- Bozor iqtisodiyoti sharoitida xo'jalik subyektlari ko‘zda tutilmagan hodisa va jarayonlarga ko‘plab duch kelishi muqarrar. Bu sharoitda har bir korxona, firma o ‘z faoliyatini chuqur tahlil qilib noan’anaviy qarorlar qabul qilishni, ko‘zda tutilmagan choratadbirlami qo‘llashni talab qiladi. Bunga faqat funksional-qiymat tahlilini (FQT) qo‘llash yo‘li bilan erishish mumkin.
- Funksional qiymatli tahlilning asosiy maqsadi -
mahsulotning (ish,xizmat) iste’mol qiymati va qiymati bo‘yicha maqbul aloqadorlilik hamda moslikni aniqlashdan iborat. FQTning vujudga kelish tarbci. FQTning vujudga kelis tarixi XX-asming 40-yillariga to‘g‘ri keladi. Bu tahlilning paydo bo‘lishi obyektiv zamratdan kelib chiqqan. Iqtisodiyotda shundav vaziyat vujudga keladiki, endi maqsadsiz xarajatlami bartaraf etib korxona faoliyatining samaradorligini oshirish evaziga ko‘proq foyda olish zarurati tug‘ildi. FQTning metodologiyasi birinchi marta sobiq ittifoq davrida 40-yillarda ms konstruktori permlik Yu.M. Sobolev tomonidan ishlab chiqilgan. Shu davrda AQShda ham bir guruh olimlar FQT metodologiyasini yaratish bo‘yicha muhandis L.Maylsom rahbarligida ish olib bordilar. So‘ngra tahlilning bu turi G‘arbiy Yevropa va taraqqiy etgan yirik mamlakatlarga (Angliya, Germaniya, Yaponiya va h. k.) tarqaldi. - FQTning vujudga kelish tarbci. FQTning vujudga kelis tarixi XX-asming 40-yillariga to‘g‘ri keladi. Bu tahlilning paydo bo‘lishi obyektiv zamratdan kelib chiqqan. Iqtisodiyotda shundav vaziyat vujudga keladiki, endi maqsadsiz xarajatlami bartaraf etib korxona faoliyatining samaradorligini oshirish evaziga ko‘proq foyda olish zarurati tug‘ildi. FQTning metodologiyasi birinchi marta sobiq ittifoq davrida 40-yillarda ms konstruktori permlik Yu.M. Sobolev tomonidan ishlab chiqilgan. Shu davrda AQShda ham bir guruh olimlar FQT metodologiyasini yaratish bo‘yicha muhandis L.Maylsom rahbarligida ish olib bordilar. So‘ngra tahlilning bu turi G‘arbiy Yevropa va taraqqiy etgan yirik mamlakatlarga (Angliya, Germaniya, Yaponiya va h. k.) tarqaldi.
- FQTning bozor munosabatlari sharoitidagi vazifalari. FQT erkin bozor munosabatlari shakllanayotgan va shakllangan sharoitda iqtisodiyotning hamma sohasida qo'llanilishi mumkin. Undan loyihalashtirishda, biror obyektni takomillashtirishda, texnika va texnologik jarayonlarni tahlil qilishda, iqtisodiyotning hamma bo‘g ‘inlarida, boshqarishda, xizmat sohasi kabilarda foydalanish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |