Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

“BANKLARDA BUXGALTERIYA HISOBI”

fanidan GLOSSARIY

O’zbek tilida	Ingliz tilida	Rus tilida	Mazmuni
Aktsept	The accep	Aktsept	to’lovchining to’lov xujjatini to’lash uchun bergan roziligi
Avizo	Avizo	Avizo	banklararo ogoxnoma	hisob-kitoblarda	xujjatning	yuborilganligi	to’g’risidagi
Amortizatsiya (eskirish)	Depreciation	Amortizatsiya	bu aktivning foydali xizmat qilish muddati davomida uning amortizatsiya qilinadigan qiymatini muntazam ravishda taqsimlash va bank xarajatlari uchun o’tkazib borish ko’rinishidagi eskirishning qiymat ifodasi.
Amortizatsiyala nadigan qiymat	Amortized value	Amortizirovannaya stoimost	bu aktivning, uning likvidatsiya qiymatini chegirib tashlagan holda, moliyaviy hisobotlarda ko’rsatilgan boshlanђich (tiklanish) qiymati summasi.
Asosiy vositalar	Basic tools	Osnovnie sredstva	bu moddiy aktivlar bo’lib, bank faoliyatida bank xizmatlarini ko’rsatish jarayonida, ijaraga berish uchun yoki ma’muriy maqsadlarda foydalaniladi va bir yildan ortiq vaqt mobaynida foydalanishga mo’ljallangan.
Boshlang’ich (haqiqiy) qiymat	The initial (real) value	Nachalnoe (realnoe) znachenie	bu asosiy vositani qurish yoki uni sotib olish (qurish yoki qurilishni tugallash) uchun haqiqiy xarajatlar summasi, shu jumladan, to’langan soliqlar, bojxona bojlari va yig’imlari hamda etkazib berish, montaj, o’rnatish, ishga tushirish va aktivdan belgilangan maqsadda foydalanish uchun uni ishchi holatiga keltirish bilan bevosita bog’liq bo’lgan boshqa xarajatlar summasidir.
Balans qiymati	Balance value	Znachenie balansa	bu jamg’arilgan eskirish va qiymatini yo’qotishdan ko’riladigan jamg’arilgan zararni chegirib tashlagandan keyin qolgan va ushbu summa bo’yicha aktiv balans hisobotida tan olinadigan summa
Bank amaliyot kuni	Bankovskiy rabochiy den	Bank Business Day	bank ish kunining bir qismi bo’lib, bankka kelib tushgan barcha pul hisob- kitob hujjatlarini qabul qilish, rasmiylashtish va buxgalteriya hisobi hisobvaraqlarida aks ettirish uchun ajratilgan vaqt
Bank	Bankovskaya	Bank accounting apparatus	pul hisob-kitob hujjatlarini rasmiylashtirish, bank operatsiyalarini ichki

buxgalteriya apparati	sistema ucheta		nazoratdan o’tkazish hamda ularni hisob registrlarida qayd etish bilan shug’ullanuvchi xodimlar guruhi
Bank ish kuni	Bankovskiy rabochiy den	Bank Business Day	qonun hujjatlari bilan belgilangan kun ichida o’rnatilgan ish vaqti
Bank operatsiyalari ichki nazorati	Vnutrenniy audit bankovskix operatsiy	Internal audit of banking operations	bank rahbariyati va barcha bank xodimlari tomonidan kunlik bank operatsiyalarini amalga oshirish jarayonida ularning qonunchilikka mosligi, samaradorligi, yuqori malakada bajarilishi va moliyaviy hisobotlarning ishonchliligini ta’minlash tizimi
Bosh kitob	Glavnaya kniga	General book	hisobvaraqlar rejasidagi ikkinchi tartibli hisobvaraqlari qoldiqlarining ro’yxati
Buxgalteriya hisobi registrlari	Buxgalterskie registratori	Accounting registrars	ikkiyoqlama yozuv usulida operatsiyalar qayd etiladigan jurnallar, qaydnomalar, daftarlar va tasdiqlangan blanklar
Bank kafolati	Bankovskaya garantiya	Bank guarantee	mijozning iltimosiga ko’ra tijorat banki tomonidan bo’nak (avans) sifatida summani kontrakt shartlari bo’yicha bajarish va kafolatlash. Bank kafolati berilishida kafolat majburiyatining mazmuni bankning o’z farmoyishi bilan so’zsiz tartibda qarzdor tashkilotning xisobdan uning summasini kafolat tashkilot xisobidan qoplash yo’li bilan yoki u tashkilotga taalluqli bo’lgan pullarni undirish yo’li bilan ssudani qoplash xuquqidan iboratdir.
Bank ssudasi	Bankovskiy kredit	Bank loan	foiz to’lash sharti bilan banklardan beriladigan pul vositasi. Qiska muddatli, o’rta muddatli, uzoq muddatli, shuningdek, to’lanuvchi ssudalar, xisob veksellari, tovar xujjatlariga asoslangan ssuda, qimmatli qog’ozlar, investitsiya ssudalari farqlanadi.
Banklardagi operativ xisobot	Operativnaya otchetnost v bankax	Operational reporting in banks	buxgalter xisobida aks etmaydigan yoki uning boshka qismida aks etadigan pul, xisob-kitob, kredit operatsiyalari va aloxida ko’rsatkichlarning tizimdan tashqaridagi xisoboti.
Banklarning passiv operatsiyalari	Passivnie operatsii bankov	Passive operations of banks	shunday operatsiyalarki, banklar ular vositasida kredit va boshka aktiv bank operatsiyalarini o’tkazish uchun o’z resurslarini tashkil qiladilar.
Banklarning fond operatsiyalari	Fondovie operatsii bankov	Fund operations of banks	qimmatbaxo qog’ozlar orqali banklarning operatsiyalari. Masalan, qimmatli qog’ozlarni, garov sifatida ushlab turish; qimmatli qog’ozlarni oldi-sotdisi bilan mijozning xoxishiga ko’ra shug’ullanish.
Banknotlar	Banknoti	Banknotes	bank biletlari-markaziy emissiya banklari tomonidan chiqariladigan pul

