Reja. Po’lat ishlab chiqarishning qisqacha tarixi haqida umumiy ma’lumot

4. Tokarlik-Iobovoy va karusel stanokIari
Tokarlik-Iobovoy stanoklaridan katta diametrli (5 mgacha) kalta zagotovkalarga yakka buyurtmali ishlab chiqarish sharoitida ishlov berishda foydalaniladi. Zagotovka planshaybaga kulachoklar, qisqichlar va boltlar yordamida mahkamlanadi (10.2-rasm.).
1A693 modelli tokarlik-lobovoy stanogining xarakteristikasi quyi-dagicha:



Ishlovberishaniqligivaishunumdorliginingpastligi, zagotov-kanio'rnatishningqiyinligisababli bustanoklar kamuchraydi.
Tokarlik-karuselstanoklari katta diametrli,ammonisbatankichikuzunlikkaegaboiganog'irmaxovik, g'ildirak, korpustipidagi zago­tovkalargao'rtavayirikmashinasozlikkorxonalarida ishlov berishuchunmo'ljallangan. Zagotovka vertikaio'qatrofidaaylanuvchidoiraviystol (planshayba)gamahkamlanadiki, uzagotovkanio'rnatish vatayyordetalnibo'shatibolishishlarinianchaosonlashtiradi. Karusel stanoklari (10.2-jadval)ikkiturdachiqariladi: -birstoykali (planshaybaningdiametri1,6 mgacha, ikki-vertikal 5 pozitsiyalirevolverkallakli vayonsupportlarigaega); modellari 1541, 1512, 1А512МФЗ, 1516, 1А516МФ4.
-ikki stoykali gacha, uch supportli—ikkitasi vertikai,
uchinchisiyon); modellari 1A531, 1553, 1525... (10.3-rasm).





5. Tokarlik-revolver stanoklari
Tokarlik-revolver stanoklari seriyali ishlab chiqarishda chiviq tipi-dagi yoki ayrim zagotovkalardan diametri va uzunligi uncha katta bo'lmagan detallarni tayyorlash uchun xizmat qiladi. Bu stanoklar universal tokarlik stanogidagi orqa babka o'rniga revolver kallagiga ega bo'lib, kesuvchi asboblar (keskich, parma, zenker, razvyortka va boshqalar) kallakning o'yiqchalariga mahkamlanadi.
Revolver kallagi burilish o'qiningjoylashishi bo'yicha ikki turda-gi stanoklar bo'ladi:
1) Revolver kallagi vertikal o'q atrofida buriladigan stanoklar (10.4-rasm); bu stanoklarda revolver supportidan tashqari tokarlik stanogidagidek oddiy support ham bo'lib, bo'ylama va ko'ndalang su-rishlarga ega.





Birvaqtningo'zidabo'ylamavarevolversupportlargao'rnatilganasboblarishlovberishdaqatnashaolishimashinavaqti (Z₀) ningqisqa-rishigaolibkelib, ishunumdorligiortadi. Chiviqzagotovkalarsangatipidagiqisqichlaryordamida, donalizagotovkalaresapatronyokimaxsusqisuvchimoslamalaryordamidamahkamlanadi.Butipdagistanoklarningmodellari: 1M36,Ш365birga bo'ylama surish harakatini ham oladi; shuning uchun bu stanoklar­da oddiy supportga zarurat qolmaydi. Bu tipdagi stanoklar universal tokarlik-revolver stanoklari hisoblanadi. Surish qutisidan harakat sup­port mexanizmiga yurgizish vali orqali uzatiladi.
Bu tipdagi stanoklarning modellari: 1336M, 1A341.
1A341 modelli universal tokarlik-revolver stanogida ko'p asbobli sozlashni bajarish mumkin. Stanok komandoapparat deb ataluvchi boshqarish uzeliga ega bo'lib, shpindelning aylanish chastotalarini avtomatik tarzda tanlash, revolver kallagini zarur boigan pozitsiyaga burish va uni surish harakatlarini cheklash kabi operatsiyalarni amal-ga oshiradi. Bundan tashqari stanokda chiviqni surish va qisish uchun gidravlik mexanizm, konussimon yuzalarga ishlov berish uchun ko-pir lineykasi, rezba kesish moslamasi bor.
Bu stanokning texnik xarakteristikasi quyidagicha: