UDP ва TCP протоколларини таққослаш TCP боғланишга мўлжалланган протокол бўлиб, бу иккита хостлар орасида боғланишни ўрнатилиши учун дастлабки хабарларни алмашлаш заруратини билдиради. Боғланиш ўрнатилиши билан фойдаланувчилар ҳар иккала йўналишларда маълумотларни узатиши мумкин бўлади.
Ишончлилик - TCP хабарларни тасдиқлаш, такроран узатиш ва тайм-аутни бошқаради. Хабарни етказишга кўп сонли уринишлар амалга оширилади. Агар у йўлда йўқотилса, сервер яна йўқотилган қисмни сўрайди. TCP протоколида на йўқотилган маълумотлар, на узилган боғланишлар (ҳақидаги) маълумотлар бўлмайди.
Тартиблилик – агар иккита хабарлар кетма-кет жўнатилган бўлса, у ҳолда биринчи хабар олувчи иловага биринчи бўлиб етиб боради. Агар маълумотларнинг оралиқлар нотўғри тартибда келса, TCP тартиблаштирилмаган маълумотларни барча маълумотлар тартиблаштирилгунча ва иловага узатилгунча буферга жўнатади.
Оғир вазнлилик – TCP протоколига маълумотларни жўнатишдан олдин сокет-боғланишни ўрнатиш учун учта пакетлар зарур. TCP протоколи ишончлилик ва ўта юкланишларни назорат қилади.
Оқимлилик – маълумотлар байтлар оқими сифатида ўқилади, хабарлар ёки сегментлар чегаралари учун ҳеч бир алоҳида белгилашлар узатилмайди.
UDP боғланиш ўрнатилмайдиган хабарларга асосланган энг оддий протокол ҳисобланади. Бундай турдаги протоколлар иккита хостлар орасида ажратилган боғланишни ўрнатмайди. Алоқага олувчининг тайёрлиги ёки ҳолати текширилмасдан манбадан олувчига йўналишда маълумотларни узатиш билан эришилади.
Интернет-протокол (Voice over IP, TCP/IP) орқали овози алоқа учун иловаларда UDP дастлабки хабарларни алмашлаш яхши овозли алоқага ҳалал берадиган TCP протоколидан устунликка эга. VoIPда охирги фойдаланувчилар реал вақтда хабарнинг олиниши ҳақидаги исталган зарур тасдиқлашни тақдим этади ҳисобланади.
Ишончсиз – хабар узатилганда унинг манзилга етиб бориши номаълум, у йўлда йўқотилиши мумкин. Тасдиқлаш, такроран узатиш, тайм-аут каби тушунчалар йўқ.
Тартиблаштирилмаганлик – агар иккита хабарлар битта олувчига жўнатилган бўлса, у ҳолда уларнинг манзилга етиши тартиби топилиши мумкин эмас.
Енгил вазнлилик – хабарларни ҳеч бир тартиблаштириш, боғланишларни ҳеч бир назорат қилиш ва бошқалар ҳисобланади. Бу Ipда ишлаб чиқилган унча катта бўлмаган транспорт даражаси ҳисобланади.
Датаграммалар пакетлар алоҳида жўнатилади ва агар фақат улар етиб келган бўлса, яхлитликка текширилади. Пакетлар олишдан кейин риоя қилинадиган маълум чегараларга эга, яъни сокете-олувчида ўқиш операцияси у дастлаб қандай жўнатилган тарзда хабарни беради.
Ўта юкланишларни назорат қилиш йўқ - UDP ўз-ўзидан ўта юкланишларни олдини олади. Катта ўтказиш қобилиятили иловалар учун, агар улар амалий даражада назорат қилиш чораларини амалга оширмаса, ўта юкланишларни келтириб чиқариши мумкин.
Порт – OSI моделининг транспорт даражаси протоколларининг (TCP, UDP, SCTP, DCCP) сарлавҳаларига ёзиладиган натурал сон ҳисобланади. Битта хост чегараларида пакетни олувчи-жараённи аниқлаш учун ишлатилади.
Одатда хостда фойдаланувчи маконида ОТ бошқаруви остида ҳар бирида маълум дастур бажариладиган бир неча жараёнлар бажарилиши мумкин. Агар компьютер тармоғи бир неча дастурларни ишлатса, у ҳолда ОТ тармоқ бўйича дастурлардан бири учун мўлжалланган IP-пакетни даврий олади.
Тармоқ бўйича маълумотларни алмашлаши керак бўлган (масалан, socketни ташкил этишда) дастур жараёнига қуйидаглар мумкин :
ОТдан маълум порт номерини сўраш. Тизим сўралган портнинг номерини тақдим этиши ёки дастурга рад этиши мумкин (масалан, агар портнинг номери қандайдир жараёнга берилган бўлса);
ОТдан исталган бўш порт номерини сўраш. ОТнинг ўзи ҳали ҳеч қайси жараёнга берилмаган порт номерини танлайди ва уни сўраган дастурга беради.
Тармоқ бўйича маълумотларни алмашлаш иккита жараёнлар орасида маълум протокол бўйича олиб борилади. Боғланишни ўрнатилиши учун қуйидагилар зарур бўлади:
протоколнинг номери;
иккита IP-манзиллар (хост-жўнатувчи ва хост-олувчи орасида маршрутни қуриш учун уларнинг манзиллар);
иккита порт номерлари (жараён-жўнатувчи порти ва олувчи порти).
Жараён-жўнатувчи (манба) порти ўзгармас (статик) ёки ҳар бир янги алоқа сеанси учун динамик тайинланиши мумкин.
TCP протоколи бўйича боғланишда жараён-жўнатувчи порти қуйдагилар орқали ишлатилади:
маълумотларни олиниши ҳақидв пакет-тасдиқлашни жўнатиш учун хост-олувчи операцион тизими;
пакет-жавобни жўнатиш учун жараён-олувчи.
UDP протоколи бўйича боғланишда жараён-жўнатувчи порти ўрнига “порт кўрсатилмаган”ни билдирадиган ноль сонини кўрсатиш мумкин.
SCTP протоколи бўйича боғланишда ассоциация доирасида қуйидагилар ишлатилиши мумкин:
