Reja: Turizmda xavfsizlik tushunchasi

21. TURIZM SOHASIDA XAVFSIZLIKNING HUQUQIY ASOSLARI
Reja:

Turizmda xavfsizlik tushunchasi

Xalqaro turizmda turistlarining hayoti xavfsizligini ta’minlashning huquqiy me’yorlari

O‘zbekiston Respublikasining qonun va qarorlarida turistlarning hayoti xavsizligining ta’minlanganligi

Turistlarning hayoti xavsizligiga ta’sir qiluvchi omillar va turistlarning hayoti xavfsizligini ta’minlash tadbirlari
Turizmda xavfsizlik tushunchasi
«Turizm xavfsizligi» keng ma’noli tushuncha bo‘lib, turizmda xavfsizlik turist va uning yuklarining xavfsizligi, turistlik muhit qatnashchilarining muhim hayotiy qiziqishlarini ichki va tashqi xavflardan, hamda turizm rivojlanishida atrof-muhitni salbiy omillardan himoyalanganligi tushuniladi.

Turizmdagi xavfsizlik – bu turist hayoti va sog‘lig‘ini saqlash maqsadida, hamda unga va atrof–muhitga (jamoaga, jamiyatga, davlatga, tabiatga) yetkazilgan zararlarni minimallashtirishga qaratilgan majmuali tadbirlardir. Dunyoda bo‘lib o‘tayotgan voqea hodisalar xavfsizlik masalasi qanchalik muhimligini ko‘rsatmoqda va bu yerda nafaqat mamlakat ichki tartibi, balki xalqaro darajada muvofiqlashtirish talab etiladi. Turizmda xavfsizlikni ta’minlash borasidagi qarorlar turistlik faoliyat sohasidagi qonunlarning asosiy tarkibiy qismi hisoblanadi. Xavfsizlikni ta’minlash sohasida uni tor va keng ma’noda ko‘rib chiqish mumkin.

Tor ma’noda u bir necha O‘zbekiston Respublikasi miqyosidagi huquqiy aktlardan iborat:

O‘zbekiston Respublikasining «Turizm to‘g‘risida»gi qonuni – 20 avgust 1999 yil № 830 – 1,

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «O‘zbekturizm» MKni tashkil etish to‘g‘risida»gi qarori 27 iyul 1992 y. № UP-447,

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «O‘zbekturizm MK faoliyatini takomillashtirish to‘g‘risida»gi qarori 28 iyul 2004 yil № 360,

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining «Turizm faoliyatini litsenziyalashtirish to‘g‘risida»gi qarori 11 noyabr 2003 yil.

Keng ma’noda bu yerda umumiy tushunchaga ega huquqiy me’yorlar (aktlar) kiritiladi, ularda turizm xavfsizligi to‘g‘risida ham alohida me’yorlar ko‘rsatilgan. M: «Sug‘urtalash to‘g‘risida», «Prokratura to‘g‘risida», «Sudlar to‘g‘risida» «Iste’molchilar huquqini himoya qilish to‘g‘risida», «Chegara to‘g‘risida», «Pasport to‘g‘risida», «Xorijiy fuqarolar va fuqaroligi bo‘lmaganlar to‘g‘risida», vazirliklar, hukumat va hokimiyat qarorlari, korxonalar qarorlari va boshqalar.

Turizmda xavfsizlik 5 tamoyillar asosida ta’minlanadi:

1. Milliy qonunlar, xalqaro huquqlar asosida turistlarni jo‘natuvchi yoki qabul qiluvchi davlat ularni himoya qilishi, panohiga olishi shart. Mamlakatda xorijiy turistlar kelishini nazorat qiluvchi, shaxsiy mulkini shaxsiyatini himoya qiluvchi, joriy-qidiruv ishlarini olib borish, sug‘urta to‘lovlarini to‘lash, valyuta ayriboshlash, madaniy qiymatga ega buyumlarni olib chiqish, axborot olishga imkoniyat, diplomatik va advokat ko‘magi va boshqa masalalarga tegishli huquqiy – me’yoriy aktlar qabul qilinadi. Turistlik firmalar litsenziya oladilar va mahsulotlarini sertifikatlaydilar. Xalqaro me’yorlar aviatashuchilar, suv transporti kompaniyalari, avtokorxonalardan avariya va favqulodda hodisalarni oldini olish maqsadida yagona va universal standartni bajarishni talab qiladi.

