Республикаси қишлоқ

Касалликни клиник белгилари
. Касаллик кўпроқ сурункали оқимда 
кечади.
Малькилар, сеголеткалар ва бир ёшдаги балиқлар касалланади, 
камроқ эса 2 ёшдагилар касалликка чалинади. Касал балиқларда жабранинг 
анемияси, зўрға ҳаракатланиш, қоринчаси дамланган ёки ичига тортилган
, 
орқаси ўткирлашган, кўзлари тепага қаралган бўлади.
Мальки ва сеголеткаларда
касаллик ўткир оқимда кечади. Улар 
гурўҳлаб қирғоқдаги тоза сув оқимига тўпланишади ва
тезда нобуд бўлади 1
-
1,5 ойлик малькиларнинг ўлими 75% ва ундан юқори бўлиши мумкин.Кучли 
зарарланган сеголеткалар қишни оғир ўтказиб март ёки апрель ойининг 
бошларида нобуд бўлади.
Патогенези. 
Гельминтларни ичакларда паразитлик қилиши оқибатида 
озиқанинг сўрилиш жараёни бузилади ва орган, тўқималарнинг функцияси
издан чиқади. Ичакларнинг шиллиқ пардаси яллиғланади. Цестодалар 
ўзининг ботриялари
билан шиллиқ парда ва ворсинкаларини қисиб қўяди, шу 
билан шиллиқ пардани озиқалардан изоляция қилиб
қўяди, натижада 
хазмланган озиқанинг ассимиляция жараёни бузилади. Паразитлар ўзидан 
чиқараётган чиқиндилар билан организмни заҳарлайди. Ичак шиллиқ 
пардасининг жароҳатланган жойларидан иккиламчи патоген микрофлоралар 
кириб
, 
касаллик кечишини яна ҳам
оғирлаштиради. Қонда гемоглобин 

---

23 
миқдори 25
-
30%га камаяди, полиморфўзакли лейкоцитлар ва нейтрофиллар 
сони кўпаяди. Инвазияланган сеголеткаларнинг тана оғирлиги 
вегетация 
даврининг охирида 15
-
20% ва ундан юқори камаяди.
Патологоанатомик ўзгаришлар
. Қорин бўшлиғида асцитли суюқлик 
тўпланган. Ичаклар яллиғланган, гельминтлар
тўпланган жойидаги ичак 
деворлари юпқалашган, оқарган, силлиқ
ва
тезда йиртилади. Жигар оқарган, 
бўшашган. Буйраклар қон билан бўлган, ўт пуфаги катталашган. Гистологик 
текширилганида ўт пуфаги эпителиясининг десквамация ҳолати, ичак 
шиллиқ
пардаси ворсинкалари емирилган
, 
ҳамда турли атрофик ва 
деструктив
ўзгаришлар кузатилади.
Диагноз 
комплекс усулда: эпизоотологик маълумотлар инобатга 
олиши керак, касалликни клиник белгиларига қараб, ҳамда балиқларни 
гельминтологик текширув натижаларига асосланиб қўйилади. Текшириш 
учун ҳар бир ҳовуздан камида 20
-
25 та мальки, сеголеткалар ва бир ёшгача 
бўлган балиқлар ва икки ёшдаги балиқлардан 10
-
15 экземпляр намуна
олинади ва паразитологик ёриб кўриб,
ботриоцефалюсларни топиб диагноз 
қўйилади.
Яширин паразит ташувчиларни аниқлаш мақсадида биопроба 
қўйилади. Бунингг учун
, 
катта ёшдаги балиқлар боқилаётган сув ҳовузларида 
икки ҳафталик малькилар ўтказилади, 2
-3 
ҳафта ўтгач уларни ушлаб 
текширилади ва диагноз қўйилади.