Режа: Индексаторлар

---

Dasturlash asoslari 1-ma’ruza 
O’qituvchi: Saidjalol Hasanov 
---------------------------------------------------------------- 
Мавзу: Индексаторлар. Хоссалар 
Режа: 
1. Индексаторлар 
2. Усуллар 
3. Усулларнинг хоссалари 
4. Чиқувчи хоссалар 
 
Индексаторлар 
Индексаторлар ҳусусиятларнинг яна бир тури ҳисобланади. Агар классда 
массивларни ифодаловчи ёпиқ майдонлар мавжуд бўлса, у холда индексаторлар ёрдамида 
шу массив элементларига мурожаат қилиш мумкин. Бунинг учун объектнинг номи ва 
массив элементи номерини квадрат қавслар ичида кўрсатиш керак. Бошқача айтганда, 
индексаторлар – объектлар учун “ақлли” индекс ҳисобланади.
Индексаторларнинг ёзилиши ҳусусиятларни ёзишга ўхшаб кетади: 
атрибутлар спецификаторлар тип this [ хоссалар _рўйхати ] 
{ 
get очиқлик _коди 
set очиқлик _коди 
} 
Индексаторлар кўпинча 
public
спецификатори билан биргаликда эълон қилинади. 
Бунда атрибут ва спецификаторларни тушириб қолдириш мумкин. 
Очиқлик коди массив элементини yoki ўқиш (get) ёки қиймат ёзиш (set) буйруғи 
билан бажариладиган операторлар блогидан иборат бўлади. Кўпинча ёки get қисми, ёки 
set қисми тушириб қолдирилиши мумкин, аммо бу икки қисмни бир вақтда тушириб 
қолдириб бўлмайди. Агар se
t
қисми тушириб қолдирилган бўлса, у холда индексатор 
фақат ўқиш учун (read-only), агар
get
тушириб қолдирилган бўлса индексатор фақат ёзиш 
учун (write-only) очиқ бўлади. 
Хоссалар рўйхати бир ёки бир нечта индеклар тавсифидан иборат бўлиб, қайси 
элементларнинг очиқлигини кўрсатиш учун хизмат қилади. Кўпинча бутун типдаги 
индекслардан фойдаланрилади.
Асосан 
индексаторлар 
махсуслаштирилган 
массивларни 
яратиш 
учун 
қўлланиолади ва бу массивларга қандайдир чекловлар қўйилади.
C# дастурлаш тилида кўп ўлчовли индексаторлар билан ишлаш ҳам мумкин. 
Улардан хам худди индексаторлар каби фойдаланиш мумкин ва асосан кўп ўлчовли 
массивларга маълумотлар киритишни назорат қилишда хамда класс сифатида ташкил 
қилинган кўп ўлчовли массивлардан элементлар танлаш учун қўлланади. в многомерные 
массивлар и выборке данных из многомерных массивов, оформленных в виде классов.