Reja: Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi

DOIMIY XARAJATLAR

– bu turdagi xarajatlar miqdori ishlab chiqariladigan mahsulot hajmining o’zgarishi bilan bog’liq emas ya’ni mahsulot hajmi ko’payishi yoki kamayishi bilan doimiy xarajatlar qiymati o’zgarmaydi. Masalan, yer uchun, ayrim asosiy vositalarga to’lanadigan ijara haqi, ayrim asosiy vositalarning eskirish summasi (ammortizatsiya summasi) to’lovlari va boshqalar doimiy xarajatlar tarkibiga kiradi.

 

Bozor iqtisodiyoti sharoitida qishloq xo’jaligida amalga oshiriladigan xarajatlarni xisobga olish tartibi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1999 yil 5 fevraldagi 54-son qarori bilan tasdiqlangan «Mahsulot ishlab chiqarish (ish, xizmat) va sotish tannarxlariga qo’shiladigan xarajatlar tarkibi va moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to’g’risida»gi Nizom talablari asosida amalga oshiriladi. Ushbu Nizom bo’yicha harajatlarni hisoblash mamlakatimiz qishloq xo’jaligida 1995 yil 1 yanvardan boshlab tajriba shaklida ishlab chiqarishga joriy etilgan edi, 1999 yil 5 fevraldan esa amaliyotga keng doirada foydalanishga kiritilgan.