Respublika Ta'lim Markazi

YUMSHOQ SIMLARGA ISHLOV BERISH
S imlami egish, bukish yo‘li bilan har xil shaklga keltirish mumkin. Simlaming bu xususiyatlaridan foydalanib ko‘plab buyumlar, asboblar, ilgaklar, tunuka qutichalar- ning gardishlari, har xil geometrik shakllar, prujinalar, otvyortka va chizg‘ich kabilar tayyorlanadi.

6. 
   a maliy mashg‘ulot. Yumshoq simlardan halqa hosil qilish.
   

J ihozlar: chilangarlik dastgohi, asbob-uskuna va moslamalar, diametri 5-6 mm li yumshoq sim, namunalar, ko‘rgazmali qurollar.
Ishni bajarish tartibi:

1. 
   Simlardan o‘tkir jag‘li ombur bilan keragidan 10-15 mm uzunroq o‘l- chamdagi zagotovka qirqib oling.
   
2. 
   Qirqib olingan zagotovkani tortib to‘g‘rilash uchun tiskiga yumaloq moslamani mustahkam qilib qotirib olib, zagotovkani tortib to‘g‘rilang (79-rasm, a). Bu ishni maxsus yog‘och moslamalar orasidan o‘tkazib, ombur yordamida tortish orqali ham bajarishingiz mumkin (79-rasm, b).
   
3. 
   S imlardan halqa hosil qilishda yumaloq jag‘li omburlardan foydalaning. Ombur jag‘larining yo‘g‘on-ingichkaligiga qarab hosil bo‘ladigan halqalaming diametri tur- licha bo‘lishiga e’tibor qarating (80-rasm).
   

w / I I
xi A I I / »
b)
79-rasm. Zagotovkani tiskida to‘g‘rilash.

4. 
   Halqalaming sifatli chiqishi uchun simlaming uchini omburjag‘lari orasiga olib qisib chiqing (simning uchi omburjag‘laridan o‘tib ketmasligi kerak).
   
5. 
   Katta o‘lchamli (ombur jag‘lari diametridan katta o‘lchamli) halqalami hosil qilishda simlami yumaloqjag‘li omburlar bilan ketma-ket egib chiqing (80-rasm).
   
6. 
   Halqalarni hosil qilish ishlarini yumaloq moslama yordamida tiskilardan foydalanib ham hosil qilish mumkin (81-rasm).
   

80-rasm. Yumaloq jag‘li omburdan foydalanib halqa tayyorlash usuli.




81-rasm. Moslamalardan foydalanib halqa hosil qilish.

7. 
   Halqalarni zamonaviy asboblar orqali ham hosil qilishingiz mumkin. Bunda dastaki truba bukkichdan foydalanib diametri 8 mm li halqa tayyorlang (82-rasm).
   

T


82-rasm. Dastaki truba bukkichda halqa 83-rasm. Dastaki truba bukkich

hosil qilish jarayoni. asbobi diametrlari.


ruba bukkichdan diametri 6, 8 va 10 mm li simlarni turli graduslarda (90⁰, 180⁰, 360⁰) doirasimon shaklga keltirishda foydalaniladi (83-rasm).

84-rasm. Halqa namunalari.