Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

MAVZU. BANKLARDA SOLIQLAR VA MAJBURIY TO‘LOVLAR HISOBI

1. 
   Bankning byudjet va byudjetdan tashqari to‘lovlari turlari va ularni hisoblash.
   

2. Banklarda daromad solig‘i, qo‘shimcha qiymat solig‘i, ekologiya solig‘i, mol-mulk solig‘ini hisoblash va hisobini yuritish tartibi.

3. 
   Byudjetdan tashqari to‘lovlar bo‘yicha operatsiyalarni bank buxgalteriya hisobida aks ettirilishi.
   

Tijorat banklari yuridik shaxs sifatida davlat byudjetiga quyidagi soliqlar toʻlaydi va ajratmalarni amalga oshiradi (Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “2018 yilda Oʻzbekiston Respublikasi davlat buydjeti parametrlari va asosiy
makroiqtisodiy koʻrsatkichlari prognozi haqida”gi 29.12.2017 yildagi PP-3454- sonli Qarori):

• 
  yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻi;
  
• 
  mol-mulk soligʻi;
  
• 
  yer soligʻi;
  
• 
  suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq;
  
• 
  qoʻshilgan qiymat soligʻi;
  
• 
  soliq solish manbasidan toʻlanadigan soliq;
  
• 
  jismoniy shaxslarning daromad soligʻi;
  
• 
  fuqarolarning byudjetdan tashqari pensiya jamgʻarmasiga sugʻurta badallari
  

(Xalq bankining tegishli boʻlimlariga oʻtkaziladi);

• 
  davlat maqsadli jamgʻrmalariga majbuhiy ajratmalar
  
• 
  yagona ijtimoiy toʻlov.
  

Yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻining hisobi. Banklarda foyda soligʻi stavkasi 22% qilib belgilangan (Oʻzbekiston Respublikasining 2018 yilgi asosiy makroiqtisodiy koʻrsatkichlari prognozi va Davlat byudjeti parametrlari toʻgʻrisida”gi 29.12.2017 yildagi PP-3454-sonli Qarori, 7-ilovasi).
Ushbu qarorga muvofiq, obodonlashtirish va ijtimoiy infrastrukturani rivojlantirish soligʻi foyda soligʻi bilan qoʻshib yuborildi . Ushbu soliqni toʻlashda banklar kelgusi chorakning boshida chorak davomida olinadigan foyda miqdorini oylar kesimida bashorat qilib, davlat soliq inspektsiyalariga maʼlumot taqdim etiladi. Bashorat qilingan soliq summasi oyning boshida davlat byudjetining tegishli hisobvaragʻiga oʻtkaziladi va bunda,
Debet 19931 – “Muddati uzaytirlgan soliqlar”,
Kredit 23402 –“Respublika byudjetining mablagʻlari” hisobvaragʻi.
Oy davomida toʻlangan foyda soliq summasi har chorakning oxirida bankning tegishli xarajatlar hisobvaragʻiga oʻtkaziladi.

1. 
   Agar chorak uchun bashorat qilingan foyda soliq summasi haqiqatga toʻgʻri kelsa,
   

Debet 56902 –“Daromad soligʻini baholash”,
Kredit –19931-“Muddati uzaytirlgan soliqlar” hisobvaragʻi.

2. 
   Agar choraklik uchun oldindan toʻlangan foyda soligʻi summasi bankning haqiqatdagi foyda soligʻi summasidan kam boʻlsa, kam toʻlangan qismi bankning 22502- hisobvaragʻiga oʻtkaziladi va ushbu hisobdan davlat byudjetiga oʻtkazib beriladi.
   

• 
  kam toʻlangan summaga,
  

Debet 56902 –“Daromad soligʻini baholash”,
Kredit 22502 –“Hisoblangan daromad (foyda) soliqlari” hisobvaragʻi.

• 
  kam toʻlangan summa davlat byudjeti hisobvaragʻiga oʻtkazilganda,