Reja: kirish. 1 Adabiyotlar sharxi

trasining keskin oʻzgarishi natijasida vujudga keladi. Yuqumsiz Oʻsimliklar 
kasalliklarining kelib chiqishiga havo va tuproqdagi zararli aralashmalar 
(sulfit angidrid taʼsirida barglarning kuyishi va toʻkilishi); tuproqqa 
solinadigan baʼzi gerbitsidlar qoddigʻi taʼsiri; noqulay yorugʻliq rejimi 
(xususan, issiqxonalar va parniklarda yorugʻlikning yetishmasligi, 
oʻsimliklarning yotib qolishi, xloroz kabilarga sabab boʻlishi mumkin); 
ionlovchi nurlar (alfa,beta, gamma nurlar, rentgen nurlari, neytronlar); baʼzi 
zamburugʻlar (Gʻivagsht, Vo1guSh va boshqalar turlar) hamda ayrim 
yuksak oʻsimliklar tomonidan tuproqqa chiqariladigan toksinlar sabab 
boʻlishi mumkin. Yuqumli Oʻsimliklar kasalliklariga oʻsimliklarning virusli 
kasalliklari (mozaika kasalligining bir qancha turlari, soʻlish, pakanalik, 
gʻumbaklanish, proliferatsiya — toʻqimalarning oʻsib ketishi); oʻsimliklar 
bakterial kasalliklar yoki bakteriozlar (oʻsimliklar raki, bakterial chirishning 
turli xillari, mevali daraxtlar, tamaki va boshqalarning bakterial kuyish 
kasalliklari); oʻsimlik zamburugʻli kasalliklari yoki mikofitozlar (oʻsimlik 

---

6 
zang kasalliklarining bir qancha turlari, qorakuya, ragʻa, fuzariozlar, 
chirishlar, sitosporozlar, askoxitozlar va boshqalar) kiradi. Shuningdek, 
aktinomitsetlar qoʻzgʻatadigan aktinomikozlar, algofitozlar; gelmintofitozlar 
ham yuqumli Oʻsimliklar kasalliklariga kiradi. Yuqumli kasalliklarga 
oʻsimliklarning parazit hasharot (entomofitozlar) bilan zararlanishi ham 
sabab boʻlishi mumkin.Oʻsimliklar kasalliklarining inkubatsion davri 
qancha davom etishi havo harorati, namligi, oʻsimlikning kasalliklarga 
chidamliligi yoki moyilligiga bogʻliq (qoʻzgʻatuvchi kasal oʻsimlik ichida yoki