Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot


 Ma’lumot yaxlitligini ta’minlash usullari



Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/203
Sana14.01.2022
Hajmi4,35 Mb.
#363640
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   203
Bog'liq
fayl 1714 20210831

2.4. Ma’lumot yaxlitligini ta’minlash usullari 
2.4.1. Simmetrik shifrlash algoritmlaridan ma’lumot yaxlitligini tekshirish 
Yuqorida har ikkala shifrlash algoritmidan (simmetrik va ochiq kalitli) faqat 
ma’lumotni konfidensiyalligini ta’minlashda foydalanish haqida aytib o’tildi. 
Quyida esa ulardan ma’lumotni yaxlitligini tekshirishda foydalanish masalasi bilan 
tanishib o’tiladi. 
2.1-paragrafda xesh –  funksiyadan foydalanib ma’lumotni yaxlitligini 
tekshirishning sodda  usuli keltirilgan. Biroq, ushbu usulda xavfsizlik muammosi 
jiddiy bo’lgani bois, undan amalda foydalanilmaydi. Ya’ni, 8-rasmda keltirilgan 
usulda hujumchi tomonidan faqat ma’lumot o’zgartirilgan holda yaxlitlikni 
tekshirish imkoniyati mavjud. Biroq, hujumchi ma’lumot xesh qiymatini 
almashtirish orqali foydalanuvchini osonlik bilan ma’lumot yaxlitligiga ishontirishi 
mumkin. Buning asosiy sababi, ma’lumot xesh qiymatini hosil qilishda 
hujumchining noma’lum biror axborotdan foydalanilmaganligidir. 
Ushbu muammoni bartaraf etuvchi – 
xabarlarni autentifikasiyalash kodi 
(message authentication code, MAC) 
tizimlari mavjud bo’lib, unga ko’ra biror 
maxfiy kalit asosida ma’lumotning xesh qiymati hisoblanadi (18-rasm). 
MAC
=?
MAC
MAC
Калит
Калит
Маълумот
Маълумот

Download 4,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish