Режа: Иқтисодиёт ва бозор. Бозордаги муваффақиятсизликлар ва ҳукумат органларининг роли

Пул-кредит сиёсати: Иқтисодий сиёсатнинг бу турини мамлакатнинг энг юқори молия органи амалга оширади, у иқтисодиётдаги пул массасини фоиз ставкаларини назорат қилиш орқали нарх барқарорлигини сақлаш ва юқори иқтисодий даромадга эришиш учун назорат қилади.
Пул-кредит сиёсати:
•Бозорни бошқариш жараёнини давлат ёки марказий банк амалга оширади. Бунга пул, фоизлар, кредитлар ва бошқалар билан операциялар киради.
•Давлат органлари бевосита ва билвосита воситалардан фойдаланишлари мумкин. Бевосита воситаларга қуйидагилар киради: инвестиция кредитларини тартибга солиш; истеъмол кредитларини тартибга солиш (масалан, давлат томонидан белгиланган максимал кредит муддати) ва ҳоказо.

Иқтисодий соҳадаги билвосита воситаларга қуйидагилар киради: минимал мажбурий захираларни белгилаш; эркин бозор операциялари (давлат қимматли қоғозлари ёки бошқа воситаларни сотиб олиш ва сотишни назорат қилиш); марказий банк томонидан олинадиган дисконт ставкасини белгилаш.

Марказий банк томонидан олиб бориладиган пул-кредит сиёсати дисконт ставкасини пасайтириш, қимматли қоғозларни сотиб олиш ва ҳоказолар натижасида пул массаси кўтарилганда ёки пул массасини қисқартиришга (чегирмани оширишга) қаратилган бўлиши мумкин. даражаси).

Солиқ сиёсати қуйидагиларни ўз ичига олади: давлат ҳаракати; давлат харажатлари даражасини аниқлаш; ушбу харажатларни молиялаштиришни аниқлаш; давлат бюджетига таъсир қилади.

Давлат иқтисодий соҳасининг ушбу қисмининг шаклланиши солиқлар ҳисобига содир бўлади. Солиқ - жисмоний ёки юридик шахсдан давлат томонидан ундириладиган молиявий йиғим.

Солиқ тизими одатда қуйидагилардан иборат:
•тўғридан-тўғри солиқлар - бу шахслар (юридик ёки жисмоний) томонидан давлатга тўғридан-тўғри тўланадиган тўловлар, масалан, даромад солиғи, йўл солиғи, кўчмас мулк солиғи ва бошқалар.
•билвосита солиқлар - воситачилар томонидан олинадиган солиқлар, масалан, қўшилган қиймат солиғи, истеъмол солиғи (алкогол ва бошқалар), экология солиғи.
•бошқа даромадлар - турли божхона ва маъмурий йиғимлар.

Иқтисодий сиёсатнинг бу тури давлат томонидан товар ва хизматларни харид қилишни кўпайтиришга, "соф" солиқларни камайтиришга қаратилган бўлиши мумкин. Бундан ташқари, у ялпи талабни ошириш ва реал ишлаб чиқаришни кенгайтириш учун иккаласининг комбинацияси бўлиши мумкин.

Чекловчи фискал сиёсатнинг мақсади давлат томонидан товар ва хизматлар харидини камайтириш ва соф солиқларни оширишдан иборат. Бу ялпи талабни камайтириш ва шу тариқа инфляцияни назорат қилиш учун иккаласининг комбинацияси ҳам бўлиши мумкин.