2. Makrodarajadagi tashkiliy mexanizmlar asosida. Bevosita va bilvosita turistlar xavfsizligini ta’minlash bilan bog‘liq davlat va jamoa tarkiblari yordamida. Bular huquqiy, tartibni saqlash kuchlari (militsiya, razvedka xizmatlari) jinoyatchilik rivojini oldini oladi; bojxona tarkibi – bular, eksport – import, kontrabanda bilan kurashadilar; qutqaruv xizmatlari (tog‘ hududlarida, o‘rmonlarda, yong‘indan, tibbiy, FHV va boshqalar.) – odamlarni tabiiy ofatlar va texnogen xavflari mavjud joylardan qutqaradilar. Tashqi ishlar vazirligi – vaqtinchalik kelgan mamlakatda har xil holatlarga tushib qolgan fuqarolarga konsullik himoyasi xizmatini taqdim etadilar. Soliq qo‘mitasi – iqtisodiy jinoyatchilikga qarshi kurashadi, standartlashtirish xizmati – iste’molchilarga taklif etiladigan tovar va xizmatlar soni va sifatini nazorat qiladi, prokuratura – davlat va shaxsga qarshi harakatlarni oldini oladi, veterinariya va sanepidemialogiya xizmati – sanitariya talablarini tekshiradi va b.

3. Mikrodarajadagi tashkiliy mexanizm asosida. Bu sayohatchilarga bevosita xizmatlar taklif etuvchi turistlik korxonalardir. Masalan: turfirma marshrutni sertifikatlaydi, sug‘urta kompaniyasi – sayohatchini sug‘urtalaydi, mehmonxona-yong‘in va epidemiologik xavfsizlikni ta’minlaydi, avtoransport korxonalari mashinalarning texnik ahvolini tekshiradi.

Mahalliy jamoa ham tashrif buyuruvchilarga xavfsizlikni ta’minlashlari shart. Buning uchun gidlar maxsus tayyorgarlikdan o‘tadilar, marshrutlar xavfsizligi (yo‘llar toshloq, zaharli o‘simliklar, yovvoyi hayvonlar) tekshiriladi, turistlarga maxsus moslamalar (palatka, qutqaruv jileti, dori-darmon) bilan ta’minlanadi, qutqaruvchilar va o‘rmon xizmatlari guruh kelgani va ularning bu yerda bo‘lish muddati haqida ogohlantiriladi va boshqalar.

Turistning o‘zi ham xavfsizlik qoidalariga rioya qilishi shart. Ya’ni, uning hayoti va sog‘lig‘iga nimlar xavf solishini anglashi, qabul qilingan talablarga rioya qilishi, hushyor bo‘lishi shart.

4. Iqtisodiy mexanizmlar asosida. Xavsizlik ta’minlanishining iqtisodiy mexanizmlari turist hayoti va mulkiga zarar yetkazilganda uni qoplashni nazarda tutadi. Masalan: sug‘urta kompaniyasining sug‘urta fondi zaruriy summani to‘lashga qurbi yetadigan bo‘lishi kerak. Davlat muhim organlar faoliyatini kerakli darajada moliyalashtirishi zarurkim, ular o‘z vazifalarini ya’ni, yo‘qolgan turistlarni izlash, jinoyatchilardan himoyalash, kasalliklardan davolashlarni bajarishsin.

