Режа kirish. Maydalagichlarning tuzilishi va ishlash prinsipi to’g’risida

Tabiiy qiyalik burchagi _e - sochiluvchan material tekis yuzaga to`kilishi natijasida hosil bo`lgan konus chizig`i va uning asosi orasidagi burchak. Odatda, <sub>e</sub> ning son qiymati 30...40° oraligida bo`ladi.
Јatlam g`ovakliligi  - bu qatlam zarrachalari orasidagi bo`sh hajmni ifodalovchi parametr:
(7.7)

bu erda _kj - qattiq jism zichligi, kg/m³.

Ekvivalent diametr - d_e:

(7.8)

Siqish va sinish paytidagi mutsahkamlik - kuchlanish (Pa10^-5) orqali topiladi.

1. Pats mexanik mutsahkamlik > 100
2. Juda yumshoq - 100...500
3. Yumshoq - 500...1000
4. O`rtacha -1000...1500
5. Mutsahkam -1500...1800
6. O`ta mutsahkam >1800

Qattiqlik - na faqat maydalanish darajasi i ga, balki maydalash mashinalar ishchi detallarining edirilishiga ta’sir ko`rsatadi. Edirilish 10 balli Moor shkalasi yordamida baholanadi.

Mo`rtlik. Jism mo`rtligi platsik deformatsiyasiz, mexanik kuch ta’siri otsida buzilish qobiliyati orqali aniqlanadi. Odatda mo`rtlik temperaturaga bog`liq. Jism bo`lagining o`lchami qanchalik kichik bo`lsa, uning mutsahkamligi shunchalik yuqori bo`ladi.


7.3 Maydalash usullari

Turli sanoat korxonalarida qo`llaniladigan maydalash usullari 7.1-rasmda keltirilgan.

Odatda, qattiq jism-larni maydalash uchun ko`pincha ezish, yorish, siqiq va erkin zarba berish usullaridan keng ko`lamda foydalaniladi.
Lekin, sof holda hech qaysi usul sanoatda uchramaydi. Masalan, ezish, yorish, zarba bilan maydalash ketidan keladigan jarayon bu eyilish yoki edirilishdir. Eyilish jarayonida ko`pincha ko`pincha chang hosil bo`ladi va materialning o`ta maydalanish kabi zararli hollar ham uchraydi.
Shuning uchun, maydalash usulini tanlash material bo`laklarining kattaligi va mutsahkamligiga bog`liq.
Mutsahkam va mo`rt materiallar ezish va zarba, mutsahkam va egiluvchanlari - ezish, o`rtacha mutsahkam, egiluvchan materiallar - zarba, eyilish yoki yorish usulida maydalanadi.
Maydalash bir yoki bir necha usullarda, ochiq va yopiq tsikllarda amalga oshiriladi. Undan tashqari, maydalash jarayonini quruq yoki nam usullarda ham o`tkazsa bo`ladi.
Ayrim hollarda, material xususiyatlariga qarab: ultratovush, gidravlik zarba to`lqini, yuqori va pats temperaturalarni tez almashtirish, elektrogidravlik zarba, bosimni tezda o`zgartirish, yuqori temperaturada qizdirish usullarini ham qo`llasa bo`ladi.
Maydalash jarayonlarida katta miqdorda energiya sarflanadi. Energiya sarfi mavjud maydalash nazariyalari asosida topilishi mumkin.