Reja: I. Kirish >II. Asosiy qism

Axborot tizimlarning asosiy turlari

Yuzaga keladigan muammolarni tahlil qilish, qarorlar qabul qilish, operasiyalarni nazorat qilish, yangi mahsulot yoki xizmatlarni yaratish uchun istalgan korxona axborotlarga ehtiyoj sezadi.

Boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun foydalaniladigan asoslangan va qayta ishlangan ma’lumotlarga biz axborot sifatida qaraymiz.

Ma’lumotlar ham tashkilotning o’zida, ham undan tashqarida yuz berayotgan xodisalarni aks ettiradi. Korxonani muvafaqiyatli faoliyat ko’rsatishi uchun uzatish va navbatdagi foydalanish uchun qulay bo’ladigan shaklga keltirish hamda olingan natijalarni foydalanuvchilarga uzatish talab etiladi. Foydalanuvchilar esa qanday ma’lumotlarni yig’ish kerakligini aniqlash, hamda to’lalik, ishonchlilik va olingan natijalarni taqdim etish shakli nuqtai nazaridan ularga ishlov berish usullariga o’zgartirish kiritish kerakligini belgilaydilar. Axborot tizimning umumiy 5.1. – rasmda ko’rsatilgan.

Funksional jihatdan axborot tizimni ma’lumotlarni kiritish, ularga ishlov berish, hamda saqlash va boshqaruvda foydalaniladigan olingan axborotlarni taqsimlashni ta’minlovchi korxona boshqaruvida foydalaniladigan o’zaro bog’langan ko’pgina elementlar sifatida aniqlash mumkin.

Korxona boshqaruvning turli darajalarida axborot ehtiyojlarga hizmat ko’rsatish uchun axborot tizimni tashkil etadi. Masalan, korporativ axborot tizimlarni (AT) boshqarishga bag’ishlangan [25] ishda, to’rtta boshqaruv darajasi va unga mos ravishda AT ajratib ko’rsatiladi: boshqaruvning oliy daraja qarorlarini qo’llab quvvatlash tizimi (strategik daraja); avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi (ABT) va qarorlar qabul qilishni qo’llab quvvatlash tizimi (boshqaruv darajasi); professional va idoraviy (ofisli) tizimlar (bilimlar darajasi); tranzaksiyalarga ishlov berish tizimi (operasion daraja).

Tartibga soluvchi	Boshqa	Raqobatchilar
tashkilotlar	manfaatdor shahslar

5.1. – rasm. Axborot tizimning umumiy chizmasi

Bir darajadagi tizim, o’z navbatida, turli funksional yo’nalishlarni (ishlab chiqarish, moliya, marketing, personalni boshqarish) axborot ehtijlarini ta’minlashga yo’naltirilgan bo’lish mumkin.

1. 
   jadvalda boshqaruvning turli darajalarida foydalaniladigan ATlar tavsiflari umumlashtirilgan.