5. Ijtimoiy – madaniy va siyosiy darajada xavfsizlik deganda jamiyatni boshqa ijtimoiy qarashlardan – diniy, g‘oyaviy, udumlarning buzulishi va boshqalar nazarda tutiladi. Afsuski turizm alkogolizm, narkomaniya va boshqa salbiy oqibatlarga ham sabab bo‘lmoqda. Bu yerda xalqaro terrorizmga qarshi kurash, diniy ekstremizmga qarshi davlatlararo koalitsiyalarni tuzish ham e’tiborga olinmoqda.

Soʻnggi yillarda mamlakatimizda barcha sohalarda keng koʻlamli islohotlar olib borilmoqda. Jumladan, mehnat sohasiga oid yangi qonunlar, bir qator xalqaro hujjatlar ratifikatsiya qilinmoqda. Bugungi kunga kelib, Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan inson huquqlari sohasida 70 ta xalqaro-huquqiy hujjat, shu jumladan Xalqaro mehnat tashkilotining 17 ta konvensiyasi ratifikatsiya qilingan.

Prezidentimizning 2020-yil 22-iyundagi Farmoni bilan tasdiqlangan Inson huquqlari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasining Milliy strategiyasini amalga oshirish boʻyicha “Yoʻl xaritasi”ning 73-bandida “Xalqaro mehnat tashkilotining mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslari toʻgʻrisida”gi 187-sonli konvensiyasini ratifikatsiya qilish masalasini koʻrib chiqish belgilangan.

2021-yil 12-aprel kuni Oliy Majlis Qonunchilik palatasining Mehnat va ijtimoiy masalalar qoʻmitasi tomonidan “Mehnat xavfsizligi va gigiyenasining huquqiy asoslari: muammo va yechimlar” mavzusida davra suhbati oʻtkazildi. Bu haqda Oliy Majlis Qonunchilik palatasining matbuot xizmati xabar berdi.

Unda deputatlar, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi, Sanitariya gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot instituti mutasaddilari, ekspertlar hamda OAV xodimlari ishtirok etdi. Tadbirda Xalqaro mehnat tashkilotining(XMT) “Mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslari toʻgʻrisida”gi 187-sonli konvensiyasini Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan milliy qonun hujjatlariga implementatsiya qilish imkoniyatlarini oʻrganish natijalari atroflicha muhokama qilindi.

Taʼkidlanganidek, Xalqaro mehnat tashkilotining 187-sonli Konvensiyasi 2006-yil 31-mayda Xalqaro Mehnat Tashkiloti Bosh konferensiyasining 95-sessiyasida qabul qilingan. Mazkur konvensiyaning asosiy maqsadi ishlab chiqarishda shikastlanishlar, kasbiy kasalliklar va insonlar oʻlimining oldini olish uchun doimiy ravishda mehnat xavfsizligi va gigiyenasini takomillashtirishdan iboratdir. 187-sonli Konvensiya XMTning ustuvor konvensiyalaridan biri hisoblanib, unga binoan milliy qonunchilikda ish beruvchilar va ishchilarning eng eʼtiborli tashkilotlari bilan kelishgan holda milliy siyosat, milliy tizim va milliy dastur ishlab chiqish orqali kasb kasalliklari, ishlab chiqarishdagi shikastlanishlar va insonlar oʻlimining oldini olish maqsadida mehnat xavfsizligi va gigiyenasini doimiy ravishda takomillashtirishga koʻmaklashish nazarda tutiladi.

Hozirgi kunga qadar, XMTning 187-sonli konvensiyasi 49 ta davlat, shu jumladan MDH mamlakatlaridan Qozogʻiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi tomonidan ratifikatsiya qilingan.

