Режа: Сув ресурслари ҳақида Ўрта Осиё дарёлари сув ресурсларини муҳофаза қилиш Сув ресурслари ҳақида

Сув ресурслари улардан самарали фойдаланиш ва муҳофазаси масалалари


Режа:

1. 
   Сув ресурслари ҳақида
   
2. 
   Ўрта Осиё дарёлари сув ресурслари
   
3. 
   Сув ресурсларини муҳофаза қилиш
   

Сув ресурслари ҳақида
Сув-Ер юзасида ҳаёт мавжудлигининг асосий шартла­ридан биридир. Лекин, ҳозирги кунда, табиатдаги барча сувлардан бевосита фойдаланиб бўлмайди. Шу билан бирга "сув ресурслари" тушунчасини барча сувларнинг синоними деб тушунмаслик керак. Ҳақиқатан ҳам бу категория фақатгина табиатга хос бўлмай, балки ижтимоий-тарихий ва иқтисодий босқичларда ўзгариб туради.
Ҳозирги тараққиёт босқичида сув ресурслари табиатдаги барча чучук ва ўртача минераллашган, табиий ҳолда ёки сунъий равишда чучуклаштирилган, тозаланган сувлардан иборат бўлиб, айни пайтда халқ хўжалигининг барча тармоқларида ишлатилаётган ва келажакда ишлатилиши мумкин бўлган сув манбалари йиғиндисидир.
Ҳажми, миқдори, ҳосил бўлиш ва жойлашиш ўрнига боғлиқ ҳолда сув манбалари маҳаллий, регионал ва глобал сув ресурсларига бўлинади.
Халқаро битимларга асосан эса миллий, давлатлараро ва умумий (умуминсоний) сув ресурслари бир-биридан фарқланади.
Сув қайта тикланадиган табиий ресурслар қаторига киради. Лекин бунинг учун, биринчидан, дарёлар, музликлар, ер ости сувлари заҳираси асрлар давомида ўзгармас бўлиши керак. Иккинчидан эса инсоннинг хўжалик фаолияти таъсирида табиий сувларнинг ифлосланиши даражаси уларнинг сифат жиҳатдан ўз-ўзини қайта тиклаш имкониятидан катта бўлмаслиги керак.
Ўлкамиздаги сув ресурсларининг асосий манбалари дарёлар, сойлар, булоқлар, сув омборлари, кўллардаги табиий тоза сувлардан ҳамда ер остида жойлашган чучук ва ўртача минераллашган сувлардан иборат.
Ўлкамиз сув ресурсларига юқоридагиларга қўшимча равишда муз ости ва муз кўллари сувларини, термал(иссиқ) ер ости сувларини, тозаланган (иккиламчи) сувларни, оқава сувларнинг бир қисмини, атмосфера ёғинларини ва тупроқдаги намликни киритиш мумкин.
Юқорида қайд этилганлардан кўриниб турибдики, жойлашиш ўрнига кўра юза сув ресурслари билан ер ости сув ресурслари бир-биридан фарқ қилади. Лекин, улар ўзаро узвий боғланган.