Reja: "Informatika", "texnologiya", "axborot texnologiyalari"va" huquqiy texnologiya"tushunchalari

6-Mavzu Optimallashtirish va avtomatlashtirish
1. Mutaxassislar 1970 yildan 2011 yilgacha bo‘lgan davrda 17 ta mamlakat 
iqtisodiyotining 28 ta sektoridagi 71 ta ishlab chiqarishning inqirozsiz pasayishi 
yoki iqtisodiy o‘sishning sekinlashuvi bo‘yicha ma’lumotlarni tahlil qildilar. Tahlil 
bir xil qonuniyat asosida o‘zgarganiki ko‘rsatdi. YAlpi ichki mahsulot o‘sishi sekin 
tiklanayotgan 
bo‘lsa, 
mehnat 
bozori 
sezilarli darajada yomonlashganini 
ko‘rsatdi. Bu sanoat avtomatlashtirishganligidan qat’i nazar. SHundan kelib chiqib, 
mutaxassislar avtomatlashtirish mehnat bozorining pasayishiga asosiy sababt emas, 
degan xulosaga kelishdi. 
Savol: Avtomatlashtirish ish o‘rinlarini qisqartirishga olib keladimi? Misollar 
keltiring va javobingizni asoslab bering. 
2. "O‘rin almashtirish effekti" usuliga asosan: muntazam takrorlanuvchi, qat’iy 
belgilangan vazifalarni insonlarni o‘rniga robotlar bajarmoqda, bu ea yanada 
murakkab va/yoki ijodiy yondashadigan xodimlarga talabni oshirmoqda. Natijada 
"unumdorlik samarasi" yuzaga keladi. 
Savol: "unumdorlik samarasi" ga qanday erishish mumkinligini tushuntiring? 
Misollar keltiring va javobingizni asoslab bering. 
3. Robotlashtirish(avtomatlashtirish) o‘rta ma’lumotli xodimlarga yoki yosh 
xodimlarga ko‘proq salbiy ta’sir ko‘rsatadi. YA’ni oddiy ish qiladigan odamlar 
ta’siri katta bo‘ladi. Bashoratlar bo‘yicha 2026 yilga kelib sun’iy intelektli rototlar 
maktab insholarini insonlardan ko‘ra yaxshiroq yozishni boshlaydi, 2027 yilga 
kelib yuk mashinasini yaxshiroq boshqara oladi, 2031yilga kelib sotuvchi sifatida 
ishlashi, 2049 yilda eng ko‘p sotiladigan kitobni yozishi mumkin va 2053 yilda 
jarroxlik operatsiyalari qilish mumkin bo‘ladi. 
7 - Mavzu Ma'ruza matni 2021-2022 o‘quv yil 
7-Mavzu. Huquqiy masalalar va ularning natijalarini hisoblash tahlili,