Reja: Kompyuterlarning umumiy ma’lumoti

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1.	Aripov M., Haydarov A. “Informatika asoslari” Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun o’quv qo’llanma. Toshkent “O’zbekiston” 2002.
2	Sattorov A. “Informatika va axborot texnologiyalari” Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun darslik. Toshkent “O’zbekiston” 2003.

12-Mavzu: Power Point dasturida ishlash.

Reja:

1.Slaydlar.

2.Prezentatsiya.
3.Rower Roint dasturini ishga tushirish.
4. Power Point dasturining ish rejimi.

• 
  Microsoft Rower Roint - universal, imkoniyatlari keng bo’lgan, ko’rgazmali grafika amaliy dasturlari sarasiga kiradi va matn, rasm, chizma, grafiklar, animatsiya effektlari, ovoz, videorolik va boshqalardan tashkil topgan, slaydlarni yaratish imkonini beradi.
  
• 
  Slayd– ma’lum bir o’lchamga ega bo’lgan muloqot varaqlari hisoblanadi. Unda biror maqsad bilan yaratilayotgan namoyish elementlari joylanadi.
  
• 
  Slaydlar ketma-ketligidan iborat tayyor ko’rgazmalini kompyuter ekranida, videomonitorda, katta ekranda namoyish qilish mumkin. Ko’rgazmani tashkil qilish - slaydlar ketma-ketligini loyihalar va jihozlash demakdir.
  

• 
  Rower Roint dasturi MICROSOFT firmasining WINDOWS qobig’i ostida yaratilgan bo’lib, ushbu dastur prezentatsiyalar (taqdimot qilish, ya’ni tanishtirish) bilan ishlash uchun eng qulay bo’lgan dasturiy vositalardan biridir. Bu dastur orqali barcha ko’rgazmali qurollarni yaratish va ba’zi joylarda esa ma’lumotlar bazasi sifatida ham qullash mumkin. Ayrim hollarda bu dasturdan multimedia vositalarini boshqarish va ularni qullab, namoyish etuvchi qurilmalarga yuborish vazifalarini ham bajarish mumkin. Dasturdagi asosiy tushunchalar bu - slaydva prezentatsiya tushunchalaridir.
  
• 
  Prezentatsiya (taqdimot)- yaratilayotgan slaydlar turkumi va uni namoyish etish uchun beriladigan fayl nomi. Masalan: Prezeitaiiya - Rower Roint dasturi ochilganda, sarlavhalar qatorida paydo bo’lib, yaratilgan yoki yaratilayotgan taqdimotning ayni vaqtdagi nomi hisoblanadi. Bu nomni keyinchalik o’z xohishingizga ko’ra almashtirishingiz mumkin.
  

Rower Roint dasturini ishga tushirish.Bu dasturni ishga tushirishni WINDOWS ish stolidan boshlash zarur. Ish stolidagi quyidagi buyruqlarni bajarish orqali dastur ishga tushiriladi:Pusk-Vse programmi-Ms Office-Ms Power Point

• 
  Eslatma: yuqoridagi buyruqlarni bajarish sichqonchaning chap tugmasini bosish orqali amalga oshiriladi.
  
• 
  Power Roint ishga tushirilganda ekranda taqdimot yaratish muloqot darchasini kurish mumkin.
  
• 
  Bu muloqot oynasi orqali taqdimot yaratish turini tanlab olish mumkin buladi.
  
• 
  “Master avtosoderjaniya” (Avtomundarija ustasi) – ma’ruzachi ismi, familiyasi, mavzu nomi, taqdimot turi, uslubi, rangli chizmasini kiritib, bir necha slayddan iborat bulgan tayyor naqdimotni chiqaradi.
  
• 
  “Shablon prezentatsii” (Taqdimot qoliplari) – taqdimotni jihozlash turini tanlash va ularda ish olib boorish imkonini beradi.
  
• 
  “Pustuyu prezentatsiyu” (Bush taqdimotni) – mustaqil ravishda taqdimot tuzish imkonini beradi.
  
• 
  “Otkrit prezentatsiyu” (Taqdimotni ochish) – kompyuter xotirasida va diskda mavjud bulgan kurgazmali fayllarni ochadi.
  

Yangi taqdimotni yaratishda Rower Roint dasturining asosiy oynasidagi Gorizontal menyuning «Fayl»-“Sozdat” (Fayl-Yaratish) buyruqlari ketma-ket bajariladi. Bu buyruqlar bajarilgandan sung «Sozdat prezentatsiyu» (Prezentaiiya yaratish) muloqot darchasi qullanadi .Bu oynada quyidagi funktsiyalarni bajaruvchi buyruqlar mavjud:

• 
  1. «Obshie» (Umumiy) - yangi taqdimot yaratish qolipi;
  
• 
  2. «Dizayni prezenggatsiy» (Taqdimotdizaynlari) - turli taqdimotlariningtasvir ranglari va qoliplarini kursatish, ya’ni, rang turi,harflar kurinishi va taqdimotning boshqa atributlarini aniklash uchun Power-Pointning dizayn shablonini tanlashingiz mumkin.
  
