Reja kirish inson taraqqiyoti konsepiyasining yuzaga kelishi va shakllanishi. Ta'lim inson taraqqiyotining asosi sifatida. Mingyillik rivojlanish maqsadlari to‘g‘risida gapirib bering

REJA
KIRISH
1.Inson taraqqiyoti konsepiyasining yuzaga kelishi va shakllanishi.
2.Ta'lim - inson taraqqiyotining asosi sifatida.
3. Mingyillik rivojlanish maqsadlari to‘g‘risida gapirib bering.
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

KIRISH
Inson taraqqiyoti indeksi (Inson taraqqiyoti indeksi) - bu Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi (BMTRD) qo'lida tug'ilgan ko'rsatkich bu jamiyatning qanchalik rivojlanganligini baholashga xizmat qiladi. U har bir mamlakatni yaxshiroq jamiyat qurishiga olib boradigan yutuqlari va marralarini sintez qiladigan, uchta asosiy o'lchov: umid, ta'lim va iqtisodiy boylik asosida tahlil qilingan arifmetik o'lchovdan iborat. Ushbu ko'rsatkichning asosiy maqsadi dunyoning har bir mamlakatida mavjud bo'lgan turmush darajasi to'g'risida ob'ektiv ma'lumotlarni shu tarzda olishdir. mumkin bo'lgan kamchiliklarni aniqlash va ularni hal qilishda kelajakdagi xalqaro yordam dasturlarini yo'naltirish. Ushbu yordamlar qatoriga mamlakatga aholining madaniy va sog'liqni saqlash darajasini yaxshilash uchun ta'lim va sog'liqni saqlash tuzilmalarini ta'minlashda yordam berishdan tashqari, iqtisodiyotni faollashtirish uchun pul mablag'larini taklif qilish kiradi.

Mahbub ul Haq Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturini (BMTRD) boshlagan 1990 yilda biz kontseptsiyaning kelib chiqishiga egamiz. Ushbu dastur nafaqat mamlakat boyligiga mos keladigan sof iqtisodiy omillarni hisobga olishni, balki uni hisobga olishni ham ko'zda tutgan davlat tomonidan, ayniqsa, hayot va ta'lim sifati jihatidan odamlarga yo'naltirilgan qanday siyosat qo'llaniladi. Inson taraqqiyoti deb tushuniladi jamiyat o'z fuqarolarining turmush sharoitlari yaxshilanishi bilan kechadigan jarayon. Ushbu yaxshilanishlar nafaqat ularning ixtiyoridagi aktivlarning ko'payishini anglatadi, bu shubhasiz ularga oziq-ovqat, uy-joy va transport kabi asosiy ehtiyojlarini qondirishga yordam beradi.

1 Hozirgi kunda inson taraqqiyoti tushunchasi OAVda, shuningdek siyosiy va iqtisodiy sohalarda tez – tez qo’llanilmoqda. Inson taraqqiyoti konsepsiyasi ilk marotaba 1990 – yilda BMTTDning inson taraqqiyotiga bag’ishlangan Ma’ruzasida keng tahlil qilindi. Unga ko’ra, taraqqiyotning asosiy maqsadi insonlarni keng qamrovli tanlash imkoniyati bilan ta’minlashga qaratilgan bo’lishi lozim. Odamlarning sifatli ta’lim olishga erishishi, teng ravishda munosib ish o’rniga va salomatligini asrash uchun yetarli daromadga ega bo’lishi hamda malakali tibbiy xizmatdan foydalana olishi inson taraqqiyotining qay darajadaligini belgilab beradigan mezonlar hisoblanadi.
Bugungi kunda mamlakat boyligi tabiiy resurslar bilan emas, balki shu millat odamlari bilan belgilanmoqda. Ya’ni qaysi mamlakat o’z fuqarolariga keng qamrovli tanlov umkoniyatini yaratib bergan bo’lsa, o’sha davlatda insonlarning har jihatdan rivojlanishi hisobiga farovonlik va to’kin-sochinlik hukm suradi. Lekin insonlarga vosita sifatida emas, balki mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotiga erishishning tub maqsadi sifatida qarash o’rinlidir. Shuning uchun ham inson taraqqiyoti konsepsiyasi „mamlakatning haqiqiy boyligi – bu uning odamlaridir”, degan asosiy g’oyani targ’ib qiladi.
1990 – yil boshlaridan beri inson taraqqiyoti ko’rsatkichi (indeksi) belgilab olindi. Unga asosan mamlakat rivojlanishining o’rtacha darajasi inson taraqqiyotining asosan quyidagi uch asosiy o’lchoviga ko’ra aniqanadigan bo’ldi:

•