ilmiy tushunchalardan foydalangan holda aniq ko‘rsatilgan konsepsiya, lekin aslida u mavjud bo‘lgan har qanday hodisa yoki obyektlar guruhiga mos keladi. Ilmiy tushunchalar - bu ratsionalizatsiya jarayonidan o‘tgan tushunchalar.
  

INTUITIVLIK

• 
  odamning zudlik bilan uzoq tayyorgarliksiz, uzoq mulohazalarsiz va uzoq, mantiqiy tasdiqlangan mulohazalarni, faqat fikrlashning to‘g‘ri yo‘nalishga yo‘naltirilgan ichki tuyg‘usi bilan boshqariladigan, juda murakkab muammolarga to‘g‘ri yechim topa oladigan qobiliyati. Sezgi, masalan, odamning mavjud voqealarni yaxshi tushunishi, tezkor qaror qabul qilishida, har xil kutilmagan va o‘ta qiyin hayotiy vaziyatlarda to‘g‘ri harakatlarida namoyon bo‘ladi.