www.pedagoglar.uz 20-son 3 –to’plam yanvar 2022
Sahifa: 14
amallarni komponentlari va orasidagi bogʼlanishni oʼzlashtiradilar.
Masalalar konkret material boʼlib, ular yordamida oʼquvchilar yangi bilmlar
vujudga keladi va mavjud bilmlar tadbiq qilish mobaynida mustahkamlanib
boriladigan holda nazariyani amaliyot bilan oʼqitish tushuntirish bilan bogʼlab olib
borish imkonini beradi. Arifmitik masalalar echish oʼquvchilar kundalik hayotida har
kungi oʼquv zarur boʼlgan amaliy fikrlarini vujudga keltiradi. Hayotdagi harid
qilingan narsaning narxini koʼrishgan narxini olgan narsalarni narxini, ishga kech
qolmaslik uchun uydan qachon chiqqanligi haqida fikr yuritiladi. Oʼquvchilarni yangi
bilimlar bilan tanishtirish uchun masalalardan keng foydalaniladi. Masala tuza bilish
koʼnikmasi uning tuzilishini oʼzlashtirib olish uchun zamin yaratadi.
Bolalar masala tuzish bilan 2 yoki 3 mashgʼulot oʼtganidan soʼng tanishadilar ular
masalada shart va savol borligini bilib oladilar. Masala shartini kamida 2 ta son
boʼlishligi alohida ta‗kidlanadi. Oʼqituvchi bolalarga masalani nima haqida
gapirishini sozlab beraman, siz boʼlsangiz men aytgan narsalarni hammasini chap
tomoniga 3 ta olma oʼng tomoniga 4 ta olma qoʼydim. Stolga hammasi boʼlib nechta
olma qoʼyildi. Bolalarga tarbiya berishda ham maqsadli malakalarni roli katta
masalalar oʻquvchilarni fikri doiralarni kengaytirishiga yordam beradi.
Masalalar echish haqida fikr yuritish natijalarida shunday masalalar tarkib topadi.
Masalalarni tinglashni oʼrganish va uni mustaqil oʼqib oʼzlashtirishdan boshlanadi.
Masala shartini yaxshiroq oʼzlashtirish maqsadida har bir oʼquvchi masala matnini
mustaqil oʼqib chiqishi zarui boʼlishi uchun ularga masalani oldin ovoz chiqarmay
oʼqishini soʼngra esa tovush chiqarib ifodali oʼqishni taklif qilish kerak.Masalani
ifodali oʼqishda sonni ma‗lumotli va masalani echish uchun muhim ahamiyatga ega
boʼlgan elementlari tovush bilan ajratib olishlari uchun fikr yuritishlari oʼrgatiladi.
Oʼquvchi masalani echish mobaynida koʼp matematika fikrlash son, arifmetik
amallar, amaliarni bajarish tartibi haqida fikr yuritadilar, oʼquvchilar masalalar echish
orqali oʼquvchilar bilan va tarbiya sohasida muhim boʼlgan fikrlar bilan tanishadilar.
Koʼp masalalarning mazmunida bolalarni va kattalarning mehnati mamlakatimizning
xalq xoʼjaligi mexanika fan va madaniyatida erishgan yutuqlari haqida fikr
yuritadilar. Masalalar echish haqida fikr yuritish aqliy rivojlanishiga ancha ijobiy