Reja: Prezident I. A. Karimovning O`zbekiston Respublikasi Oliy majilisi IX sessiyasida so`zlagan nutqida

«Kadrlar taerlashning milliy dasturi tugrisida»gi va «Ta`lim tugrisida»gi konunlarda mexnat va kasb.

Reja:

1. Prezident I. A. Karimovning O`zbekiston Respublikasi Oliy majilisi IX sessiyasida so`zlagan nutqida.

2. Kadrlar tayerlashning milliy dasturi tug`risida»gi qonun.

3. «Ta`lim tug`risida»gi qonun

Prezident Islom Abdiganievich Karimovning ?збекистон Respublikasi Oliy majlisi IX sessiyasida suzlagan nutkida muxokama kilinaetgan xaetimizni xal etuvchi mukim masalalar katorida ta`lim –tarbiya tizimini tubdan uzgartirish, uni yangi zamon talabi darajasiga kutarish, barkamol avlodimiz kelajagiga daxldor konun loyxolari xam bor.

Bugungi kunda mutaxossis kadrlar taerlash, ta`lim va bilim berish tizimi, xoetimizda, jamiyatimizda bulayotgan isloxot, yangilanish jaroenlari talablari bilan yakindan boglanganligi xar tomanlama sezilmokda.

Ochik tan olishimiz kerak, maktablarning moddiy bazasi juda nochor, ikkinchi masala, tarbiyachi, yan`ni ukutuvchiga borib takolayapti. Ukutuvchi bolalarga zamonoviy bilim bersin, dep talab kilamiz. Ammo zamonoviy bilim berish uchun avvalo, murabbiyning uzi ana shunday bilimga ega bulishi kerak.

Ta`lim to`g`risidagi qonun (34 modda, beshinchi bob), kadrlar tayyorlash milliy dasturi - barkamol avlod, etuk, har qanday raqobatga bardoshli kadrlar tayyorlashga yo`naltirilgan O`zbekiston Respublikasi harakat dasturi. “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi” 1997 yil 29 avgustda O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining IX sessiyasida qabul qilindi. Dasturda belgilangan asosiy vazifalar qo`yidagilardan iboratdir:

• 
  “Ta`lim va kadrlar tayyorlash tizimini jamiyatda amalga oshirilayotgan yangilanish, rivojlangan demokratik huquqiy davlat qurilishi jarayonlariga moslashish”; ta`lim oluvchilarni ma`naviy ahloqiy tarbiyalashning eng samarali shakl va uslublarini ishlab chiqish, uni xayotga joriy etish: ta`lim va kadrlar tayyorlash, ta`lim muassasalarini attetstattsiyadan o`tish va akkreditattsiya qilishning holis tizimini joriy etish va boshqalardir. Yuqorida ta`kidlangan vazifalar, ta`lim sifatida talablari qatorida kerakli nazorat choralari hamda ko`zda tutilgan dastur talablari uch bosqichda amalga oshiriladi. 1 – bosqich: 1997 – 2001 yillarni o`z ichiga olib, unda bajariladigan asosiy ish – uch yillik akademik litseylar va kasb hunar kollejlari tizimiga zamin tayyorlashdan iborat. 2 – bosqich 2001 – 2005 yil, bu davrda har bir xuddudning ijtimoiy iqtisodiy rivojlanish istiqbollari va ehtiyojlari hisobga olingan holda aynan shu yo`nalishni kadrlar bilan ta`minlovchi ta`lim muassasalarining joylashtirilishi ularning moddiy va moliyaviy ta`minlanishi kabi vazifalar hal etiladi. 2005 yilda rivojlanishning ijtimoiy-iqtisodiy sharoitidan kelib chiqqan holda unga tegishli o`zgartirishlar kiritish mo`ljallangan. 3 – bosqichda (2005 yildan keyin) Kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish va yanada rivojlantirish jarayonini amalga oshiriladi. Dastur talablariga ko`ra kadrlar tayyorlash jarayoni qo`yidagi sub`ektlar ishtirok etadi: Shaxs, davlat va jamiyat, uzluksiz ta`lim, fan, ishlab chiqarish.
  

Bizga ma`lumki xalk ta`limining asosiy bу2иnini uzliksiz ta`lim tizimi tashkil etadi.

Shuninig uchun xam umum ta`lim darslarini maktabgacha tarbiya, boshlangich umumiy ta`lim, va maktabdan tashkari ta`lim tarzida tuzulsa maxsadga muvofik buladi. Buning uchun kuydagi tizimni asos kilib olamiz:

Birinchi maktabgacha ta`lim. Uch eshdan boshlanib, 6-7 eshgacha oylada, bolalar boxchasida va mulkchilik kurinishidan katiy nazar boshka xil ta`lim tashkilotlarida olib boriladi.

Ikkinchidan boshlangich ta`lim 1-4 siniflarini uz ichiga oladi. Bunda ukish 6-7 eshdan boshlanadi.

Uchinchidan, umumiy ta`lim Bunda ukuvchilarga 5-9 siniflar doyrasida ta`lim va tarbiya beriladi.

Turtinchidan, Urta maxsus bilim va kasb xunar ta`limi. Ukish muddati 3 yildan kam bulmagan muddatta davom etadi.

Oliy mutaxossis ta`limi bakalavirlik xamda magistraturaga bulinadi. Bakalavrlik yunalishidan biri bulib, bazaviy oliy ta`lim berish demakdir. Unda ukish kamida turt yil davom etib, u oliy ma`lumot tayanich matoxosislik diplomini olish bilan tugaydi.

Magistratura- anik mutaxosislik buyicha oldiy kaspiy ta`lim bulib, bakalavrlik negizida kamida ikki yil davom etadi. Undagi taksil yakuni klassifikatsion davlat atestatsiyasi va magistrlik desertatsiyasini ximoya kilishi bilan nixoyasiga etkaziladi.

Aspirantura va doktarantura – fan nomzodi ilimiy darajasi negizida 3 yil davom etadi, desertatsiya ximoya kilish bilan yakunlanadi. Bulardan tashkori, yangi tizimda, koshimcha kaspiy ta`lim kayta taerlash va malaka oshirish masalasiga xam katta etibor berilishi kerak.

Adabiyotlar:

1. Kadrlar tayorlashning milliy dasturi.

2. Ta`lim tug`risidagi qonun.