Respublikamizda olib borilayotgan islohotlarni amalga oshirishda yuqori malakali mutaxasislarning ro’li benihoyat kattadir

JADVAL PROTSESSORLARI
Microsoft Excel dasturi haqida umumiy ma’lumotlar
Zamonaviy kompyuterlar dasturiy ta’minotining tarkibiy qismiga kiruvchi Microsoft Office paketidagi asosiy vositalardan biri jadval protsessori deb ataluvchi MS Excel dasturidir. MS Excel – elektron jadvallarni tayyorlash, formulalar va funksiyalar yordamida hisob – kitoblarni amalga oshirih, ma’lumotlarni grafik tasvirlash kabi masalalarni hal etishga mo’ljallanga dastur.

MS Excel jadval protsessorining asosiy elementlari
MS Excel dagi barcha ma’lumotlar jadval ko’rinishida namoyon bo’lib, bunda jadval kataklarinig ma’lum qismiga boshlang’ich va birlamchi ma’lumotlar kiritiladi. Boshqa qismlari esa har xil arifmetik amallar va boshlang’ich ma’lumotlar ustida bajariladigan turli amallar natijalaridan iborat bo’lgan ma’lumotlardir.
Elektron jadval kataklariga uch xil ma’lumotlarni kiritish mumkin.

• 
  matnni; sonlarni; sanani; formulalarni.
  

Matn – hariflar, raqamlar, belgilar ketma – ketligidan iborat.
Son – raqamlar ketma – ketligi (zarur hollarda ishora va o’nli vergul ham qo’llanilishi mumkin).
Sana – joriy sana.
Formulalar – kiritilgan sonli qiymatlar bo’yicha yangi qiymatlarni hisoblaydigan matematik ifodalardir.
Formulalar har doim “=” (teng) belgisini qo’yish bilan boshlanadi. Formula katakka kiritilgandan keyin shu formula asosida hisoblanadigan natijalar yana shu katakda hosil bo’ladi. Agar shu formulada foydalanilgan sonlardan yoki belgilardan biri o’zgartirilsa, MS Excel avtomatik ravishda yangi ma’lumotlar bo’yicha hisob ishlarini bajaradi va yangi natijalar hosil qilib beradi.
MS Excelning asosiy ishlov berish obyekti hujjatlar hisoblanadi. MS Excel hujjatlari ixtiyoriy nomlanadigan va xls kengaytmasiga ega bo’lgan fayillardir. MS Excelda bunday fayillar “Ishchi kitob” deb ataladi. Har bir ishchi kitob ixtiyoriy sondagi electron jadvallarni o’z ichiga olishi mumkin. Ularning har biri ”ishchi varaq” deb ataladi. Har bir ishchi varaq o’z nomiga ega bo’ladi. Ishchi kitobni hosil qilish uchun MS Excel dasturini ishga tushurish zarur. Ishchi kitobning tarkibiy elementlaridan biri ishchi varaq , ya’ni electron jadval hisoblanadi. Har bir electron jadval 2⁸ =256 ta ustun va 2¹⁶ =65536 ta satrdan iborat. Ustunlar lotin alfavitining bosh harflari bilan, satrlar esa raqamlar bilan nomlanadi.
Elektron jadvallarning asosiy elementlari esa katak va diapazonlardir.
Katak – bu jadvaldagi manzili ko’rsatiladigan hamda bir satr va bir ustun kesishmasi oralig’ida joylashgan elementdir. Katak kesishmalarida hosil bo’lgan ustun va satr nomi bilan ifodalanadigan manzili bilan aniqlanadi. Masalan, A ustun, 4-satr kesishmasida joylashgan katak - A4 deb nom oladi.
Bir nechta ketma-ket joylashgan kataklardan tashkil topgan guruh diapazon deb ataladi. Diapazon manzilini ko’rsatish uchun uni tashkil etgan kataklarnung chap yuqori va o’ng quyi kataklar manzillari olinib, ular ikki nuqta bilan ajratib yoziladi. Masalan, A1:A4, B3:F3, C5:H8.