			belgilari. Xozirgi kunda ular qog’oz pullarning asosiy turi xisoblanadi.
Bank kredit siyosati	Bankovskaya kreditnaya politika	Bank credit policy	kreditlash jarayonida yuzaga keluvchi risklari boshqarishda bank rahbariyati tomonidan qabul qilinadigan choralar va uslublarni belgilovchi hamda bank rahbariyati va xodimlari kreditlash portfelini samarali boshqarishga doir ko’rsatmalar bilan ta’minlovchi hujjatdir.
Bank kredit portfeli monitoringi	Monitoring kreditnogo portfelya banka	Bank loan portfolio monitoring	bu kredit resurslarini ratsional joylashtirish va undan samarali foydalanish hamda berilgan kreditlar va ular bo’yicha hisoblangan foizlarni o’z vaqtida undirib olishni ta’minlashga yo’naltirilgan bilimlar, uslublar va chora- tadbirlar majmuasidan iborat.
Bank krediti	Bankovskiy kredit	Bank loan	bu moliya muassasalari(banklar, fondlar, tashkilotva uyushmalar) tomonidan har qanday xo’jalik sub’ektlari(tadbirkorlar, korxonalar, tashkilotlar va boshqalar)ga pul shaklida ssuda tarzida beriladi.
Banklararo kreditlar	Mejbankovskie krediti	Interbank loans	bank kreditining keng tarqalgan shakllaridan biri. Banklararo kreditning joriy stavkasi ma’lum bir tijorat bankning boshqa turdagi ssudalar berish siyosatini aniklab beruvchi muhim omil hisoblanadi. Bu normaning aniq miqdori Markaziy bank tomonidan belgilanadi.
Benefitsiar bank	Bank poluchatelya	Beneficiary bank	to’lov operatsiyasini yakunlovchi bank.
Bank emitent	Emitent banka	Bank issuer	operatsiyalarni boshlab beruvchi bank
Vakillik hisobvarag’i	Distribyutorskiy schet	Distributor account	bir bankning boshqa bankda ochgan hisobvarag’i
Vakolatli banklar	Avtorizovannie banki	Authorized banks	Moliya kredit tashkiloti bo’lib, ular xokimiyat organlari tomonidan ma’lum operatsiyalarni o’tkazish uchun maxsus ruxsatnoma olgan bo’ladi. Moliya kredit tashkiloti bo’lib, xalqaro valyuta-kredit tashkilotlarida o’z mamlakati xukumati manfaatlarini ximoya qiladi.
Valyuta	Valyuta	Currency	bu xalqaro hisob-kitoblarda ishlatiladigan u yoki bu mamlakat milliy pul birligida ifodalangan to’lov hujjatlari va pul majburiyatlaridir.
Dastlabki nazorat	Predvaritelniy kontrol	Preliminary control	Front-ofis yoki mas’ul ijrochi buxgalter tomonidan operatsiyalarni bajarmasdan oldin ularning qonunchilikka mos ekanligini aniqlash bo’yicha amalga oshiriladigan nazorat.
Devidend	Devidend	Devidend	deb ataluvchi daromad aktsionerlarga ularning qo’lidagi aktsiyalar soniga muvofik tulanadi.