Психологияда психоанализларнинг ўрнининг аҳамиятлиги
Психологияда ҳар бир методика натижаси анализ қилинади. Аниқланган натижаларга психоанализ натижаси тўғридан тўғри кўрсатилмаса-да, силлиқ тарздаги тушунчалар бериши шарт. Психоанализ тартиби, кўриниш, олиб бориш босқичлари ҳақида мижоз маълумотга эга бўлиши лозим. Психологлар шахснинг ҳолатига қараб психоанализни танлайди ва унга тақдим этади. Шахс ўзини психоанализ қилиши жараёнларида ҳам ўзининг саволларига жавоб топа бошлайди. Психоанализ матнли, расмли, жадвал шаклида тақдим этилиши мумкин. Психоанализлар шуни кўрсатдики, кишилар бегона бўлишса ҳам кўча қўйда бир-бирига табассум қилишади. Аҳоли кўп шахарларда ва кичик шаҳарчаларда бу ҳаракат қанчалик бир-биридан анча фарқ қилади. Ким кўпроқ кулади; аёлларми эркакларми? Ёшларми ёки кексаларми? Эътиборни тортадиган баъзи ҳолатлар ҳам бор. Масалан баъзилар кучли изтиробда бўлишади. Capgiroz синдромига чалинганлар ўз яқинларини кўришганда улар ўзларини бошқа одам қилиб кўрсатганликларига ишонишади. Catarel синдромига чалинганлар вафот этади. Психология амалиётида ноёб иқтидор эгалари имкониятлари чекланганлар ёки ҳаёт тарзи одатдагидек шахслар ҳам учрайди. Касаллик тарихида бир киши танланади ва тиббий кузатилади, касаллик тарихи қимматли бўлиши мумкин, лекин кузатилувчи бу шахс ва шунга ўхшаш шахс бир маротаба кузатилади. Қолган кузатилувчилар шу одамни имтихон қилишади. Биз ҳақиқий меҳр-шафқатли текширувчи ёки муҳим қисмларни бўрттириб ёки тушунмай имтиҳон йўқми, шуни текшириб кўришади. Яхшиси тадқиқотларни эҳтиёткорлик билан талқин қилишимиз керак. 2Тадқиқотда халқ муайян эътиқод нуқтаи назарда савол жавоб асосида бажарилади нима бўлишидан қатъий назар, касби, мансаби ҳаттоки, қўшнилар ўртасида ҳам сўровлар бўлади. Сиз ҳам тадқиқот натижаларини тез-тез ўқиб тушунишингиз керак бўлади.
Масалан: Тасодифий ёки айнан тайинланган вакилга ҳар қандай тадқиқот сўровлари муҳим аҳамиятга эга. 1936 йилда Лиэрарй Дигест Америка Қўшма Штатлари президентлиги учун номзодини қўяди 10 миллион овоз юборилади 2 миллион овоз билан 57 % устунлик билан Алфред Лондон афзал топилади.
Ўша йили Франклин Рузвелт демократик номзоди мағлубиятга учрайди. Нима учун? Муаммо Диггест китоби ва автомобил рўйхатларидан номларни танлаб олади. Шундай қилиб Марк узоқ вақт тадқиқот олиб боради. 1936-йили депрессияга тушган камбағал бир неча кишилар билан ишлар олиб борадилар (кўпроқ демократларни сўроққа тутади). Психология бу каби саволномалар, психоанализлар жамоа фикрини, ижтимоий онг тузилишини ва муҳитни, шахслараро муносабатларни ўрганишда ва уларни психологик таҳлил қилишда жуда аҳамиятлидир.
Do'stlaringiz bilan baham: |