Deputatlar qayd etganidek, konvensiya qoidalarining aksariyati milliy qonunchiligimizga implementatsiya qilingan. Xususan, Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 211-moddasiga binoan barcha korxonalarda xavfsizlik va gigiyena talablariga javob beradigan mehnat sharoitlari yaratilgan boʻlishi kerakligi belgilangan boʻlsa, bunday sharoitlarni yaratib berish ish beruvchining majburiyatiga yuklatilgan. “Mehnatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunining 23-moddasida ish beruvchining mehnatni muhofaza qilish sohasidagi huquqlari va majburiyatlari belgilab berilgan.

Davra suhbatida taʼkidlanganidek, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilishga doir meʼyoriy hujjatlarni qayta koʻrib chiqish va ishlab chiqish toʻgʻrisida”gi va 2010-yil 20-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilish boʻyicha normativ-huquqiy bazani yana-da takomillashtirish toʻgʻrisida”gi qarorlari bilan tasdiqlangan dasturlarga asosan 300 ga yaqin mehnatni muhofaza qilish qoidalari va normalari qabul qilinib amaliyotga joriy etilgan.

Tadbir ishtirokchilari eʼtirof etganidek, Oʻzbekiston XMTning 187-sonli Konvensiyasini ratifikatsiya qilishga tayyor va bu kelgusida mehnat xavfsizligi va gigiyenasining huquqiy asoslarini mustahkamlashga zamin yaratadi.
Tadbirda Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi mutaxassislari, Sanitariya gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot instituti olimlari Oʻzbekistonda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi talablariga rioya etilishi holatlari, yutuqlar va mavjud muammolar toʻgʻrisida oʻz fikr-mulohazalarini bildirib, mazkur konvensiyani ratifikatsiya qilinishi bu boradagi ishlar samaradorligini yana-da oshishiga xizmat qilishini bildirdilar.

Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan 187-sonli Konvensiyani ratifikatsiya qilish milliy qonunchilikni yana-da takomillashtirishga, Xalqaro mehnat tashkiloti hujjatlarida belgilangan, mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslariga taalluqli boʻlgan prinsiplarni hisobga olgan holda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi sohasidagi xalqaro standartlarni samarali joriy etishga, shuningdek xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar bilan munosabatlarda mamlakatimizning ijobiy imijini shakllantirish uchun xizmat qiladi.

Hozirgi kunga qadar, XMTning 187-sonli konvensiyasi 49 ta davlat, shu jumladan MDH mamlakatlaridan Qozogʻiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi tomonidan ratifikatsiya qilingan. Soʻngi yillarda mamlakatimizda barcha sohalarda keng koʻlamli islohotlar olib borilmoqda. Jumladan, mehnat sohasiga oid yangi qonunlar, bir qator xalqaro hujjatlar ratifikatsiya qilinmoqda. Bugungi kunga kelib, Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan inson huquqlari sohasida 70 ta xalqaro-huquqiy hujjat, shu jumladan Xalqaro mehnat tashkilotining 17 ta konvensiyasi ratifikatsiya qilingan.

Prezidentimizning 2020-yil 22-iyundagi Farmoni bilan tasdiqlangan Inson huquqlari boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasining Milliy strategiyasini amalga oshirish boʻyicha “Yoʻl xaritasi”ning 73-bandida “Xalqaro mehnat tashkilotining mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslari toʻgʻrisida”gi 187-sonli konvensiyasini ratifikatsiya qilish masalasini koʻrib chiqish belgilangan.

2021-yil 12-aprel kuni Oliy Majlis Qonunchilik palatasining Mehnat va ijtimoiy masalalar qoʻmitasi tomonidan “Mehnat xavfsizligi va gigiyenasining huquqiy asoslari: muammo va yechimlar” mavzusida davra suhbati oʻtkazildi.

Unda deputatlar, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi, Sanitariya gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot instituti mutasaddilari, ekspertlar hamda OAV xodimlari ishtirok etdi.

Tadbirda Xalqaro mehnat tashkilotining(XMT) “Mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslari toʻgʻrisida”gi 187-sonli konvensiyasini Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan milliy qonun hujjatlariga implementatsiya qilish imkoniyatlarini oʻrganish natijalari atroflicha muhokama qilindi.

