Reja: Iste‘mol va jamg’armaning iqtisodiy mazmuni hamda ularning o’zaro bog’liqligi. Jamg’arishning mohiyati, omillari va samaradorligi. Investitsiyalar va uning darajasini belgilovchi omillar. Jamg’arma va investitsiya o’rtasidagi muvozanatni ta‘minlash

Investitsiya darajasiga kutilayotgan sof foyda normasi va foiz stavkasidan tashqari boshqa quyidagi omillar ham ta‘sir ko’rsatadi:
1) Mashina va uskunalarni xarid qilish, ishlatish va ularga xizmat ko’rsatish xarajatlari;
2) Tadbirkorlardan olinadigan soliq miqdori;
3) Texnologik o’zgarishlar.
Yalpi sarflar tarkibining investitsiya sarflariga oid qismi yalpi xususiy ichki investitsiyalar deb yuritiladi. Shunga ko’ra yalpi va sof investitsiyalarni ham bir-biridan farqlash zarur.
Yalpi investitsiyalar - joriy yil davomida iste‘mol qilingan asosiy kapitalni qoplashga muljallangan (amortizatsiya) hamda iqtisodiyotdagi kapital hajmiga har qanday sof qo’shimchalardan iborat barcha investitsion tovarlarni ishlab chiqarishni o’z ichiga oladi.
Sof investitsiyalar esa joriy yil davomida qo’shimcha ravishda jalb qilingan investitsion tovarlardan iborat.
Asosiy kapitalga investitsiyalar va ularning moliyalashtirish
manbalari bo’yicha tarkibi (%):

Ko’rsatkichlar	Y i l l a r
	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007
Asosiy kapitalga investitsiyalar (mln. so’m)	744,5	1320,9	1442,4	1867,4	2473,2	3012,9	3838,3	5479,7
Davlat byudjeti	29,2	21,5	25,0	17,7	14,9	12,8	10,7	9,0
Korxonalar mablag’lari	27,1	31,0	40,0	41,8	43,2	48,5	48,3	59,0
Aholi mablag’lari	12,0	10,3	12,0	11,1	12,4	11,8	11,7	12,8
Hukumat tomonidan kafolatlangan xorijiy investitsiyalar	19,8	23,2	15,7	19,2	14,5	6,0	4,9	22,8
To’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalar	3,4	4,8	4,7	7,1	10,0	13,2	14,1	.-
Bankning markazlashgan kreditlari	5,2	5,9	0,1	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
Tijorat banklarning kreditlari	1,7	2,2	1,5	1,9	2,3	2,9	3,4	3,1
Nobyudjet fondlar mablag’lari	1,2	0,5	0,3	0,4	2,4	4,7	6,9	6,1
Boshqa qarz mablag’lari	0,4	0,6	0,7	0,8	0,3	0,2	0,0	0,0
JAMI:	100	100	100	100	100	100	100	100

Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat staistika ko’mitasi ma‘lumotlari
Sof investitsiya yalpi investitsiya bilan amortizatsiya ajratmalarining ayirmasiga teng sof investitsiya asosiy va aylanma kapitalning o’sishini ta‘minlaydi.