Reja: Ustozning ishlab chiqarish amaliyotiga tayyorgarligi O'quvchilarni bilim, malaka ko'nikmalarini nazorat qilish va baholash usullari Malakali mutaxassislarni o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi o'quv muassasalarida tayyorlash jarayoni

Ustozning ishlab chiqarish amaliyotiga tayyorgarligi
Ishlab chiqarish amaliyotining vazifasi hozirgi zamon ishlab chiqarish 
korxonalariga malakali mutaxassis kadrlarni tayyorlash, o'quvchilarning 
o'rganayotgan kasblari bo'yicha bilim, ko'nikmalarini mustahkamlash va 
takomillashtirishdan iboratdir. Ishlab chiqarish amaliyoti kasb-hunar kollejlarida 
malakali mutaxassis kadrlar tayyorlash bo'yicha kasb-hunar tayyorgarligining 
asosiy tarkibiy qismi hisoblanadi.
Ustoz usta ishlab chiqarish amaliyot boshlanishdan eng kamida bir oy oldin unga 
tayyorgarlik ishlarida kerakli yordam ko'rsatadi. Buning uchun u quyidagi ishlarni 
bajarish kerak:
1 .
Ishlab chiqarish amaliyot manzili bilan (korxona, zavod, fabrika, jamoa 
xo'jaligi, brigada va boshqalar) bilan tanishadi. Bu obyektlar bajariladigan ishlab 
chiqarish ish jarayonining amaliyot dasturida ko'zda tutilgan maqsadlarga mos 
kelishini, ya'ni dastur mazmunini amalga oshirishi imkoniyatlari aniqlanadi. Ish 
joylari tanlanadi va amaliyotni bajarish mumkinligi hamda uning 
samaradorligi belgilanadi.
2.
Korxona bilan ishlab chiqarish amaliyotini o'tkazish bo'yicha shartnoma 

---

tuziladi va bu shartnomada «korxona» va «o'quv muassasi» ning o'zaro shartlari 
belgilanadi.
3.
 
Shartnoma tuzilgandan keyin o'quvchilarni ish joylariga taqsimlash va ularni 
bir joydan ikkinchi joyga ishlashga o'tish grafigi tuziladi. 
4.
 
Ishlab chiqarish amaliyotini boshlashdan oldin «korxona» xodimlari
tomonidan maxsus, instruktaj o'tkaziladi. Bunda «korxona» da qanday yurib turish 
kerakligi, uskunalar bilan ishlaganda qanday texnik xavfsizligi choralariga rioya 
qilishni, korxonaning ish tartibi va qoidalari, ish o'rinlarida o'zlarini qanday tutishni 
va boshqa talablar haqida yo'riqnoma beradi. 
5.
Ishlab chiqarish amaliyoti, odatda, ishlab chiqarish korxonasi bilan
tanishishini ekskursiyadan boshlanadi va o'quvchilarni korxona sexlari,
uchastkalari bilan hamda chiqariladigan mahsulotlar va ularga ishlatiladigan 
materiallar bilan tanishtiriladi. Bu vaqtda ishlab chiqarish korxonalaridan 
ilg'or ishchilar yoki muhandislar ham qatnashadi. Shu bilan birga ekskursiya
oxirida korxonaning rahbari, o'rinbosarlari, jamoatchilar, ilg'or tajriba egalari
korxona haqida, uning an'analari tarixi haqida so'zlab beriladi.
6. 
Ustoz korxonadagi ish o'rinlariga o'quvchilarni biriktirib, ularning ishlarini 
kuzatib boradi, kerakli instruktajlar beradi, zarur vaqtda o'quvchilar ish joylarini 
grafik asosida almashtiradi. Ishlab chiqarish amaliyotiga korxonadagi javobgar
shaxslar, tomonidan asosiy rahbarlik amalga oshiriladi. Agar ishlab chiqarish 
amaliyoti jarayonida ba'zi kamchiliklarni uchrasa bunday kamchiliklarni ustoz va 
rahbarlar orqali barham beriladi.
Amaliyot o'qituvchisi o'quvchilarni tegishli kasb va mutaxassisliklari bo'yicha 
ish joylariga taqsimlanishi, ishlab chiqarish ta'limi va amaliyoti dasturlarining 
bajarilishi, o'quvchilarning mehnat intizomi va mehnat xavfsizligiga rioya 
qilishlarini va boshqa vazifalarning bajarilishi yuzasidan javobgardir.
Ayrim kasb-hunar kollejlarining o'quv-ishlab chiqarish faoliyati bozor 
iqtisodiyoti sharoitida rivojlanishini e'tiborga olgan holda, ishlab chiqarish 
amaliyoti (shu jumladan, bitiruv oldi ishlab chiqarish amaliyoti) kasb-hunar 
kollejidagi ishlab chiqarish ustaxonalari, sex, uchastka va boshqa ishlab chiqarish 

---

tizimlarida o'tkazilishi mumkin.
7. Ishlab chiqarish amaliyoti natijasi bo'yicha hisobot to'plash uchun ustoz 
tomonidan ko'rsatmalar berilib boriladi.