Maktabgacha yoshdagi bolalar bilan ta’lim va tarbiya hamda uni rivojlantirish
REJA 1.Tarbiya turlari 2.Aqliy tarbiya va axloqiy tarbiya. 3.Huquqiy tarbiya va ekologik tarbiya. 4.Estetik tarbiya, mehnat tarbiyasi va jismoniy tarbiya. Reja: Aqliy tarbiya Axloqiy tarbiya. Huquqiy tarbiya Ekologik tarbiya. Estetik tarbiya Mehnat tarbiyasi Jismoniy tarbiya.
Tarbiya turlari.
Aqliy tarbiya- Aqliy tarbiya bolalarda aqliy mehnatni to‘g‘ri tashkil etish, o‘z-o‘zini boshqarish, o‘z-o‘zini nazorat qilish malakasining hosil bo‘lishiga ko‘maklashadi. Aqliy tarbiya bolalarda diqqatini jamlab olish xususiyati, xotirani mustahkamlash, fikrlash operatsiyalarini ratsional o‘tkazish kabi malakalarni o‘stiradi. Reja: Jismoniy tarbiya shaxsni har tomonlama rivojlantirish tizimidagi o‘z vazifasini bajarish bilan birga, u quyidagi asosiy vazifalarni hal qilishga qaratilgan: - - salomatlikni mustahkamlash, inson organizmini chiniqtirish va o‘quvchilarning jismoniy rivojlanishiga yordam berish;
- -harakat ko‘nikmalarini va malakalarini shakllantirish hamda takomillashtirish;
- -o‘g‘il bolalarni armiya safariga tayyorlash; badantarbiya va sportning mohiyati hamda ijtimoiy roli haqidagi ma’lumotlardan xabardor qilish.
Jismoniy tarbiya.
. Hayotda tabiat go‘zallikning manbasidir. U estetik tuyg‘ularni, bolalarning kuzatuvchanligini va tasavvurini rivojlantirish uchun juda boy material beradi. Bundan tashqari, san’at ham estetik tarbiya vositasi hisoblanadi. San’at orqali estetik tarbiyalash pedagogikada badiiy tarbiya deb ataladi. U quyidagi metodlardan foydalangan holda olib boriladi: Badiiy asarlarni namoyish qilish va ijro etish.
Estetik tarbiya
„Axloq“, „xulq“ va „atvor“ so‘zlari arabcha so‘z bo‘lib, ular o‘zbek tilida ham o‘z ma’nosida qo‘llaniladi. Ayrim odamlar „Axloq —kishilarning har bir jamiyatga xos xulq me’yorlari majmuyi“ deyishsa, boshqalar esa „Axloq—ijtimoiy ong shakllaridan biri bo‘lib, hamma sohalarda kishilarning xatti-harakatlarini tartibga solish funksiyasini bajaradi“, deyishadi. Axloq me’yorlari xulq-atvorning regulyatori sifatida odat me’yorlariga zid xatti-harakat axloqsizlik harakati deb qaraladi. Shunisi ham borki, huquq majburiy bo‘lsa, axloq ixtiyoriydir.
Axloqiy tarbiya
Uzluksiz jarayon bo'lib, yoshlikdan boshlab berib borilishi lozim.
Bolalar oilada, maktabgacha ta ’lim tashkilotlaridayoq xulq atvor qoidalaridan xabardor bo‘lishi, ma’naviy va ba’zi huquqiy normalar to‘g ‘risida
boshlangich tushunchalar olishi, kelgusida bu bilimlar kengaytirilishi va chuqurlashtirilishi aniq ifodalangan huquqiy xususiyat kasb etishi zarur. Huquqiy tarbiya shaxs tomonidan o'zlashtirilgan nazariy huquqiy bilimlar negizida huquqiy faoliyatni tashkil etish borasidagi
ko'nikma va malakalami hosil qilish, unda ijobiy mazmundagi huquqiy sifatlami qaror toptirish va huquqiy madaniyatni shakllantirishga yo'naltirilgan pedagogik jarayon
hisoblanadi.
Huquqiy ta’lim tarbiya
. Hayotda tabiat go‘zallikning manbasidir. U estetik tuyg‘ularni, bolalarning kuzatuvchanligini va tasavvurini rivojlantirish uchun juda boy material beradi. Bundan tashqari, san’at ham estetik tarbiya vositasi hisoblanadi. San’at orqali estetik tarbiyalash pedagogikada badiiy tarbiya deb ataladi. U quyidagi metodlardan foydalangan holda olib boriladi: Badiiy asarlarni namoyish qilish va ijro etish.
Estetik tarbiya
1. Ko‘rgazmali (kuzatish, rasmlar ko‘rish, diafilmlar namoyish etish).
2. Amaliy (o‘yin tarzida).
3. Og‘zaki (hikoya, tushuntirib berish, badiiy asarlami o‘qib berish).
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida bolalarga ekologik tarbiya berish quyidagi usullarda olib boriladi:
Do'stlaringiz bilan baham: |