Taʼkidlanganidek, Xalqaro mehnat tashkilotining 187-sonli Konvensiyasi 2006-yil 31-mayda Xalqaro Mehnat Tashkiloti Bosh konferensiyasining 95-sessiyasida qabul qilingan. Mazkur konvensiyaning asosiy maqsadi ishlab chiqarishda shikastlanishlar, kasbiy kasalliklar va insonlar oʻlimining oldini olish uchun doimiy ravishda mehnat xavfsizligi va gigiyenasini takomillashtirishdan iboratdir. 187-sonli Konvensiya XMTning ustuvor konvensiyalaridan biri hisoblanib, unga binoan milliy qonunchilikda ish beruvchilar va ishchilarning eng eʼtiborli tashkilotlari bilan kelishgan holda milliy siyosat, milliy tizim va milliy dastur ishlab chiqish orqali kasb kasalliklari, ishlab chiqarishdagi shikastlanishlar va insonlar oʻlimining oldini olish maqsadida mehnat xavfsizligi va gigiyenasini doimiy ravishda takomillashtirishga koʻmaklashish nazarda tutiladi.

Hozirgi kunga qadar, XMTning 187-sonli konvensiyasi 49 ta davlat, shu jumladan MDH mamlakatlaridan Qozogʻiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi tomonidan ratifikatsiya qilingan.
Deputatlar qayd etganidek, konvensiya qoidalarining aksariyati milliy qonunchiligimizga implementatsiya qilingan. Xususan, Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 211-moddasiga binoan barcha korxonalarda xavfsizlik va gigiyena talablariga javob beradigan mehnat sharoitlari yaratilgan boʻlishi kerakligi belgilangan boʻlsa, bunday sharoitlarni yaratib berish ish beruvchining majburiyatiga yuklatilgan. “Mehnatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunining 23-moddasida ish beruvchining mehnatni muhofaza qilish sohasidagi huquqlari va majburiyatlari belgilab berilgan.

Davra suhbatida taʼkidlanganidek, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilishga doir meʼyoriy hujjatlarni qayta koʻrib chiqish va ishlab chiqish toʻgʻrisida”gi va 2010-yil 20-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilish boʻyicha normativ-huquqiy bazani yana-da takomillashtirish toʻgʻrisida”gi qarorlari bilan tasdiqlangan dasturlarga asosan 300 ga yaqin mehnatni muhofaza qilish qoidalari va normalari qabul qilinib amaliyotga joriy etilgan.

Tadbir ishtirokchilari eʼtirof etganidek, Oʻzbekiston XMTning 187-sonli Konvensiyasini ratifikatsiya qilishga tayyor va bu kelgusida mehnat xavfsizligi va gigiyenasining huquqiy asoslarini mustahkamlashga zamin yaratadi.

Tadbirda Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi mutaxassislari, Sanitariya gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot instituti olimlari Oʻzbekistonda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi talablariga rioya etilishi holatlari, yutuqlar va mavjud muammolar toʻgʻrisida oʻz fikr-mulohazalarini bildirib, mazkur konvensiyani ratifikatsiya qilinishi bu boradagi ishlar samaradorligini yana-da oshishiga xizmat qilishini bildirdilar.

Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan 187-sonli Konvensiyani ratifikatsiya qilish milliy qonunchilikni yana-da takomillashtirishga, Xalqaro mehnat tashkiloti hujjatlarida belgilangan, mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslariga taalluqli boʻlgan prinsiplarni hisobga olgan holda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi sohasidagi xalqaro standartlarni samarali joriy etishga, shuningdek xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar bilan munosabatlarda mamlakatimizning ijobiy imijini shakllantirish uchun xizmat qiladi.
Deputatlar qayd etganidek, konvensiya qoidalarining aksariyati milliy qonunchiligimizga implementatsiya qilingan. Xususan, Oʻzbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 211-moddasiga binoan barcha korxonalarda xavfsizlik va gigiyena talablariga javob beradigan mehnat sharoitlari yaratilgan boʻlishi kerakligi belgilangan boʻlsa, bunday sharoitlarni yaratib berish ish beruvchining majburiyatiga yuklatilgan. “Mehnatni muhofaza qilish toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunining 23-moddasida ish beruvchining mehnatni muhofaza qilish sohasidagi huquqlari va majburiyatlari belgilab berilgan.

