Reja: reja: Ovqatni og`iz boshlig’ida hazm bo’lishi

Halqum (tomoq).

• Og’iz bushlig’ining davomi bo`lib, u shilliq va muskul qavatlaridan iborat. Uning uzunligi kattalarda 15 sm bo`lib, uch qismga – burun, og`iz va hiqildoqqa bo`linadi. Halqumning vazifasi ovqatni og’iz bo’shlig’idan qizilo’ngachga, havoni burun bo’shlig’idan hiqildoqqa o’tkazishdan iborat. Biriktiruvchi to`qimadan iborat bo’lib, sеroz qavatdan tuzilgan.

Qizilo’ngach.

• Qizilo’ngach to’sh suyagining orqa qismida joylashgan bo’lib, uning uzunligi yangi tug’ilgan bolalarda 10-11 sm, bir yoshda 12 sm, 5 yoshda 16 sm, 12 yoshda 18-19 sm, kattalarda 25-32 sm, diamеtri 2-3 yoshda 10 mm, 6 yoshda 12-14 mm ga tеng. Qizilo’ngach dеvori ichki shilliq, o`rta muskull, tashqi seroz qavatlardan tashkil topgan.

Me’da.

• Qorin bo’shlig’ining yuqori qismida, diafragma ostida joylashgan. U to’rt qismdan; kirish, tub, tana va pilorik yoki chiqish qismidan iborat.

• Bolaning yoshi ortishi bilan me'daning hajmi orta boradi. Yangi tug'ilgan bolada 30-45 sm3, 1 yoshda 400-500 sm3, 2 yoshda 600-750 sm3, 6-7 yoshda 950-1100 sm3, 11-12 yoshda 1500 sm3 bo'lib, kattalarda 3000-3500 sm3, uzunligi 25-30 sm, eni 12-14 sm ga teng. Vazni yangi tug’ilgan bolalarda -6,5g, 14-20 yoshda 127 g, 20 yoshdan so`ng 155 g. Me’da hajmi yosh bilan barobar 24 marta, gavda esa 20 marta kattalashadi.

Me’daning ichki shilliq pardasi tagida mayda bezchalar bo’lib, ularning soni yangi tug`ilgan bolada 2 mln, 10 yoshda 17 mln, 15 yoshda 22 mln, kattalarda 35 mln ga еtadi. Ularda shira ishlab chiqaradi, lеkin bu fеrmеntlarning aktivligi kamroq bo`ladi. Shira tarkibida pepsin, lipaza fermentlari va xlorid kislota bo’lib, ular ovqat tarkibidagi oqsil, yog’ va uglevodlarni parchalashda faoliyat ko’rsatadi.

• Me’daning ichki shilliq pardasi tagida mayda bezchalar bo’lib, ularning soni yangi tug`ilgan bolada 2 mln, 10 yoshda 17 mln, 15 yoshda 22 mln, kattalarda 35 mln ga еtadi. Ularda shira ishlab chiqaradi, lеkin bu fеrmеntlarning aktivligi kamroq bo`ladi. Shira tarkibida pepsin, lipaza fermentlari va xlorid kislota bo’lib, ular ovqat tarkibidagi oqsil, yog’ va uglevodlarni parchalashda faoliyat ko’rsatadi.
• Me’dada ovqat fizik va kimyoviy yo’l bilan parchalanib, hazm bo’lib, 12 barmoq ichakka o’tkaziladi. Me’dada aralash ovqatlar 3-4 soatda, yog’li ovqatlar 5-6 soatda, suv, sut, non shirinliklar esa 2-3 soat saqlanadi.