Reja: masal haqida tushuncha



Download 130,5 Kb.
bet7/8
Sana12.03.2022
Hajmi130,5 Kb.
#492083
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
REFERAT 18

Tеz aytishlar
O‘zim uzum uzib yedim. -z-m.
Olma shoxida olmaxon, Olmaxonni olma Olimxon. -m-1.
To‘lqin turpni tunda to‘pladi. -r-t.
Bo‘ri boqqa, Soqi toqqa bordi. -q-t.
Jo‘ja cho‘chib go‘ja cho‘qir. -ch-j.
Bir tup tut, tut tagida turp, Tut turpni turtib turibdi, turp tutni turtib turibdi. -t-r.
Sora allalaydi, Rashid arralaydi. -r-1.
Hashar — hashardan shahar yashar. -sh-r.
Bolalar bilan tez aytishlar mashq qilinganda shoir va yozuvchilarning asarlaridan, xalq ertaklari va maqollardan ham foydalanish mumkin. Masalan, "Bor ekanda, yo‘q ekan, och ekanda, to‘q ekan, qarg‘a qaqimchi ekan, chumchuq chaqimchi ekan, yo‘lbars o‘kirar ekan, xo‘roz qichqirar ekan, bo‘ri bakovul ekan, tulki yasovul ekan. Ana shunday zamonda qora tovuqdek qaqillagan bir kampir bo‘lgan ekan".
Shuningdek, quyidagicha badiiy asarlar matnidan foydalanib ham mashqlar o‘tkazish mumkin:
"Bir boy bor ekan,
uning oti Jomboy ekan,
o‘zi juda boy ekan,
bir choynakda aynab qolgan choy ekan,
yomg‘ir yoqqanda bulutlar orasidan mo‘ralab turgan oy ekan,
suv o‘tmagan soy ekan,
birov minmagan toy ekan,
kigiz ko‘rpasi yo‘q,
birov yotmagan joy ekan,
hech kim ichmagan choy ekan,
ana shunday dong‘i ketgan boy ekan".
Bolalar adabiyoti bilan ishlashda, o‘qilgan asardagi talaffuzi quyin bo‘lgan so‘zlarni o‘rgatish bilan ham, kundalik turmushda qo‘llanadigan so‘zlarga diqqatlarini qaratish bilan ham ularning lug‘at boyliklarini kengaytirib borish mumkin. Asar till ustida ishlashda muallif tomonidan qo‘llangan ko‘p ma’noli, ma’nolari bir-biriga yaqin hamda qarama-qarshi ma’noli so‘zlar, ayrim so‘z birikmalari bilan ishlash nutq o‘stirishning asosiy vositasi hisoblanadi. Bunday so‘zlar ustida ishlash bilan bolalar yangi bilim va tasavvurlarga ega bo‘ladilar.Ba’zan fasllarga bog‘liq she’rlar, tez aytishlar, topishmoqlarni ham o‘rgatib borish kerak. Yuqorida aytilganidek, bolalarni qiyin tovushlarni to‘g‘ri talafruz qilishga, tez-aytishlar orqali ularning fikrlash qobiliyatini o‘stirishga erishiladi.
Ko'proq tarbiyaviy ahamiyatga ega bo'lgan topishmoq, latifa va tez aytishlar tanlab kiritilishi maqsadga muvofiqdir.
Topishmoq, latifa va tez aytishlarni o'rganish boshlang'ich sinf-larda dastlab har bir darsda amalga oshirilib boriladi. Alohida dare sifatida o'rganishda esa o'qituvchilar turli usullardan foydalanishlari mumkin.



Download 130,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish