Режа Иқтисодий хавфсизликни таъминлаш мақсади ва унинг институционал шароитларининг яратилиши

3.2. Иқтисодий хавфсизликни таъминлашда давлатнинг тартибга солувчилик вазифалари

Бозор муносабатлари шароитида давлат иқтисодиётга аралашиб, бозор механизмининг амал қилишига кўмаклашади ва аҳолини унинг салбий оқибатларидан ҳимоялаш чора-тадбирларини кўради. Иқтисодиётни давлат томонидан тартибга солишдан кўзланган асосий мақсад бозор муносабатларини муайян ва маълум йўналишда ривожлантириб, иқтисодий танглик, таҳдид ва хавф-хатардан ҳимоялаш ҳамда аҳоли турмуш даражасининг пасайиб кетишига йўл қўймасликдан иборатдир.
Давлатнинг иқтисодий хавфсизликни таъминлаш бўйича фаолияти қуйидагиларни ўз ичига олади:

• 
  мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий тизими ва давлатнинг барқарорлигига хавф туғдирувчи омилларни аниқлаш ва мониторинг қилиш;
  
• 
  ушбу омилларнинг зарарли, салбий таъсирига барҳам бериш ёки юмшатишга қаратилган иқтисодий сиёсатни шакллантириш ва институционал ўзгаришларни амалга ошириш.
  

Иқтисодий хавфсизликни таъминлашда давлат харбий-саноат базасини мустаҳкамлаш ва унинг барқарорлигини оширишда турли усуллардан фойдаланади:
- ишлаб чиқаришни оқилона жойлаштириш;
- стратегик хом ашё ресурслари ва камёб воситалар заҳирасини яратиш;
- бир-бирини ўрнини босувчи ва тўлдирувчи ишлаб чиқаришларни ташкил этиш;
- ер ости иншоотлари ва омборларни қуриш;
- ишлаб чиқаришни бошқаришнинг ишончли тизим ва манзилларини ривожлантириш ва ҳ.к.
Иқтисодий хавфсизликни таъминлаш ички механизмининг амал қилиш самарадорлиги қуйидагилар билан тавсифланади:
- миллий иқтисодиётнинг кенгайтирилган такрор ишлаб чиқаришга қодирлиги;
- мамлакат ичида маҳсулотлар асосий турларининг ишлаб чиқарилишига эришилганлиги;
- стратегик ресурслар устидан давлат назоратининг ўрнатилганлиги;
- молиявий-банк тизимининг барқарорлиги;
- илмий ва инновацион салоҳиятнинг қўллаб-қувватланиши;
- мамлакат иқтисодий яхлитлигининг сақланиши;
- бозор иқтисодиётининг нормал амал қилиши учун зарур ва мақбул даражада давлат томонидан ижтимоий-иқтисодий жараёнларнинг тартибга солиниши.
Мамлакат иқтисодий хавфсизлигини таъминлашнинг ташқи иқтисодий механизмини амалга оширишнинг асосий йўналишлари қуйидагилардан иборат:
- хорижий мамлакатлар билан иқтисодий ҳамкорлик алоқалари ва интеграциялашувини ривожлантириш;
- мамлакат ичида ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг жаҳон бозорларида рақобатбардошлилигини ўстириш.