• 
  3. «Prezeitatsii» (Taqdimotlar) - bunda turli sohalarda ish olibborishga muljallangan tayyor taqdimotlar kurinishlari keltirilgan
  
• 
  4.«Web-stranitsi» (Web-sahifalar)kurinishidagi taqdimotlar
  

• 
  Eslatma: yuqoridagi taqdimotlarni yaratish va ularning turlarini, dizaynlarini va sarlavhalarini tanlash sichqonchaorqali amalga oshirilib, ishga tushirish uchun OK
  

tugmasi bosiladi.

• 
  Taqdimotlarii saklash.Yaratilgan takdimoglar fayllarda saqlanadi. Saqlash uslubi WINDOWS ning boshqa dasturlaridagi kabidir. Taqdimotlarni saqlash quyidagi usulda bajariladi:
  
• 
  Standart uskuialar panelidagi saqlash (piktogrammasi) tugmasi bosiladi yoki gorizontal menyudan «Fayl»-«Soxranit» (Saqlash) buyruqlari beriladi.
  
• 
  Shunda quyidagi muloqot darchasi hosil buladi va unda ketma-ket quyidagilar amalga oshiriladi
  
• 
  1. Saqlash uchun fayl nomi va papkasi kursatiladi.
  
• 
  2. «Soxranit»(Saqlash) tugmasi bosiladi.
  
• 
  Taqdimotlarni tahrirlash.
  
• 
  Taqdimotlarni saqlagandan sung uning tarkibidagi barcha slaydlarni alohida-alohida uzgartirish mumkin. Buning uchun yaratilgan slaydlarga sichqoncha kursatkichi olib kelinadi va tugmasi bosilib tasdiqlangandan sung kerakli uzgartirishlarni kiritish mumkin buladi.
  
• 
  Yangi slayd yaratish uchun darchaning standart uskunalar panelidagi
  
• 
  (slayd yaratish) tugmachasini bosiladi.
  
• 
  • Slayd belgisi, turi, kurinishlarini o’zgartirish uchun darchaning standart uskunalar panelidagi
  
• 
  (Slaydni belgilash) tugmachasi bosiladi.
  
• 
  • Slaydlarning bezash ishlarini uzgartiriiі uchun shu paneldagi
  
• 
  Jihozlash qullanilsin) tugmasi bosiladi.
  
• 
  Slaydga matn kiritish va uni tahrir qilish 2 usulda amalga oshirilali:
  
• 
  1) matn uchun ajratilgan maydonga sichqoncha ko’rsatkichi olib kelib bosiladi va kursor paydobo’lgandan so’ng matn klaviatura orqali kiritiladi;
  
• 
  2) Sichqoncha ko’rsatkichi «A» tugma (piktogramma)siga olib kelinib bosiladi va kerakli sohaga matn kiritiladi.
  
• 
  Slaydlarni kichraytirish uchun matn bloki tanlanadi yoki ob’ekt va tanlash markeri chegaralari tanlanadi.
  
• 
  Uzgartirish kiritish uchun sichqonchaning ung tugmachasi bosiladi. Ekranda yordamchi (kontekstli) menyu hosil buladi. Menyudan kerakli rejim tanlab olinadi.
  
• 
  Slaydlarni belgilash. Slaydlarni belgilashni qo’llab rasm, diagramma, jadval yoki WINDOWSning ixtiyoriy ob’ektiniqo’yishni mo’ljallab slayd tanlash mumkin. Buning uchun «Fayl» menyusidan «Sozdat» (yaratish) buyrug’i tanlanadi.
  
• 
  Tavsiya qilinayotgan slaydlardan kerakli ko’rinishdagi slayd tanlanadi va [OK] tugmasi bosiladi.
  
• 
  Animatsiya - bu, ob’ektlar, kameralar, yorug’lik manbalarining o’zaro joyini almashtirish yoki ularning parametrlarini vaqt bo’yicha o’zgarishiga ega bo’lgan vazifa yoki topshiriqdir. Hozirgi paytda kompyuterli grafika vositalarini qullashning ushbu sohasi kuchli rivojlanishni boshdan kechirmoqda. Animatsion grafika o’zida rang, tasvir va illyustrativ grafika (mashinaviy tasvirlar, illyustrativ matnlar, chizmalar, eskizlar va boshqalar) bilan ishlay olish imkoniyatiga ega.
  
• 
  Televizorimiz ekranida har kuni tomosha qilaligan reklama kliplari, turli multfilmlarnіng ko’pchiligi ana shu animatsion grafika asosida yaratilgan. Misol uchun Uolt Disney studiyasi tomonidan bundan 50 yil muqaddam yaratilgan «Oqqiz va etti gnomlar» multfilmi birinchi animatsion tasma bo’lgan . Yoki 1991 yilda ushbu kompaniya tomonidan yaratilgan «Sohibjamol va maxluq» multfilmini ko’pchiligingiz sevib tomosha qilasiz.