Reja: Maqsadlar, vazifalar, dars mazmuni

D-trigger. Bu tipdagi triggerlarda faqat bitta axborot kirishi mavjud bo‘ladi. C kirishi boshqaruvchi va sinxronlashtiruvchi signalni uzatish uchun xizmat qiladi.
D-triggerning ishlashi 3.12a rasmda ko‘rsatilgan holatlar jadvali orqali aniqlanadi.
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, C=1 da trigger D kirishining aktiv darajasi orqali aniqlanadigan holatga o‘rnatiladi (C=0 da u oldin o‘rnatilgan holatni saqlaydi). Bunday ishlashi quyidagi mantiqiy ifoda orqali tavsiflanadi.
3.12c rasmda kirish qismlarida mantiqiy elementlari mavjud bo‘lgan asinxron RS – triggerdan tashkil topgan D-triggerning mantiqiy tuzilmalari keltirilgan. C=0 da VA (VA-YO‘Q) elementlarining chiqish qismida, asinxron RS – triggerlarining kirish qismi uchun passiv bo‘lgan darajalar hosil bo‘ladi. С = 1 da D axborot kirish qismiga uzatilgan daraja, yoki R (D=0 da) kirish qismida yoki asinxron RS – triggerining S (D=1da) kirish qismida aktiv darajani hosil qiladi va trigger D kirish qismining mantiqiy darajasiga mos keluvchi holatga o‘rnatiladi. Shunday qilib, D-trigger D-kirish qismidan C=1da axborotni qabul qiladi va C=0 bo‘lib turganda uni noma’lum vaqtga saqlab turishi mumkin. 3.12d rasmda D-triggerning shartli tasviri berilgan.
Т-trigger. 3.13-rasmda Т- triggerning mantiqiy tuzilmasi keltirilgan. Tning kirish qismiga kelib tushuvchi musbat impulsning frontida, 1 boshlovchi trigger 2 yetaklanuvchi triggerning holatiga qarama-qarshi bo‘lgan holatga o‘rnatiladi, kirish impulsining manfiy frontida 7 triggerning holatiga mos keluvchi 2 triggerga signal uzatilishi ro‘y beradi.
Nazorat uchun savollar

1. 
   Mantiqiy integral mikrosxemalarning parametrlarini ayting?
   
2. 
   Diodli-tranzistorli mantiq nima?
   
3. 
   Tranzistori –tranzistorli mantiqiy elementlar nima?
   

13-Mavzu: To‘ldiruvchi va olib tashlovchi

Reja:

1. 
   To'ldiruvchi haqida
   
2. 
   To'ldiruvchi kalkulyator haqida tushuncha
   
3. 
   Yarim qo'shimchalar va to'liq qo'shimchalar
   

To'liq qo'shgich - bu uchta bitta bitli raqamlarni qo'shish uchun ishlatiladigan mantiqiy sxema. Ikkala kirish operandlar deb ataladi va uchinchi bit bit bilan olib borilgan deb nomlanadi. Yarim qo'shimchiga qaraganda uni amalga oshirish biroz qiyin. Uning uchta kirish va ikkita chiqishi mavjud. Multipleksorlar va qo'shimchalar to'liq qo'shimchalar yordamida amalga oshirilishi mumkin.

Yarim qo'shimchani va to'liq to'ldiruvchini taqqoslash jadvali