Reja: Quvurlarning asosiy turlari

Betonli quvurlarning hisobi. Quvur teshigi tomining temirbetonli plitasi gruntning teng tarqalgan vertikal bosimi ostida buralgan to’sin kabi hisoblanadi (41,v-rasm).
Plita oralig’ining o’rta kesimidagi eguvchi moment

. (9.12)

Тayanch kesimidagi ko’ndalang kuch

, (9.13)

bunda – plitaning hisobiy oralig’i.

Bo’g’inlar devori gruntning gorizontal bosimi, plitaning vertikal bosimi va o’zining xususiy og’irligiga tirgak devorlari kabi hisoblanadi. Betonli devorlar poydevor chetidagi (obrez) kesimda mustahkamlikka, teng tarqalgan me’yoriy yuk holatiga, qulashi va siljishiga qarshi turg’unlikka tayanch qismlari bobida keltirilgan ko’rsatmalarga muvofiq tekshiriladi
Bo’g’inlar devorlari ostidagi butun (yaxlit) poydevorlar temirbetonli bo’g’inlar ostidagi poydevorlar kabi hisoblanadi. Alohida (bo’lingan) poydevorlar poydevor tagligi (podoshva)dan yuqorida joylashgan yuklardan sodir bo’lgan vertikal bosim N va moment M larga hisoblanadi (41,v-rasm).
Poydevor gruntli zaminining mustahkamligi quyidagi formuladan tekshiriladi:
; (9.14)

qoziqli poydevorniki esa:

; (9.15)

bunda u va u_i – poydevor bosh o’qidan har bir qoziq o’qigacha bo’lgan masofa.

Bundan tashqari, gruntning quvur teshigiga taqalmaslik imkoni ham tekshiriladi. Хuddi shunday quvurlar zamini va quvur boshlarining qiya devorlari hisoblanadi.
Po’lat gorfirovanli quvurlarning hisobi. Yupqa devorli elastik quvurlar ularni o’rab turgan grunt bilan murakkab quvur-grunt tizimini tashkil etadi. Hisobiy siquvchi kuchni N_c – aylanali elastik quvur devori kesimida ko’tarma grunti bosimi va muvaqqat qo’zg’aluvchan yukdan quvur uzunlik birligida quyidagi formuladan aniqlashga ruxsat etiladi:

, (9.16)

bunda d – quvur diametri.

Aylanali gorfirovanli quvurlarning mustahkamlik va turg’unlikka hisobi quyidagi formula bo’yicha bajariladi:

, (7.17)

bunda A – quvur uzunlik birligida devorning bo’ylama kesimi yuzasi;