Davra suhbatida taʼkidlanganidek, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000-yil 12-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilishga doir meʼyoriy hujjatlarni qayta koʻrib chiqish va ishlab chiqish toʻgʻrisida”gi va 2010-yil 20-iyuldagi “Mehnatni muhofaza qilish boʻyicha normativ-huquqiy bazani yana-da takomillashtirish toʻgʻrisida”gi qarorlari bilan tasdiqlangan dasturlarga asosan 300 ga yaqin mehnatni muhofaza qilish qoidalari va normalari qabul qilinib amaliyotga joriy etilgan.

Tadbir ishtirokchilari eʼtirof etganidek, Oʻzbekiston XMTning 187-sonli Konvensiyasini ratifikatsiya qilishga tayyor va bu kelgusida mehnat xavfsizligi va gigiyenasining huquqiy asoslarini mustahkamlashga zamin yaratadi.

Tadbirda Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi mutaxassislari, Sanitariya gigiyena va kasb kasalliklari ilmiy tadqiqot instituti olimlari Oʻzbekistonda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi talablariga rioya etilishi holatlari, yutuqlar va mavjud muammolar toʻgʻrisida oʻz fikr-mulohazalarini bildirib, mazkur konvensiyani ratifikatsiya qilinishi bu boradagi ishlar samaradorligini yana-da oshishiga xizmat qilishini bildirdilar.

Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan 187-sonli Konvensiyani ratifikatsiya qilish milliy qonunchilikni yana-da takomillashtirishga, Xalqaro mehnat tashkiloti hujjatlarida belgilangan, mehnat xavfsizligi va gigiyenasiga koʻmaklashish asoslariga taalluqli boʻlgan prinsiplarni hisobga olgan holda mehnat xavfsizligi va gigiyenasi sohasidagi xalqaro standartlarni samarali joriy etishga, shuningdek xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar bilan munosabatlarda mamlakatimizning ijobiy imijini shakllantirish uchun xizmat qiladi.
Xavfsizlik nima:
Xavfsizlik bu ishonadigan yoki ishonadigan narsaga yoki kimgadir xos xususiyat.

Xavfsizlik so'zi lotin tilidan olingan sekuritas, -atis bu "aniqlik" yoki "biron bir narsani aniq va aniq bilish" degan ma'noni anglatadi.

Xavfsizlikni ba'zi bir sinonimlar bilan aniqlash mumkin: aniqlik, aniqlik, ishonch, ishonch, dalil, ishonch va ishonch. Ba'zi antonimlar ishonchsizlik va ikkilanish bo'ladi.

Xavfsizlik, shuningdek, yordam, subsidiya yoki tovon puli sifatida tushuniladi. Shu nuqtai nazardan, barqarorlik, kafolat, himoya, boshpana, yordam, himoya, himoya va kafolat kabi o'xshash ma'nolarga ega bo'lgan ba'zi so'zlar mavjud. Xuddi shunday, qarama-qarshi so'zlar nochorlik va nochorlik bo'ladi.

Ushbu so'z sifatlovchi iborada ("xavfsizlik") ishlatilganda, bu asbob yoki mexanizm xatarlarning oldini olish yoki to'g'ri ishlashini kafolatlash uchun mo'ljallanganligini anglatadi. Masalan: 'xavfsizlik kamari'.

Shuningdek, xavfsizlik kamariga qarang.