XATLAR TUZILISHIDA DIZAYNNING QANDAY O`RNI BOR.
REJA:
Xatlar tuzilishida dizaynning qanday o`rni bor
Shaxsiy hujjatlari
3. Хizmat yozishma hujjatlari. Хizmat xatlari.
Xatlar juda xilma-xil bo'lib, muassasalar, korxonalar, tashkilotlar orasida xizmat aloqalarini amalga oshiruvchi asosiy hujjat sanaladi. Xat orqali bajariladigan masalalar ko'lami juda keng bo'lib, bunday yozishmalar vositasida turli ko'rsatmalar so'rovlar javoblar tushuntirishlar, xabarlar, takliflar, iltimoslar, kafolatlar beriladi yoki qabul qilinadi.
Xatlar rasmiy va shaxsiy bo'lib ulardan quyidagi o'rinlarda foydalaniladi.
Rasmiy xatlar tashkilotda ish yuritish jarayonida qo'llaniluvchi hujjatlarning umumiy miqdoriga nisbatab 80% ni tashkil etadi.
Xizmat xatlari xususiyatlarga ko'ra o'zaro farqlanadi.Xatlarni bajaradigan vazifasiga qarab quyidagi turlarga bo'lish mumkin.
1 Javob xatni talab qiluvchi xatlar(da'vo xatlar, so'rov xatlar, iltimos xatlar)
2 Javob xatni talab qilmaydigan xatlar(ilova xat, eslatma xat,tasdiq xat, axbarot xat, kafolat xat va boshqalar).
Ushbu xatlar ma'lum bir maqsadda yoziladi: kafolat xatlarda-kafolatberish ifodalansa , ilova xatlarda-xatga ilova qilinayotgan hujjatlar haqida axborot beriladi.Biroq shunday xatlar borki aynan bir xat mazmunidaham kafolat berish ham iltimos, ham eslatish ma'nolari ifodalaniladi.
Rasmiy xatlar bosma ish qog'ozlariga yoziladi. Xat agarda oddiy qog'ozga yozilsa uning chap tomonidagi yuqori burchagiga xat jo'nataytgan muassasa nomi ko'rsatilgan to'rtburchak muhr qo'yiladi.
Har qanday rasmiy xati mantiqiy jihatdan o'zaro bog'liq uch qismdan iborat bo'ladi.
Xatning birinchi (kirish) qismida, odatda xat bilan tegishli muassasaga murojaat qilishga majbur etuvchi asosiy sabab ko'rsatiladi.
Ikkinchi qismida xatda qo'yilayotgan masalani hal qilish zarurligi dalillar asosida bayon qilinadi.
Xatning uchinchi (xulosa) qismida esa xat yozishdan ko'zlangan asosiy maqsad ifodalaniladi.
Qoidaga ko'ra xizmat xatlari bir betdan oshmasligi lozim.
Xizmat xatlari ikki nusxada yoziladi va imzolanadi.
Birinchi nusxa jo'natilib ikkinchi nusxa muassasaning o'zida saqlanadi.
Xizmat xatlari matnidan so'ng xatga imzo chekuvchi rahbar lavozimining nomi aniq ko'rsatilishi kerak.
Hujjat muassasa rahbari tomonidan imzolanadi.
Xatda bayon qilingan masalalar bo'yicha javobgarlik bir necha shaxs zimmasiga yuklatilgan bo'lsa imzolar soni ikki va undan ortiq bo'lishi mumkin.
Xizmat xatlari vazifasi va mazmuniga ko'ra bir necha turga bo'linadi.
Hozir shulardan ayrimlari bilan tanishib o'tamiz.
Xizmat xatlari quyidagi zaruriy qismlarni o'z ichiga oladi.
1.O'zR ger .
2.Muassasaning ramziy belgi(emblema)si.
3.Mukofotlar.
4.Vazirlik,boshqarma ismi.
5.Tashkilot nomi.
6.Bo’linma nomi.
7.Tasniflagich bo’yicha hujjatning xos raqami.
8.Muassasaning xos raqami.
9.Pochta telegraf adresi, bankdagi hisob-kitob raqami.
10.Sana.
11.shartli raqam(indeks).
12.Kelgan hujjat shartli raqami.
13.Hujjatning kelish sanasi.
14.Hujjat jo’natiladigan adres(xat oluvchi muassasaning nomi).
15.Munosabat belgisi(rezolutsiya).
16.Nazorat haqida belgi.
17.Matn sarlavhasi(xatning qisqacha mazmuni).
18.Matn.
19.Ilovalar haqida belgi.
20.Imzo.
21.Rozilik belgisi(viza).
22.Kelishuv haqida belgi.
23.bajaruvchi haqida belgi va uning telefon raqami.
Hozirgi zamonda o'tirish va xat yozish g'oyasi g'alati va arxaik ko'rinishi mumkin. Hatto potentsial ish beruvchi yoki mijozga professional qarashdan boshqa har qanday maqsad uchun kulgili bo'lib tuyulishi mumkin. Elektron pochta aloqasi, telefon qo'ng'iroqlari va xat yozish kabi tezroq samaraliroq aloqa usullari bilan tug'ilgan kun kartochkasidagi bir nechta yozuvlarga deyarli to'liq ajratildi.
Bir necha yil oldin men sakkizinchi sinfni boshlaganimda, qalamkashga yozishni boshladim. O'n ikki yoshli bolalarning sustkashligi va beparvoligi tufayli aloqa qisqa muddatli bo'lsa-da, intiluvchan yozuvchining ichida yangi sevgi paydo bo'ldi. Xatlarga muhabbat.
Maktublar muloqot uchun o'ziga xosdir, chunki ular, shubhasiz, siz maktub yuborayotgan odamga bo'lgan mehringiz, g'amxo'rligingiz va hurmat-ehtiromingiz. Maktublar mavjud bo'lgan barcha boshqa aloqa shakllaridan ustun bo'lgan ma'lum bir sentimentallikka ega. Yozuvchilar uchun xatlar bizni yozish mushaklarini cho'zish, yangi iboralarni sinash va ovozimiz balandligini oshirish uchun ajoyib imkoniyat beradi.
Xatlar o'tmishda yo'q bo'lib ketganligi sababli, xat yozishda oddiy qadamlar ham kamayib ketdi. Maktub yozish odatini qayta tiklashga yordam berish uchun va umid qilamanki, o'zimning avlodlarimga bosh barmog'ining o'rniga kalitni qog'ozga qalam bilan yozishga ilhom berish uchun men ushbu mukammal xatni yozish bo'yicha bosqichma-bosqich ko'rsatmalarni tuzdim.
Do'stlaringiz bilan baham: |