Respublikamiz mustaqilligi sharofati bilan bozorlarimiz jahon bozoriga qo’shilib

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

2. Xom ashyo va tayyor maxsulot tavsifi. 
Konsentratsiyasi 86-88% bo‘lgan xom glitserin olish uchun, tozalangan 
glitserinli suv bug‘latiladi .Bug‘latilganda suv bug‘lari bilan qisman glitserin ham 
haydaladi. Bu yo‘qotish miqdori glitserin konsentratsiyasini va haroratni oshib 
borishi bilan ko‘payadi. Haroratning o‘ta yuqorilab ketishi glitserinning termik 
parchalanishiga, chiqayotgan mahsulot miqdorining kamayishiga va rangini 
xiralashishiga olib keladi. Yuqori konsentratsiyali glitserin eritmasi o‘ta qovushqoq 
bo‘ladi, shuning uchun bug‘latish jarayonida intensiv sirkulyasiya qo‘llaniladi. 
Glitserinni bug‘lanib ketishi va termik parchalanishni oldini olish uchun glitserinli 
suvni bug‘latish, vakuum ostida va suyuqliklarni sirkulyasiyasi bilan vakuum-
bug‘latish qurilmalarida amalga oshiriladi. 
Bug‘latish jarayonida glitserin kuchli ko‘piklaydi, hosil bo‘lgan ko‘pik 
vakuum sistemaga so‘rib olinishi natijasida ko‘p glitserin yo‘qotiladi. Shuning 
uchun glitserinli suvni konsentrlash uchun faqat vertikal va yetarli bug‘ 
bo‘shlig‘iga ega bo‘lgan apparatlardan foydalaniladi. Yog‘-moy korxonalari- da 
har-xil konstruksiya va o‘lchamdagi vakuum apparatlar ishlatiladi. Ko‘pincha 
alohida isitgichli, bir yoki ko‘p korpusli qurilmalardan foydalaniladi. 
Iqtisodiy jihatdan eng samarador uskuna uzluksiz ishlaydigan bir necha korpusli 
bug‘latish qurilmalari hisoblanadi. Bu apparatlarni afzalligi shundaki, bir 
korpusdan chiqqan ikkilamchi bug‘ keyingi korpus uchun isituvchi bug‘ vazifasini 
o‘taydi. Bu, o‘z navbatida bug‘ sarfini tejalishiga olib keladi. 
Glitserinli suvda 10-25% glitserin bo‘ladi. 86-88% konsentratsiyali texnik 
glitserin olish uchun glitserinli suv bug‘lantiriladi. Bug‘lanish vakuumda va 
vakuum bug‘latuvchi apparatlarda suyuqlikni intensiv sirkulyasiyasi ostida olib 
boriladi. 
Yog‘ sanoatida turli konstruksiyadagi va kattalikdagi vakuum-bug‘latuvchi 
apparatlar ishlatiladi. Isitkichli vakuum-bug‘latuvchi apparatlar keng tarqalgan. Bu 
apparatlar bitta korpusli va ko‘p korpusli bo‘ladi. U ikkita korpusdan iborat bo‘lib, 
har bir korpus isitgich va bug‘latgichga ega, birinchi korpus atmosfera bosimida 
ishlasa, ikkinchi korpus esa 650-680 mm simob ustuniga teng vakuumda ishlaydi. 
1-jadval 

---

Ko‘rsatkichlar 
Glitserin navlari 
I 
II 
III 
Glitserin miqdori, %, kam emas 
86 
86 
78 
Kul miqdori, %, ortiq emas 
0.35 
1.8 
9.5 
Uchmaydigan organik qoldiqlar 
miqdori, %, ortiq emas 
0.85 
2.0 
4.0 
Sifat ko‘rsatkichlariga qarab ham glitserin I, II va III navlarda ishlab chiqariladi. 
Organoleptik ko‘rsatkichlari bo‘yicha I va II nav xom glitserin tiniq, sirtida 
ko‘piksiz va och sariqdan to‘q jigarranggacha bo‘lishi kerak. III nav xom 
glitseringa ozgina xiraroq bo‘lishiga ruxsat etiladi, rangi esa jigarrangdan to‘q 
bo‘lmasligi lozim.