Reja: Kirish Asosiy qism

Ishlab chiqarish imkoniyati chegarasi

3.1-jadval

Mahsulot turlari	M u q o b i l i sh l a b ch i q a r i sh
	A	B	S	D	E	G
guruch (tonna) «X»	0	10	20	30	40	50
avtomobil (dona) «Y»	25	20	15	10	5	0

Agar mavjud resurslardan faqat avtomobil ishlab chiqarsak, u 25 ta, faqat guruch yetishtirsak 50 tonnaga teng keladi. Birinchi tovarni ishlab chiqarishni ko‘paytirish, albatta, ikkinchisining kama- yishi hisobiga ro‘y beradi.

Jadval ma’lumotlarini grafikda aks ettirsak, ikki turdagi mahsulot ishlab chiqarishning turlicha uyg‘unlashuvi mavjud bo‘lishiga ishonch hosil qilamiz.

Resurslarning cheklanganligi ehtiyojni qondirishning asosi bo‘lgan ishlab chiqarish imkoniyatlarini ham cheklab qo‘yadi.

⁷ Campbell R. McConnell, Stanley L. Brue. Economics: principles, problems and policies. 17 th edition. America, New York: McGraw-Hill, 2008. page 11.

⁸ Campbell R. McConnell, Stanley L. Brue. Economics: principles, problems and policies. 17 th edition. America, New York: McGraw-Hill, 2008. page 11. Ishlab chiqarish imkoniyati deb, mavjud iqtisodiy resurslardan to‘laroq foydalanish evaziga eng ko‘p mahsulot ishlab chiqarish tushuniladi. U ishlab chiqarish imkoniyati chegarasini ifodalaydi.

Shu bilan birga, bu imkoniyatlar darajasi doimo bir xil bo‘lib turmaydi, yangi texnikalar va texnologiyalarning yaratilishi hamda ularning ishlab chiqarishga jalb qilinishi imkoniyatlar chegarasining kengayishiga olib keladi. Yangi texnikalar va texnologiyalar, bir tomondan, mehnat unumdorligini, ekinlar hosildorligini oshirish, energiya, yonilg‘i, mehnat va boshqa moddiy resurslarni tejash, ikkinchi tomondan, resurslarning yangi manbalarini topib, iqtisodiy faoliyatga jalb etish imkonini beradi. Bunga yerning chuqur qatlam- laridagi tabiiy boyliklarni topish va ishga tushirish, jahon okeani- ning uzoq va chuqur joylaridagi resurslaridan, quyosh energiyasidan foydalanish va shu kabilarni misol qilib keltirish mumkin.